Türkiye için yaşamsal öneme sahip seçimlere üç hafta kaldı. Siyasal yaşamda genel bir sertleşme gözüküyor. İYİ Parti ve CHP İstanbul il başkanlıklarına kurşun sıkıldı.

Bayramın ilk günü, Kılıçdaroğlu’na Adıyaman’da üç ayrı yerde “provokatif” saldırı oldu.

Erdoğan restore edilen Sultanahmet Camisi’nde cuma namazını kıldı ve caminin yeniden ibadete açılması dolayısıyla yaptığı konuşmada “Bunlar iktidara gelince Diyanet’i kaldıracaklar” deyince dinleyicilerden “Yuh” sesleri yükseldi. Erdoğan, “Yuh yetmez” dedi. 

Adıyaman’da yapılan saldırılara karşı, Kılıçdaroğlu’nun tansiyonu düşürücü dil kullanması çok doğrudur ve yerindedir. Liderler kitleleri kutuplaştırıcı konuşmalardan sakınmalıdırlar... Dürüst bir seçim havasının yaratılması en başta siyasal iktidarın görevidir ve ona onur getirir.

Demokrasi tarihimizde kutuplaşmalar demokratik sürece zarar vermiştir. Bunun en kötü örneği Uşak ve Topkapı olaylarıdır. 29 Nisan 1959’da ana muhalefetin lideri İnönü, yanındaki CHP milletvekilleriyle birlikte partisinin kongresinde konuşmak için Uşak’a gitti. Ertesi gün İzmir’e gitmek için tren istasyonuna gelindiğinde çevrenin DP’li militanlar tarafından sarıldığı görüldü. Kargaşa sırasında İnönü’nün başına taş atıldı. İnönü olaydan sonra şunları söyledi:

“Uşak’ta koruma altında istasyonda toplanan saldırganlar, beni öldürmek için girişimde bulunmuşlardır. Partimizi kötüleyerek haçlı seferleri suçlamasıyla partimizin karınca gibi ezilmek istenmesi gece sabaha kadar Ankara’da düzenlenmiş, Uşak’ta uygulamaya konulmuştur... Kanun yolundan çıkmış olanlar, haklarını korumak kararında olan özgür yurttaşlar karşısında kesinlikle yenileceklerdir. Yurttaşlarımıza hizmet uğrunda seve seve ölmeyi, yaşamımızın yüksek onurlu, son ödülü saymaktayız. Hükümet önlem alıyor, sizlerin benimle buluşmasına engel olmak istiyor. Telaş içindedirler; çünkü iktidara geliyoruz.” (1 Mayıs 1959, Manisa) Ancak bu konuşma gazetelerde yayımlanamadı, yasak konuldu. DP’li bir grup o günlerde iktidarı eleştiren Demokrat İzmir gazetesine saldırdı. Matbaa makineleri kırıldı. 

İnönü İzmir’den sonra uçakla İstanbul’a döndü. 4 Mayıs 1959 günü uçaktan inen muhalefet lideri arabayla havalimanından hareket etti. Araba Topkapı’ya gelince, İstanbul Trafik Müdürü Celal Kosova tarafından durduruldu. Bunun üzerine DP’li militanlar, İnönü’nün arabasına taşlar ve sopalarla saldırdılar. Kaderin iyi bir sonucu orada bulunan Binbaşı Kenan Bayraktar olaya müdahale ederek İnönü’nün hayatını kurtardı.

O tarihte CHP İstanbul il gençlik kolu başkanı ve CHP İstanbul il basın görevlisi olduğum için Topkapı Olayı’na bizzat tanık oldum. İsmet İnönü’nün linç edilmek istenişini gözlerimle gördüm. Daha sonra Yassıada Mahkemesi’nde olaylara katılan DP’lilerin açık konuşmalarıyla Topkapı Olayı kesinlik kazanmıştır.

İnönü bu korkunç olaydan bir gün sonra İstanbul’da yaptığı basın toplantısında şunları söyledi:

“Güvenlik içinde yaşamak hakkı istiyoruz. Devlet kuvvetleri tarafından eşit gözle korunmak hakkı istiyoruz. Memlekette idarelerin gelip gitmesini, yalnız ve ancak eşit haklar ve dürüst uygulama ile seçim güvenliğinden bekliyoruz. Bütün mücadelemizi ve arzularımızı bu basit esaslar içinde özetlemek mümkündür.” (5 Mayıs 1959)

İnönü bu olaylardan sonra İstanbul’da sertleşen siyasal havayı yatıştırmak için yumuşak konuşmuş ve “asgari” şartları saymıştır. Şöyle ki:

1. Güvenlik içinde yaşamak hakkı istiyoruz.

2. Devlet tarafından eşit gözle korunmak istiyoruz.

3. Seçim güvenliği bekliyoruz.

Demokrasi, muhalefet partilerinin iktidara gelmek için özgürce çalışabildiği rejimin adıdır. Liderler sertlik söylemlerinden, kitleleri kutuplaştırmaktan sakınmalıdırlar. Seçimlerde kutuplaşmalardan kaçınan tüm partilere eşit davranan ortamın yaratılmasında birinci derecede sorumluluk iktidar partisinindir. 

Her seçimin bir siyasal tarihinin de yazıldığı unutulmamalıdır.