'Yeni Anayasa'da dil tartışmaları

Burhan Kuzu, Türkiye Yazarlar Birliği, Türkiye Dil ve Edebiyat Derneği, Türk Dil Kurumu ve Ankara Büyükşehir Belediyesince ''Anayasanın Dili'' sempozyumunda, dil ve hukuk arasında vazgeçilmez bir bağ olduğunu söyledi.

Mayıs 2012'den itibaren de anayasa metninin kaleme alınacağını ifade eden Kuzu, şunları kaydetti:

''Bu kaleme alma sırasında anayasanın dili, gramer kaidelerinin uyumu ve hukuk dilinin incelikleri çok önem arz etmektedir.

Milletvekilleri yemin metnini okurken, hepimiz heyecanlanıyoruz. Birçok arkadaşımız bu metni okurken hata yapmak durumunda kalıyor. Bu metin dünya kötü dil yarışmasında birinciliği alır. Bu durum aslında bu metni kaleme alanların Türkçeyi iyi bilmemesinden kaynaklanmamaktadır. Sorunun temeli, yapım sürecinde takip edilen yöntemlerden ileri gelmektedir. Bu anayasa metni önce Anayasa Komisyonu'nda yazıldı, sonra Danışma Meclisi'ne geldi, Milli Güvenlik Konseyine getirildi. Her birinde anayasa metnine yeni ilaveler ya da çıkarmalar yapıldı, ama hiç kimse bütünlüğünü ele almadı. İşte dil bozukluğunun temelinde bu hata yatmaktadır. Oysa 1961 Anayasası hazırlanırken, 3 aşamadan geçtiği halde metne son şekli, kaleme alan Anayasa Komisyonu bugünkü Uzlaşma Komisyonu verdiği için dil çok düzgün ve metin sade olmuştur.''

Türk Dil Kurumu Başkanı

Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Mustafa Kaçalin, dilin dilcilerin değil, herkesin olduğunu, öğrenmek için değil, kullanmak için öğrenildiğini söyledi.

Türk Dil Kurumu'nun dil konusunda hizmet ve destek merkezi olduğunu anlatan Kaçalin, Kurumun, Türkçe hakkında sorulara cevap verdiğini, aynı zamanda gerektiğinde sorunlara çözüm ürettiğini ifade etti.

Kaçalin, şöyle konuştu:

''Cümlenin anlamı, cümlenin beyanı üzerinde düşünülürken, anlam ayrıntısını veren tariflerde ilgili kesin çizgileri çekilmesi gerekir. Yasa koyucuların, dilcilerden istekleri olacağı gibi, aynı tarafın dilcilerin dikkatlerini de göz önünde tutmalarını istirham edeceğim. Yerleşmiş gibi olmaması gereken kendisini merkeze koyup, kendi doğrularına tasdik isteyen bir tavır içine girilmesin (sen evet demezsen, evet diyen başka birini buluruz) denilmesin. Anayasa çalışmalarında belki Türkçe şimdiye kadar ele alınmasına ihtiyaç duyulmadığından incelenmesi akla gelmemiş hususlar ortaya çıkacaktır.''

Türkiye Yazarlar Birliği

Türkiye Yazarlar Birliği Şeref Başkanı Mehmet Doğan da 1982 Anayasası'nın daha önceki bütün anayasa metinlerinden daha kötü Türkçeyle kaleme alındığını savundu.
Mevcut anayasa metninin çok uzun olduğuna dikkati çeken Doğan, Amerikan Anayasası'nın bile 20 sayfadan oluştuğunu dile getirdi.

Doğan, ''Bugün anayasa metnini hazırlarken, herkesin okuyup anlamaya çalışacağı dolayısıyla da sağlam bir Türkçeyle yazılması gereken bir metin olması gerektiğini vurgulamamız gerekiyor. Komisyonda dilciler ve edebiyatçılar da olmalı. Güzel Türkçe konusunda edebiyatçıların öne çıkarılması gerektiğini düşünüyorum'' diye konuştu.