Yarın sandık başına gidiyoruz

Seçimde, 50 milyon 189 bin 930 seçmen, 85 seçim çevresinde 199 bin 207 sandıkta oy kullanacak. Yurtdışı Seçmen Kütüğüne kayıtlı 2 milyon 568 bin 977 seçmen, 10 Mayıs Salı günü itibarıyla 25 gümrük kapısında kurulan sandıklarda oy vermeye devam ediyor.
15 siyasi partinin katılacağı seçimde 203'ü bağımsız olmak üzere toplam 7 bin 660 aday yarışacak.

Seçim propaganda dönemi bugün 18.00'de bitecek. Seçim yasakları ise oy verme günü 12 Haziran saat 24.00'de sona erecek.

Milletvekili genel seçiminde oy kullanacak vatandaşlara seçmen bilgi kağıtları 24 Nisan'da dağıtılmaya başlandı. Seçmenler YSK'nın internet sitesindeki ''nerede oy kullanacağım'' bölümünden oy kullanacakları sandık alanı ve sandık numaralarını öğrenebilecekler. Seçmen bilgi kağıdı gelmeyen vatandaşlar da oy kullanabilecek. Dağıtımı yapılmayan seçmen bilgi kağıtlarının oy verme gününde sahiplerine verilmek üzere sandık kurulu başkanlarına teslim edildi.

Seçmen kağıdı bulunmayıp kütüğe kayıtlı olanlar, ibraz edecekleri kimlik belgeleriyle (nüfus kağıdı, resmi daireler veya iktisadi devlet teşekküllerince verilen soğuk damgalı kimlik kartı, pasaport, ehliyet, evlenme cüzdanı) oy verebilecekler. Üzerinde TC kimlik numarası olmayan bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için bu belgelerin yanında seçmen bilgi kağıdını veya TC kimliğini ispata elverişli bir belgeyi de ibraz etmesi şart olacak. Kimliğinde TC kimlik numarası olmayan seçmen, seçmen bilgi kağıdı ile oy kullanabilecek.

Engelli ve 75 yaş üstü yurttaşların, sandık kurulan binaların giriş katlarında oylarını kullanabilmeleri için de gerekli önlemler alınacak.

Milletvekilleri, milletvekili kimliği ve seçmen bilgi kağıdını, milletvekili adayları ise herhangi bir İl Seçim Kurulu Başkanınca milletvekili adayı olduklarına dair verilmiş seçmen bilgi kağıdını göstererek kayıtlı oldukları seçim çevresi dışında da oylarını kullanabilecek.
Seçimde Adıyaman, Ağrı, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakır, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümüşhane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmaraş, Mardin, Muş, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Bayburt, Batman, Şırnak, Ardahan, Iğdır ve Kilis olmak üzere 32 ilde 07.00-16.00 saatlerinde oy verilecek. Bunların dışındaki şehirlerde ise oy kullanma saatleri 08.00-17.00 olarak belirlendi.
 

Oy pusulaları 

Birleşik oy pusulasının en üst kısmına ''XXIV. Dönem Milletvekili Genel Seçimi Siyasi Partiler ve Bağımsız Adaylar Birleşik Oy Pusulası'' ibaresi, bunun altına hangi ile, kaç numaralı seçim çevresine ait olduğu yazılacak.

Bu yazı altına en başta ve ortada partinin özel işareti, özel işaretinin altında kısaltılmış adının 14 punto, onun altında da 11 punto olarak tam yazı halinde adı, onun altında koyu renk ve büyük harflerle 10 punto olarak parti genel başkanının adı ve soyadı, belirli bir aralık veya çizgiden sonra çapı iki santimetre olan bir boş daire basılarak bütün bunların altı çizildikten sonra bu çizginin altına o partinin kesinleşen aday listesinde yer alan adaylarının ad ve soyadları 8 punto halinde aldıkları sıra numarasına göre yazılacak.
Birleşik oy pusulasındaki siyasi parti sütunları arasında 0,75 santimetre ve iki çizgi ile belirlenmiş bir aralık yer alacak.

Bağımsız adaylar, birleşik oy pusulasının en sağ tarafındaki siyasi parti sütunundan sonra ve aynı hizada olmak üzere 0,75 santimetre aralık bırakılarak, dikey ve kalın bir çizgi çizildikten sonra yerleştirilecek. Birden fazla bağımsız aday sütunları arasında da 0,75 santimetre ve iki çizgi ile belirlenmiş bir aralık bırakılacak.

Her siyasi parti ve bağımsız aday için ayrılan 3,5 santimetrelik bu sütuna, çapı 2 santimetre olan bir boş daire basılarak dairelerin altına ve üstüne ortalı şekilde 2 santimetrelik yatay çizgi çizilecek ve bu çizginin başta ve ortada olmak üzere kesinleşen aday listesinde yer alan bağımsız adayın ad ve soyadları 8 punto olarak kura sonucu aldıkları sıra numarasına göre yazılacak.

Başında AKP, sonunda DSP'nin yer aldığı oy pusulalarında siyasi partiler şöyle sıralanıyor:

1- Adalet ve Kalkınma Partisi
2- Demokrat Parti
3- Cumhuriyet Halk Partisi
4- Emek Partisi
5- Millet Partisi
6- Liberal Demokrat Parti
7- Saadet Partisi
8- Hak ve Eşitlik Partisi
9- Halkın Sesi Partisi
10- Milliyetçi Hareket Partisi
11- Doğru Yol Partisi
12- Türkiye Komünist Partisi
13- Milliyetçi ve Muhafazakar Parti
14- Büyük Birlik Partisi
15- Demokratik Sol Parti.
 

Seçimin ilkleri

Bu seçimde ilk kez 25 yaşındakiler de milletvekili adayı olabildi. Seçimde, tahta oy sandıkları tarihe karışacak. Oy sandıkları eni 40, boyu 55, yüksekliği 50 cm, şeffaf, ısıya ve kırılmaya dayanıklı sert plastikten olacak. Sandıkların ihalesi Devlet Malzeme Ofisince yapıldı. Yalova'da bir firmanın yaptığı şeffaf sandıklar, yapımı tamamlandıktan sonra il ve ilçe seçim kurullarına dağıtıldı.

Seçimlerde kullanılacak oy verme kabinleri de değiştirildi. Kabinler, eni 120, boyu 120, yüksekliği 180 santimetre, portatif, hafif metal profil üzerinde, bir tarafı açılıp kapanabilir ve içini göstermeyen koyu renk dayanıklı sentetik kumaşla kaplı, kolay taşınabilir ve katlanabilir olacak şekilde yaptırıldı.

Şeffaf sandık ve kabinlerle ilgili hazırlıklarına başlayan YSK, yasa gereği oy zarflarının boyunu büyüttü. Kanuna göre, zarflar, her seçim için ayrı renkte, eni 15 cm, boyu 21 santimetre oldu. Kanunla açık yerlerde, güneşin batmasından sonra da propaganda yapılabilmesi mümkün hale getirildi. Buna göre, güneşin batmasını takiben iki saat daha propaganda yapılabiliyor. Türkçe propaganda ''esas'' olacak, ancak bu seçimde ilk kez Türkçe dışındaki dillerde propagandaya hapis cezası verilmeyecek.
 

Seçim günü yasakları

Milletvekili genel seçiminin yapılacağı yarın saat 06.00'dan 24.00'e kadar alkollü içki satılması yasak olacak, oy verme süresince bütün umumi eğlence yerleri kapalı kalacak, emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçkimse silah taşıyamayacak ve oy verme günü saat 18.00'e kadar radyolar ve her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçlarıyla ilgili haber, tahmin ve yorum yapılamayacak.
Oy verme süresince bütün umumi eğlence yerleri kapalı kalacak, eğlence yeri niteliğini taşıyan lokantalarda yalnız yemek verilebilecek. Sabah saat 06.00'dan gece saat 24.00'e kadar, emniyet ve asayişi korumakla görevli olanlardan başka hiçbir kimse, 5237 sayılı TCK'nın 6. maddesinin 1. fıkrasının (f) bendinin (1), (2), (3) ve (5) numaralı alt bentlerinde gösterilen silahları köy, kasaba ve şehirlerde taşıyamayacak.

Oy verme günü saat 18.00'e kadar radyolar ve her türlü yayın organları tarafından seçim ve seçim sonuçları ile ilgili haber, tahmin ve yorum yapılması yasak olacak. Saat 18.00 ile 21.00 arasında radyolarda ve her türlü yayın organlarında ancak YSK tarafından seçimle ilgili olarak verilecek haber ve tebliğler yayınlanabilecek. Saat 21.00'den sonra bütün yayınlar serbest olacak, ancak YSK tarafından gerek görülmesi halinde saat 21.00'den önce de yayınların serbest bırakılmasına karar verilebilecek.
 

İllere göre milletvekili sayısı

Seçimde, İstanbul üç seçim bölgesinden 85, Ankara iki seçim bölgesinden 31 ve İzmir de iki seçim bölgesinden 16 milletvekilini parlamentoya gönderecek.
YSK, illerin seçim çevrelerine göre çıkaracakları milletvekili sayılarını 2010 yılı adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre yeniden belirledi.

Buna göre, Ankara'nın milletvekili sayısı 3, İstanbul'un 15, İzmir, Bursa, Gaziantep ve Kocaeli'nin ise milletvekili sayıları ikişer arttı. Sakarya, Antalya, Tekirdağ,
Diyarbakır, Şanlıurfa, Van, Şırnak ve Kayseri illeri ise milletvekili sayılarını birer artırdı.
Afyonkarahisar, Konya, Tokat, Trabzon ve Yozgat'ın milletvekili sayıları ikişer azalırken, Ağrı, Aydın, Bitlis, Çankırı, Çorum, Edirne, Erzincan, Erzurum, Giresun, Isparta, Mersin, Kastamonu, Kırşehir, Kütahya, Malatya, Ordu, Sinop, Sivas, Aksaray, Bayburt, Karaman, Kırıkkale ve Karabük milletvekili sayıları ise birer azaldı.