Zatürre yetişkinleri de tehdit ediyor

Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, son yıllarda yapılan çalışmalar sonucunda aşılamayla önlenebilen enfeksiyon hastalıklarında önemli başarılar sağlandığını belirterek, risk grubundaki yetişkinlerin de aşı olması gerektiğini söyledi.

Ceyhan, Dünya Sağlık Örgütü'nce zatürre hastalığıyla mücadeleye dikkat çekmek amacıyla, her yıl 12 Kasım'ın Dünya Zatürre Günü olarak kabul edilmesi nedeniyle yaptığı açıklamada, aşıyla pek çok hastalığın zaman içerisinde yok edildiğini, Türkiye'de aşı yapılmasaydı yılda 14 bin 248 çocuğun 13 farklı hastalıktan kaybedileceğini ifade ederek, aşılamanın yalnızca çocuklar için geçerli olmadığını, yetişkinlerin de olması gereken aşılar bulunduğunu kaydetti.

"Zatürre hem çocuklarda hem yetişkinlerde en çok ölüme neden olan hastalık" diyen Ceyhan, zatürrenin en sık görülen nedeninin diyafram denilen akciğer ve karın boşluğunu ayıran zar üzerinde pnömokok bakterisi kaynaklı enfeksiyonlar olduğunu, bu bakterinin zatürrede, kulak iltihaplarında, sinüzitte, menenjitte, kana bakteri karışması anlamına gelen bakteriyemide en sık görülen etken olduğunu kaydetti.

Ceyhan, "Zatürre aşısı diye bilinen aşı, sadece zatürreye karşı korumuyor, bu hastalıklara karşı da koruyor. Genişletilmiş Bağışıklama Programı kapsamında bu aşı tüm çocuklara yapılmaya başladığından beri, pnömokok bakterisine bağlı menenjit vakalarında çok büyük azalma gördük. Mesela iki sene önce çocuklardaki menenjit oranı yüzde 40 iken, bu sene yüzde 14'e kadar düştü. Çünkü çocuklara yaygın olarak bağışıklık uygulanıyor. Dünyada bildirilen zatürre vakalarında ise yüzde 40 azalma görülüyor" diye konuştu.

Pnömokok aşısında çocukluk çağındaki aşılama oranlarının Türkiye'de yüzde 97 gibi yüksek rakamlara ulaşarak oldukça başarılı bir noktaya geldiğini ifade eden Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, korunmanın doğar doğmaz çocukluk çağıyla başladığını, ancak yinelenmesi gerektiğini dile getirdi.

Yeniden hasta olma olasılığının küçümsenmemesi gerektiğini vurgulayan Ceyhan, 65 yaşın üzerindekilerin 5 yılda bir zatürre, her yıl da grip aşısı yaptırması gerektiğini belirtti.

- Kimler zatürre aşışı olmalı

Dünyanın her yerinde çocuk aşılamasının yetişkine göre daha yaygın ilerlediğini, aşılamanın çocuklara bir program dahilinde devletler tarafından uygulanarak başladığını ifade eden Ceyhan, yetişkin aşılamalarının dünyada en iyi yapıldığı İskandinav ülkelerinde bile yüzde 50'leri geçmediğini, Türkiye gibi ülkelerdeyse, grip aşısındaki oranın biraz yüksek olduğunu, pnömokok aşısının ise yüzde 1'in altında kaldığını anlattı.

Kronik akciğer, kronik kalp ve koroner kalp hastalığı, KOAH ya da astım gibi solunum yolu hastalıkları, şeker hastalığı, kronik böbrek yetmezliği ve kronik karaciğer hastalığı bulunanlar ile 65 yaşın üzerindekilerde aşı uygulamasının oldukça az olduğunu vurgulayan Ceyhan, şöyle devam etti:

"Risk grubu dediğimiz hastalara bakan hekimler, göğüs hastalıkları ve dahiliye uzmanları, şeker hastaları risk grubunda olduğu için endokrinoloji uzmanları, böbrek hastaları risk grubunda olduğu için nefroloji uzmanları ve aile hekimleri hem kendileri bilinçlenerek hem de risk grubundaki hastalarını aşılanmaya teşvik etmeliler. Kanser hastaları gibi bağışıklık yetmezliği olan hastalar, doğuştan bağışıklık sistemi yetersiz olanlar, kullandığı kortizon ilaçları sebebiyle bağışıklığı düşenlerde en önemli ölüm nedeni zatürredir. Kanserden ölüm nedeni şu kadar diye oran verdiğimizde orada altta yatan kanser ama ölüm nedeni zatürredir. Koroner kalp hastalığı olanlarda aşılamayla kalp enfarktüsüne bağlı ölüm riskini yüzde 40 azaltıyorsunuz. Menenjit geçirenler. Kistik fibroz dediğimiz Türkiye'de oldukça yaygın metabolik bir hastalık var. Bu hastalığa sahip bireylerin aşılanması lazım. 18 yaşını aşkın her kesimin pnömokok aşısı olması gerekmiyor. Hangi yaşta olursa olsun, çocuk ya da yetişkin, risk grubunda olanların aşılanması lazım. Sigara içenlerde pnömokok hastalıkları daha ağır seyrediyor. Dolayısıyla onlara da aşılanma öneriliyor. O yüzden risk grubunda olanlar ve 65 yaşı geçkin kişiler aşılanmalıdır."