Yılbaşında kuru yemiş keyfine 'rekolte' darbesi

Tüm Kuru Yemiş Sanayici ve İşadamları Derneği (TÜKSİAD) Genel Başkanı Hasan Hüseyin Karapınar, kuru yemişin Türk toplumunun tüketim kültürüne yüzyıllar önce giren ve özellikle özel günlerde çok fazla tüketilen bir gıda maddesi olduğunu söyledi.

Son yıllarda kuru yemişin insan sağlığına faydaları anlaşıldıkça tüketiminin hem ülkemizde hem de dünyada hızla arttığını ifade eden Karapınar, bayramlar, düğünler, yılbaşı ve aşure gibi özel günlerde kuru yemişin daha fazla ilgi gördüğünü belirtti.

Kuru yemiş rekoltelerinde bu yıl ülke genelinde olumsuz seyreden iklim koşulları nedeniyle ciddi kayıplar yaşandığını dile getiren Karapınar, düşük rekolte nedeniyle kuru yemişin temel direkleri leblebi, Antep fıstığı, yer fıstığı, fındık ve kabak çekirdeğinde yüzde 10 ile yüzde 60 arasında fiyat artışları yaşandığını vurguladı.

Karapınar, nohut rekoltesindeki ciddi düşüş nedeniyle en fazla artışın leblebi grubunda yaşandığına dikkati çekerek, şunları kaydetti: ''Geçen yıl Türkiye genelinde Haziran ayı yoğun yağmurlarla geçti. Nohut bitkisi üzerindeki tuzlar dökülünce bitki kendisini koruyamadı ve ürün rekoltesi çok düştü. Bu düşüş leblebi fiyatlarında yüzde 60'a varan artışlara neden oldu. Yine Antep fıstığında da iklim koşulları nedeniyle rekolte düştü. Ancak bu üründe geçen yıldan stok vardı. Ürün kendisini kırmızı kabuğunun içerisinde yıllarca muhafaza edebiliyor. Bu yılki rekolte azlığını geçen yıldan devreden ürünlerle takviye ettik. Buna rağmen fiyatlarda yüzde 10'a varan artışlar yaşandı. Fındık rekoltesinin 650 bin tondan 430 bin tona gerilemesi de bu ürünün fiyatında yüzde 40'lık artışa neden oldu. Kabak çekirdeğinde yüzde 15, yer fıstığında yüzde 30, ay çekirdeğinde de yüzde 5 fiyat artışları gerçekleşti. Artışlardan sonra Antep fıstığının toptan kilogram fiyatı 22, fındığın 21, kabak çekirdeğinin 9,5, leblebinin 8, yer fıstığının 7,5, ay çekirdeğinin ise 5 liraya kadar çıktı.''

Fiyat artışlarına rağmen yılbaşı öncesi talepte düşüş yaşanmadığını bildiren Karapınar, ''Fiyatlardaki artışa rağmen vatandaş yılbaşında kuru yemiş keyfinden vazgeçmiyor. Tedarikçi firmaların satışlarında yüzde 100'e varan artışlar söz konusu. Tedarikçi firmalar yoğun şekilde satışlarını sürdürüyor'' dedi.
 

'Son 8-10 yılda çok ciddi toparlanma yaşadık'

Türkiye'nin tarımda son 8-10 yılda çok ciddi bir toparlanma yaşadığını dile getiren Karapınar, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının bir çok ürüne ciddi destekler verdiğini söyledi. Karapınar, destekler sayesinde ürün envanteri oluşturulabildiğini belirterek, şöyle devam etti: ''Ama maalesef kuru yemiş desteğin dışında. Bir çifti, tarlasının bir bölümüne yağlık ay çekirdeği ekiyor ona ciddi miktarda destek alıyor ama öbür yarısına çerezlik ay çekirdeği ektiğinde destek alamıyor. Yine yemlik mısırda önemli miktarlarda destek alıyor ancak patlayan mısıra destek alamıyor. Destek olmadığında kayıt dışılık ortaya çıkıyor. Şayet bizim ürünlerimize de destek verilirse hem kayıt dışılık ortadan kalkar hem de bir envanter ortaya çıkar. Örneğin kabak çekirdeğine ne kadar ihtiyacımız olduğu belirlenir ve ekim alanları ona göre tahsis edilir.''