TTK'de 'kara' tablo: İşçi sayısı azaldı, üretim düştü, ithalat arttı

CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 2022 yılı bütçesinin görüşüldüğü Plan ve Bütçe Komisyonu’nda, Türkiye Taşkömürü Kurumu’nun işçi açıklarının giderilmediğini, üretiminin düştüğünü ve ithalatın arttığını söyledi

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez de, CHP’li Demirtaş’a haklı olduğunu söyleyerek “Üretimin artmasını biz de arzu ediyoruz . Bahsettiğiniz gibi yaklaşık 38 milyon ton taş kömürü ithalatı var” dedi.

ÜRETİMDE DRAMATİK DÜŞÜŞLER OLDU

CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş konuşmasında şunları ifade etti:

“Her yıl ülkemizde yaklaşık 39 milyon ton taş kömürü tüketilmektedir, bunun 6 milyon tonu ağır sanayide, koklaşabilme özelliğine sahip taş kömürünü oluşturmakta; geri kalanı da termik santrallerde ve yakacak olarak kullanılmaktadır. Ülkemizdeki tek taş kömürü üretim havzası da Zonguldak'ta bildiğiniz gibi. Zonguldak'ta 1,5 milyar ton yani 150 yıl yetecek kadar taş kömürü rezervimiz var. Oysa sizin iktidara geldiğiniz 2002 yılından bugüne kadar üretim verilerini incelediğimizde üretimde çok dramatik düşüşler olmuştur. 

2002 yılındaki üretim verilerine baktığımızda, Türkiye Taşkömürü Kurumu 2 milyon 244 bin ton üretim gerçekleştirmiş ve bunu 15 bin işçiyle gerçekleştirmiş; 2011 yılına geldiğimizde Türkiye Taşkömürü Kurumu 1 milyon 592 bin ton üretim gerçekleştirmiş ve işçi sayısı düşmüş 10.777'ye. 2015'teki rakamlar 1 milyonun altına düşüyor ve sizin Bakan olduğunuz dönemden itibaren 2018, 2019, 2020 yıllarına baktığımızda da en son 712 bin tona kadar düşmüş ve işçi sayısı da 7.736'ya kadar düşmüş. Toplam özel sektör ve TTK üretimi ise 1 milyon tona kadar gerilemiştir."

TAŞKÖMÜRÜ İTHALATI 4 KAT ARTTI

Demirtaş şöyle devam etti:

"Taş kömürü ithalatı var. Taş kömürü ithalatına baktığımızda 2002 yılında 11 milyon ton ithalat yapmışız ve toplam tüketim 14 milyon ton. 2015 yılına geldiğimizde 31 milyon tonluk bir ithalat var, toplam tüketim 32 milyon ton ve en son 2020 yılında ise 38 milyon ton ithalat yapmışız, toplam tüketim 39 milyon ton. Sayın Bakan, rakamlar maalesef çok dramatik bir şekilde düşmüş, üretim rakamları ve işçi sayıları ama ithalatımız ise dramatik olarak da artmış. Şimdi, bunlara baktığımız zaman, gerçekten bu veriler, Türkiye açısından iç açıcı veriler değil yani 2 milyon tonlardan 712 bin tonlara taş kömürü üretimi düşmüş yani üçte 1'e düşürmüşsünüz iktidar olarak, Türkiye Taşkömürü işçi sayısını 15 binlerden 7 binlere düşürmüşsünüz, taş kömürü ithalatını da 11 milyonlardan 38 milyonlara yükseltmişsiniz. Bu üretim verileriyle Türkiye çok iyi bir noktada değil. İşçi alımını artırmanız gerekiyor yani 6 bin işçi açığı var, bu açığı bir an evvel gidermeniz gerektiğini düşünüyoruz.”

TERMİK SANTRALLERDEKİ 1800 İŞÇİ KAYGILI

Zonguldak’ta ithal kömür fiyatlarındaki artış nedeniyle üretimleri duran termik santrallerde çalışan işçilerin, işsiz kalma riski ile karşı karşıya olduğunu da dile getiren Ünal Demirtaş, Enerji Bakanı’na “Bugün Zonguldak'ta üretim olmadığı için ve dünya kömür fiyatlarındaki büyük artışlar nedeniyle ithalat olmadığı da için taş kömürü yoktur; bu sebeple de Zonguldak'taki termik santraller üretimi durdurmuştur, 1.800 işçi ise işsiz kalma riskiyle karşı karşıya kalmıştır. Bu soruna çözüm bulmak için ne yapmayı planlamaktasınız?” diye sordu.

CHP’li Demirtaş’ın sorusunu yanıtlayan Enerji Bakanı Fatih Dönmez; “Bahsettiğiniz gibi yaklaşık 38 milyon ton taş kömürü ithalatı var. Bunun neredeyse 28 milyon tonunu santraller kullanıyor, cevher üretenler kullanıyor, bazı çimento vesaire sanayi kuruluşları da var. Önceki hafta bu ithal kömür santralcileriyle biraraya geldik. Gerek Zonguldak’taki kömürlerin değerlendirilmesi, gerekse Soma; nispeten Zonguldak kadar kalorisi yüksek olmasa da linyit kömürlerimiz içerisinde en yüksek kalorili santrallerimizden biri. Sektör hazır yani “Ne kadar kömür üretirseniz , biz o kadar alırız . ” diyorlar. Hele yurt dışında tabii , bu kömürün yokluğu ve fiyatının da bir miktar oldukça  yükselmesinden dolayı da onlar da arzu ediyorlar . Orada onları yani kömür madencileri ile tüketicileri uzun dönemli anlaşmalarla bir ara ya getirmemiz lazım. Biz birkaç defa masaya oturttuk, prensipte da anlaşıldı ama madencilik tarafındaki hazırlık dönemleri ve yatırımla alakalı birtakım zorluklar var biliyorsunuz yani en az üç dört yıl galerinin sürülmesi, kuyuların açılması zaman alacak. Benim önerim şu: Yani bu işi yapmak isteyen arkadaşlar varsa bize gönderin, TTK’ye gönderelim, oradaki üretimin bir an önce artmasını biz de arzu ediyoruz. Yani biliyorsunuz, bir 1.500 işçi almıştık, arkadaşlardan da tekrar benzeri teklifler geldi, değerlendiriyoruz” ifadelerini kullandı.

Bakanın verdiği cevabı değerlendiren Ünal Demirtaş; “Sayın Bakan TTK’daki üretimin artmasını istediğini, ithal kömür sanayicilerinin de “Ne kadar kömür üretilirse biz o kadar alırız” dediğini söylüyor. O halde Sayın Bakana bir kez daha çağrıda bulunuyoruz, derhal TTK’nın işçi açıklarını kapatın” dedi.

'KARA KIŞ FONU' KURULMALI

Konuşmasında, enerji fiyatlarındaki fahiş artışların vatandaşın cebini yaktığını vurgulayan CHP’li Demirtaş, “Enerji, hayatımızın olmazsa olmazı ama özellikle son üç yılda elektriğe, doğal gaza, kömüre, benzine, mazota ve LPG'ye fahiş zamların yapıldığı; elektrik, doğal gaz, kömür fiyatlarının cep yaktığı; emeklilerin, işçilerin, çiftçilerin, küçük esnafların ve memurların bu fahiş faturaları ödeyemediği bir dönem yaşıyoruz. Vatandaşlarımız bu fahiş faturalar nedeniyle gerçekten çok büyük mağduriyetler yaşamaktadırlar. Artık bu zamların bir şekilde durması gerekiyor çünkü vatandaşlarımız artık bu faturaların yükünü kaldıramamaktadırlar. Bu fahiş yükü önlemede yapılabileceklerden biri olarak da bir kara kış fonu kurulmasını önerdik dar gelirli vatandaşlarımız açısından. Bu önerimizi ciddiye almanızda yarar görüyoruz çünkü önümüzde gerçekten bir kara kış var, çok daha büyük mağduriyetlerin yaşanacağını düşünüyoruz” dedi.

MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI ZONGULDAK ŞUBESİ’NİN BİNASI “MİLLET KIRAATHANESİ” Mİ OLACAK?

CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 2022 yılı Bütçe görüşmelerinde, Hazineye devredileceği söylenen Maden Mühendisleri Odası Zonguldak Şubesi’nin binasını da gündeme getirdi. Enerji Bakanı’na bu konuda bir soru soran CHP’li Demirtaş "Sayın Bakan, Zonguldak'ta mülkiyeti TTK'ye ait olan ama elli yedi yıldır Zonguldak Maden Mühendisleri Odasının kullandığı, yüz on beş yıllık tarihî olan binayı millet kıraathanesi yapmak üzere hazineye devredeceğiniz iddiası doğru mudur? Eğer doğru ise bu girişimden vazgeçmenizi talep ediyorum” dedi.