Yerel seçimlerde "kadının adı yok"

Kadın Adayları Destekleme ve Eğitme Derneği'nin (KADER) verilerine göre, 19 siyasi partinin katıldığı yerel seçimlerde, 44 kadın il belediye başkanlıklarına, 321 kadın da ilçe ve belde belediye başkanlıklarına aday gösterildi.

DSP, 70 isimle en fazla kadın aday gösteren parti olurken bunlar arasında büyükşehir ve il adayı bulunmuyor. DSP'yi 46 kadın adayla CHP izliyor. CHP'nin 1 büyükşehir, 8 il adayı kadın. DTP'nin 41 kadın adayının 1'i büyükşehir, 6'sı il belediye başkanlıkları için yarışıyor. Saadet Partisi'nde 1'i il belediye başkanlığı olmak üzere 40 kadın adayı bulunuyor. TKP 14'ü il olmak üzere 37, DP de 1'i büyükşehir, 3'ü il olmak üzere toplam 36 adayla en fazla kadın aday gösteren partiler arasında yer alıyor.

Anavatan Partisi'nin 25 kadın adayının 4'ü büyükşehir belediye başkanlığı, 3'ü ise il belediye başkanlıkları için mücadele ediyor. AKP'nin 18 kadın adayından biri il belediye başkanlığı için yarışıyor. LDP, biri il belediye başkanlığı olmak üzere 19 kadın adayla seçimlere katılıyor. MHP'nin 34 kadın adayı, ilçe ve beldelerden aday gösterilirken 5 kadın adayla BBP, kadınlara en az yer veren parti oldu.

 

"Hedefimiz belediye ve il genel meclisine bin kadın sokmak"

AKP Genel Merkez Kadın Kolları Başkanı ve Gaziantep Milletvekili Fatma Şahin, yaptığı açıklamada, kadın kollarını bir siyaset okulu gibi çalıştırıp kadınları tabanda, örgütün içinde bilgili, deneyimli, donanımlı ve siyasi rekabeti öğrenecek şekilde yetiştirmeye çalıştıklarını söyledi.

Yerel seçimlere uzun zamandır hazırlandıklarını anlatan Şahin, kadın kolları olarak siyasette başarılı olmuş kadınları Türkiye'ye getirdiklerini, siyaset okullarına devam edenlerin yüzde 25'inin kadın olmasını sağladıklarını ifade etti. Şahin, böylece kadınların hem siyasete ısındığını hem de özgüven kazandığını, erkeklerin de 'kadınlar da bunu yapar' diye düşünmeye başladığını belirtti. Buna rağmen gelinen noktayı yeterli bulmadıklarını dile getiren Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü:
''Çünkü 81 ilin bir tanesinde, Ordu'da belediye başkan adayımız kadın. Bunun da nedeni şu, siyaset rekabet üzerine yapılıyor. Bu anlamda genel seçimlerden farklı olarak en çok oy alacağınız adayla gitmek zorundasınız. Ordu belediye başkan adayı da diğer erkek rakipleriyle alana girdiğinde, yarıştığında, hem halk nazarında yapılan ankette hem de temayül yoklamasında rakiplerine fark atacak oranla çıktı. Amacımız kadınların sayısını çoğaltmak. 8 ilçe ve 6 beldede kadın aday gösterdik. Bu sayının çok çok yükselmesini istiyoruz fakat bu rekabetçi alan altyapısı güçlü olanı öne çıkarıyor. Siyasette var olabilmek için suya atlamak ve yüzmeyi öğrenmek gerekiyor. Karada yüzme öğrenilmiyor. Her ne kadar okulu var da desek bu iş yapıla yapıla öğreniliyor.''

Bu seçimlerde amaçlarının, kadın belediye meclis üyelerinin sayısını arttırmak olduğunu vurgulayan Şahin, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın talimatıyla belediye meclis üyesi aday listesinde ilk 4'ün içine kadınların konulacağını kaydetti.

Şahin, genel merkezin kararlı tutumu sonucunda, 1250 kadının belediye meclis üyeliğine, 250 kadının ise il genel meclis üyeliğine aday olduğunu bildirdi. Şahin, ''Bunun en az bininin seçilmesini ümit ediyoruz. Bu Türkiye Cumhuriyeti tarihinde bir ilk olacak. Kadınlar ilçelerinde, illerinde kendini kabullendirir ve fark yaratabilirse bundan sonraki süreçte çok rahat belediye başkan adayı olabilirler'' diye konuştu.

Siyasete tabandan başlayan kadınların daha başarılı olduğunu ifade eden Şahin, kota uygulamasının ''kadın olduğun için o makama geldin'' şeklindeki değerlendirmelere neden olabileceğini belirtti. Kadınların sahip olduğu duygusal zekanın gücüne işaret eden Şahin, ''Kadın, erkeklerden farklı olarak birden fazla işi aynı anda düşünüp, yapabiliyor. Yani hem işimizi hem evimizi planlayabiliriz. Hem kariyer hem siyaset hem de çocuk yapabiliriz. Dolayısıyla buna azıcık inanmamız ve alana girmemiz gerekiyor'' şeklinde konuştu.

''Aday olsun diye eşlerini partiye getiren erkekler var"

Demokrat Parti Kadın Kolları Başkanı Filiz Külahlı, kadınların siyasi rekabete kalite ve seviye getireceğine inandığını belirtti. DP Genel Başkanı Süleyman Soylu'nun teşkilatlara, partiye emek veren kadınların aday listelerinde değerlendirilmesi yönünde talimat verdiğini anlatan Külahlı, DP'nin 36 belediye başkanlığına kadın aday gösterdiğini söyledi.

Tüzüklerinde yüzde 20 kadın kotası bulunduğuna dikkati çeken Külahlı, il genel meclisi ve belediye meclisine aday gösterilen kadınlarla beraber bu sayıya yaklaşıldığını bildirdi.

Bazı erkeklerin eşlerini siyasete girme yönünde cesaretlendirdiğini ve ellerinden tutarak partiye getirdiğini anlatan Külahlı, ''Kırıkkale'nin Koçubaba beldesi belediye başkan adayımız Mestane Özdemir'i eşi partiye getirdi ve 'ben eşimin aday olmasını istiyorum' dedi. Bunlar bizleri mutlu ediyor'' diye konuştu.

Anavatan Partisi Genel Başkan Yardımcısı Cenk Tunçsiper, kadınların, toplumdaki rolleri ve ekonomik özgürlükleri bulunmaması nedeniyle siyasete katılamadıklarını belirterek, ''Ekonomik özgürlüğünü elde etmiş ve aldığı eğitimle toplumda kendini kabul ettirmiş kadın sayısı arttıkça siyasetteki doğal engel çemberi de kendiliğinden kırılacaktır'' dedi.

Siyasette kadınların ''vitrin ve oy almak için öne atılan bir obje'' olarak görüldüğünü ifade eden Tunçsiper, kadınların hükümetlerde genellikle kadın ve aileden sorumlu bakan yapıldığına ve icracı bakanlıklara getirilmediğine dikkati çekti.

Anavatan Partisi'nin yerel seçimlerde Kayseri, İzmir, Ankara ve Adana büyükşehir belediye başkanlıklarına kadın aday gösterdiğini bildiren Tunçsiper, Tunceli, Elazığ ve Isparta belediye başkan adaylarının da kadın olduğunu söyledi.

DTP Kadın Meclisi Sözcüsü Besime Konca, ''yöneticilik erkek işidir zihniyetinin'' aşılması için yerel yönetimlerdeki kadın sayısının arttırılması gerektiğini söyledi. Kadının siyasette başarılı olmasının, şeffaf belediyecilik anlayışını geliştireceğini vurgulayan Konca, evlerini yöneten kadınların toplumu çok daha rahat yönetebileceğine işaret etti.

Eşitsizlikler karşısında yasal tedbirlerin, pozitif ayırımcılığın gerekli olduğunu dile getiren Konca, ''Türkiye'deki siyasi zihniyete bakıldığında kota uygulamasının kaçınılmaz olduğunu'' ifade etti. Parti olarak 250 yerleşim yerinde seçimlere girdiklerini ve bunlardan 41'inde kadın aday gösterdiklerini bildiren Konca, bunların 20'sinin seçilebilecek yerlerden olduğunu belirtti. Konca, kadın adaylarını da partili hemcinslerinin belirlediğini kaydetti.

 

''Türkiye'de kadınlara yardımcı oyuncu rolü uygun görülüyor"

Saadet Partisi'nin Çankaya Belediye Başkan Adayı Esra Acun, yerel yönetimlerin halkla birebir muhatap olunan kamusal alanlar olduğunu belirterek, halkla ilişkiler alanında da kadınların başarısına dikkati çekti. Kadınların şeffaf, sevecen, dürüst bir belediyecilik anlayışına sahip olduklarını ifade eden Acun, kadın belediye başkanlarıyla çevre düzenlemelerinde kullanılan malzemelerin seçiminden, peyzaj anlayışına kadar her alanda kadın ruhunun inceliğinin sokak ve caddelere yansıyacağını kaydetti.

''Türkiye;de kadınlara adeta yardımcı oyuncu rolü uygun görülüyor'' diyen Acun, siyasette de bu yanlış algının egemen olduğunu ancak kadınların başrol oyuncusu olmayı hak ettiğini vurguladı.

CHP'nin İstanbul Beylikdüzü İlçesi Adayı Filiz Erdem, ülke sorunları karşısında siyasete atılmak gerektiğine inandığını ve bunun için CHP'nin gençlik kollarında çalışmaya başladığını anlattı. Erdem, ''Çalışkanlığım ve ataklığım sayesinde 27 yaşındayken belediye başkanlığı adaylığı yönünde teklif aldım ve bunu seve seve kabul ettim'' dedi.

İstanbul'da yoğun yapılaşma yaşanan ve büyük sanayi sitelerinin yer aldığı bir bölgeden aday olduğunu dile getiren Erdem, ''Genellikle 'nasıl cesaret ettiniz' sorusuyla karşılaşıyorum. Bu bir cesaret işi değil. Yapılması gereken bir iş. Rekabetin olduğu bir bölge olması beni daha da mutlu ediyor. İnatla yarışmak istiyorum. Kazanamazsam ama ciddi bir oy alırsam kendimi kazanmış hissedeceğim'' diye konuştu.

DTP'nin Ankara Büyükşehir Belediye Başkan Adayı Hayriye Kamile Öncel, pozitif ayrımcı bir bakış açısıyla kadını ev içinden çıkaran ve toplumsal yaşama eşit düzeylerde katılımını sağlayan, kadınların yönetime eşit düzeyde ortak olduğu bir belediyecilik anlayışıyla hizmet vermeyi hedeflediğini belirtti.

Öncelikli amacının kadınları yönetime ortak etmek olduğunu anlatan Öncel, yaşamın yükünü omuzlamakta tereddüt etmeyen kadınların, yönetime katılmakta da tereddüt etmemesi gerektiğini vurguladı. Kadının siyasetin malzemesi değil, öznesi konumuna gelmesi için siyasete atıldığını anlatan Öncel, ''Kadınım ve bu sistemin ezilenleri arasında yer alıyorum. Bir sorunu çözmeniz için önce onu anlamalısınız. Ben anlıyorum'' dedi.

DP'nin İstanbul Maltepe İlçesi Belediye Başkan Adayı Aylin Özel, Türkiye nüfusunun yarısını oluşturan kadınların, yerel yönetimlerde temsil edilemediğini dile getirdi. 3 bin 225 belediye başkanının sadece 18'inin kadın olduğunu ifade eden Özel, ''bir toplumun yarısı karar alma organlarında yer almıyorsa o ülkede sağlıklı bir demokrasiden söz etmek mümkün değildir'' dedi.