Ziraat Bankası'ndan Soma’ya faiz şoku!

Ma­ni­sa­’nın So­ma il­çe­sin­de 13 Ma­yıs 2014’te mey­da­na ge­len fa­ci­ada 301 ma­den­ci fe­ci şe­kil­de can ver­di. Ya­sa bo­ğu­lan Tür­ki­ye, So­ma­lı ma­den­ci­le­re yar­dım yağ­dır­dı. AFAD ha­ya­tı­nı kay­be­den ma­den­ci­le­rin ai­le­le­ri­ne 154’er bin li­ra pa­ra yar­dı­mı yap­tı. Bir­çok ban­ka da mağ­dur­la­rın borç­la­rı­nı sil­di ve kre­di öde­me­le­ri­ni 3 ay­lı­ğı­na er­te­le­di. Er­te­le­me­den de fa­iz al­ma­dı. Dev­le­te ait Zi­ra­at Ban­ka­sı da, ben­zer bir ko­lay­lık ha­zır­la­dı an­cak bu ko­lay­lı­ğın di­ğer ban­ka­la­rın­ki­ne ben­ze­me­di­ği öde­me vak­ti gel­di­ğin­den or­ta­ya çık­tı.

DEV­LE­TİN BAN­KA­SI NA­SIL YA­PAR?

Zi­ra­at Ban­ka­sı, kre­di bor­cu olan­la­rın bor­cu­nu öte­le­mek ye­ri­ne ye­ni­den ya­pı­lan­dır­dı. Al­dık­la­rı kre­di bor­cu üze­rin­den 3 ay­lık da fa­iz koy­du. Ma­den­ci­ler­den En­gin Kur­şun­cu, Zi­ra­at Ban­ka­sı­’n­dan 20 bin li­ra kre­di çek­ti­ği­ni an­la­ta­rak “Ban­ka­ya ko­nuş­mak için git­ti­ği­miz­de öte­le­me de­ğil de ya­pı­lan­dır­ma adı al­tın­da gel­di an­cak fa­iz­li ya­pı­lan­dır­ma. 3 ay öde­me­di­ği­miz için 600 ci­va­rı bir pa­ra is­te­di­ler. Bu­ra­da Zi­ra­at Ban­ka­sı­’n­dan kre­di kul­la­nan yüz­ler­ce ma­den­ci var. Her­kes de mec­bur ka­bul et­ti. Bu hü­kü­me­tin ban­ka­sıy­sa na­sıl böy­le bir ka­rar ver­di­ler. Di­ğer özel ban­ka­lar yap­sa bel­ki gö­ze bat­maz­dı ama dev­le­tin ban­ka­sı ya­pın­ca tu­haf olu­yo­r” di­ye ko­nuş­tu.

ÖZEL BANKADAN FAİZ YOK

Ma­den­ci Gür­kan Yıl­maz ise özel ban­ka­dan çek­ti­ği kre­di­si­ni öte­let­ti­ği­ni an­cak fa­iz al­ma­dık­la­rı­nı be­lirt­ti. Zi­ra­at Ban­ka­sı­’n­da böy­le bir fa­iz ge­lin­ce ban­ka­ya gi­dip ‘biz­de de fa­iz ola­cak mı­’ di­ye sor­du­ğu­nu kay­de­den Yıl­maz, ban­ka­nın ken­di­si­ne fa­iz uy­gu­lan­ma­ya­ca­ğı­ ya­nı­tı­nı ver­di­ği­ni di­le ge­tir­di.

MECBUR KABUL ETTİK

Po­lat Te­tik fa­ci­a ön­ce­sin­de Zi­ra­at Ban­ka­sı­’n­dan 20 bin li­ra kre­di çek­ti­ği­ni ay­lık öde­me­si­nin de 510 li­ra ci­va­rı ol­du­ğu­nu di­le ge­tir­di. “Fa­ci­adan son­ra baş­vu­ru yap­tık, kre­di­yi öte­let­tik. ‘Ö­te­le­me ta­le­bi­niz ka­bul edil­miş­ti­r’ di­ye mesaj geldi” di­yen Te­tik “İ­ki ay­lık bor­cu­nu­zu mu öder­se­niz yok­sa ya­pı­lan­dır­ma mı is­ter­si­niz. Ya­pı­lan­dır­ma olur­sa fa­iz alı­rı­z’ de­di­ler. Biz de im­za­la­dık. Fa­iz yak­la­şık 800 li­ra gel­di. Ekim ayın­da top­lam 1220 li­ra öde­ye­ce­ğim. Da­ha doğ­ru­su öde­me­ye ça­lı­şa­ca­ğı­m” ifa­de­le­ri­ni kul­lan­dı.

700 LİRA FAİZ GELMİŞ

2009 yı­lın­da emek­li olan ma­den­ci Ah­met Poy­raz, Zi­ra­at Ban­ka­sı­’n­dan 15 bin li­ra kre­di kul­lan­dı­ğı­nı ve ay­lık öde­me­si­nin 700 kü­sur li­ra ol­du­ğu­nu be­lirt­ti. Bor­cu­nu er­te­let­ti­ği­ni vur­gu­la­yan Poy­raz, şöy­le de­vam et­ti: “E­kim ayın­da öde­ye­ce­ğiz. Yak­la­şık 700 li­ra fa­iz gel­miş. 3 ay so­nun­da 1600 li­ra gi­bi bir pa­ra öde­ye­ce­ğiz. Şim­di na­sıl öde­ye­ce­ği­mi dü­şü­nü­yo­rum. Bin 150 li­ra ma­aş alıp da bin 700 li­ra kre­di bor­cu­nu na­sıl öde­ye­yim.”

CHP Manisa Milletvekili Sakine Öz, Soma'daki işçi ve esnafın mağduriyetlerini karşılamak için Soma adıyla özel bir kanun yapılmasını 12 maddelik teklifiyle 30 Mayıs'ta önermişti. Bu teklifte esnaf ve işçinin borçlarının ertelenmesi, taksitlendirilmesi, bankalara olan borçlara ve takipteki alacaklarına hiçbir şekilde faiz işletilmemesi, vergi ve sigorta borçlarına erteleme süresi içinde faiz, gecikme zammı uygulanmamasını önermişti. Teklif, Komisyon'da ve Genel Kurul'da görüşülmüş ve AK Parti oylarıyla reddedilmişti.

TEKLİFİN ÖZETİ 

Teklif ile Soma genelinde mağduriyet yaşayan vatandaşların ve iş kollarının kapsamı genişletilmekte, maden faciasından zarar görenlerin borçlarının ertelenmesi, taksitlendirilmesi, mevcut borçlara ve takipteki alacaklara hiçbir surette faiz işletilmemesi, kullandırılacak kredilerde kolaylık sağlanması, vergi mükelleflerinin vergi ve sigorta borçlarına ertelenme süresi içinde faiz, gecikme zammı ve temerrüt faizi uygulanmaması, maden faciasında yaşamını yitirenlerin şehit sayılarak hak sahiplerinin 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamına alınması, bu kişilere Toplu Konut idaresi konutu tahsis edilmesi ve ailelerinden birine kamuda kadrolu iş olanağı sunulması, 13 Mayıs tarihinin 'Maden Emekçileri Yas Günü' kabul edilerek bugünün maden sektöründe çalışanlara tam gün tatil sayılması öngörülmektedir.

TEKLİFİN TAM METNİ İÇİN TIKLAYINIZ