Vertigo kâbusu kapınızı her an çalabilir

Kişide baş dönmesi hissi oluşturan, iç kulaktaki kristallerin yerinden oynamasından, iltihabi bir duruma kadar pek çok nedenden kaynaklanan vertigo, aslında bir hastalık değil. Hafif baş dönmesi ve dengesizlik hissinden, mide bulantısı, kusma gibi şiddetli, hatta hastayı yataktan kalkamaz hale getirebilecek kadar çok geniş bir klinik görüntüsü olabilen vertigo, kişinin sarhoşluk hissi duymasına, sabit duramamasına ve bayılacakmış hissi yaşamasına bile neden oluyor.

Kulak çınlaması, işitme azlığı, bulantı gibi belirtileri de olan vertigoyla dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 5 ile 10’u tanışmış durumda. İstanbul Yeni Yüzyıl Üniversitesi Tıp Fakültesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Erkol, vertigonun birçok nedeni olduğunu belirterek “En büyük nedeni iç kulaktan kaynaklanıyor. İç kulakta dengemizi sağlamamızda rol oynayan tüysü hücrelerin üzerindeki kristallerin yerinden oynaması vertigo’ya neden oluyor. Bu problemlerden yalnızca biri” diyor.

Tek hareket yeter

“Kulak kristallerinin yerinden oynaması için illa çok büyük kafa travması geçirmek gerekmiyor” diyen Erkol, bazen sert bir boyun hareketinin de vertigonun ortaya çıkmasına neden olabileceğini belirtiyor. Erkol, “Vertigo’nun belirtileri değişiklik gösterir. Örneğin bir iç kulak siniri iltihabından kaynaklı baş dönmesi varsa daha uzun sürer” değerlendirmesi yapıyor.

Önce nedeni aranır

Emsey Hospital’dan KBB Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Suat Turgut ise vertigo ile ilgili merak edilenler hakkında özetle şunları dile getiriyor:

“Vücudumuzu taşıyan kaslar, kemikler ve eklemlerimizden gelen duyular ile iç kulaklarımız ve gözlerimizden gelen bütün bilgilerin beyincik ve beyin tarafından toplanıp analiz edilmesi sonucu vücudumuzda denge oluşur. Bu konuda rol oynayan organ ve sistemler arasında beyin, omurilik, iç kulak (labirent), gözler, eklem ve kaslar sayılabilir. Bu organları etkileyen herhangi bir hastalık baş dönmesi ile birlikte o organa ait diğer belirtilerin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu karmaşık yapıda oluşan bir bozukluk sonucu baş dönmesi şikâyetinin oluşması durumunda hastada sebebi bulabilmek için bütün bu bölgelerin gözden geçirilmesi gerekmektedir. Ani başlangıçlı baş dönmesi şikâyeti ile başvuran bir hastada ilk olarak yapılması gereken bu durumun santral (beyin kaynaklı) mı, yoksa periferik (beyin dışı) mı olduğunu belirlemektir. Baş dönmesi (vertigo) birçok organa ve bunlardaki rahatsızlıklara bağlı olabilir ve beraberinde ciddi sonuçlar getirebilir. Vertigo, hasta için zor ve yaşam kalitesini düşüren bir durumdur. Baş dönmesi esasen bir hareket halüsinasyonudur.”

Nedenleri:

Üst solunum yolu enfeksiyonları

Pozisyona bağlı baş dönmesi 

Denge ile ilgili sinyalleri beyne ulaştıran sinirin iltihaplanması

Kronik orta kulak iltihapları

İç kulaktaki tümör yapılı hastalıklar

İç kulaktaki sıvıların artması

Menenjit gibi ateşli hastalıkların iç kulağı etkilemesi

Belirtileri:

* Baş dönmesi

* Kulakta basınç hissi

* Kulak çınlaması

* İşitme azlığı

* Bulantı-kusma

* Kulak akıntısı

* Gözlerde anormal hareket

Tedavisi:

Baş dönmesi eğer pozisyonel baş dönmesi (BPPV) ise bunun tedavisi doktorunuzun size muayene sırasında uygulayacağı bazı manevralarla olmaktadır. Bu manevralar iç kulaktaki bazı partiküllerin yerine oturmasını sağlamaktadır. Diğer sebeplerde ilaç tedavisi kullanmak gerekebilir. Bazı şiddetli başdönmesi olgularında hastaneye yatış gerekebilir. İlaç tedavisine cevap vermeyen Meniere (iç kulaktaki sıvıların artması) hastalığında da nadiren ameliyat yapılır.