Soma faciası tüm milleti yasa boğdu.
Somali için gözyaşı dökenler ise Soma için gözyaşı döküp tepkisini dile getirenlerin üstüne saldırdılar, yumrukladılar, danışmanlarına tekmelettiler, TOMA’larıyla ıslattırdlar, polisleriyle gazlattılar. Soma faciasını fırsat bilenler, dünkü 19 Mayıs 1919’u anma törenlerini de iptal ettiler.
Ama o takımın milletvekilleri, düğün derneklerinden vazgeçmediler, ileri gelenleri düğünde boy gösterdiler.
Düğün dernek olunca yas yok, 19 Mayıs anılınca, yas çok ve iptal var.
19 Mayıs 1919 Samsun’dan Ankara’ya giden, oradan yurt yüzeyine dağılan istiklalin simgesidir.
19 Mayıs, milletin bağrından fışkırmış direniş azminin yerelden bölgesele, bölgeselden ulusala dönüşen ilk kıvılcımıdır.
O zaman neden iptal edilir 19 Mayıs törenleri?
İptal ile amaçlanan, Samsun’dan Çankaya’ya giden yolu kesmektir.
Evet TGB’lilerin de simgesel yürüyüşlerinde dile getirdikleri gibi, Çankaya’ya giden yol bir zamanlar Samsun’dan geçerdi
Milletin iradesi 19 Mayıs 1919’da atılan adımla önderlik kadrosuyla birleşiyor bütünleşiyor, Samsun’da başlayan yolculuk, Sıvas ve Erzurum’da “Kongreler”i kucaklayıp, etki alanını genişletiyor, Ankara’ya uzanıyor, Kocatepe’de büyük taaaruz olup Ege’ye akıyor, 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet olup, Çankaya’nın üstünde parlıyordu.

***

Bir zamanlar Türkiye’de Çankaya’ya Samsun’dan çıkılıyordu.
Çankaya’ya giden yol Samsun’dan, ulusal birlikten, ulusal direnişten, ulusal bağımsızlıktan, ulusal iradeden geçiyordu bir zamanlar.
O zamandan beri Samsun ulusal onur demekti.
Samsun insanlık onuru demekti.
Teslim olmamışlıktı Samsun.
“İstiklali tam”dı Samsun.
Samsun insan sevgisi, yurt sevgisi demekti.
Ve işte şimdi, Çankaya’ya Samsun’dan çıkıldığı gerçeği unutturulmaya, bu bağ koparılmaya çalışılıyor.
Taksim’de 1 Mayıs’ı kutlamak isteyen işçilerin, Gezi’de kentinin yeşiline, demokratik özgürlüğüne sahip çıkmaya çalışanların önü,
Samsun’un yolu kesilmek için kesiliyordu. Yiğit subayların yaşamı, Samsun’dan Çankaya’ya giden yolun kesilmesi uğruna karartılıyordu.
Bedava eğitim isteyen gençler, Çankaya’ya artık Samsun’dan çıkılmasın diye hapislerde çürütülüyorlardı.
Evine ekmek almaya çıkan çocuklar Samsun’un Çankaya yolu kesilsin diye polislere öldürtülüyorlardı.

***

Artık Çankaya’ya çıkmak isteyenler, dikta baskısından medet umuyorlar.
Artık kimileri, vahşi kâra kurban edilen maden işçilerinin naaşlarını çiğneyerek, o yolu yürümeyi kuruyorlar.
Polislerine vurdurttukları gençlerin, delikanlıların cesetlerine basa basa Çankaya’ya tırmanmaya çalışıyorlar.
Tepkisini haykıranları hapislere tıkarak, Samsun’a çıkanların torunlarını zindanlarda çürüterek, Çankaya’ya çıkmak istiyorlar artık Rıza Sarraf’ların kolunda, taşeronlaştırmanın yolunda, yürüyerek Çankaya’ya çıkmak istiyorlar artık.
Baskı-zulüm karşısında herkes sessiz kalsın, esas duruşta dursun, olan biteni seyre koyulsun da Çankaya yolcusu yolunda engelsiz yürüsün istiyorlar.
Bağımsızlık bilinci, ulusal onur belleği kararsın, anımsanmasın istendiği için Samsun’un yolu kesilmek isteniyor.
Evet tarihimizde, Çankaya’nın yolu Samsun’dan geçerdi ve Samsun’dan çıkılırdı Çankaya’ya.
Ama bu unutturulmak istendi ve o yüzden Samsun’un yolunu kesmek için iptal edildi törenler.
Sorumlusu oldukları Soma faciasını bahane ederek, Samsun’un yolunu kesmek istediler.
Samsun 19 Mayıs 1919 bağımsızlık ve çağdaşlık simgesiydi.
Samsun 19 Mayıs 1919’un yolu kesilmeseydi, bu çağdışı facia da yaşanmamış olacaktı.