\n

\n

- Hama’da ne oldu, Suriye’de ne oluyor?\n

\n

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun önerisi üzerine, Suriye’nin sınır kapılarını ve Hama’yı dünya gazetecilerine açmasına karşın, yukarıdaki sorunun yanıtını vermek zor.\n

\n

Çünkü her kafadan bir ses çıkıyor, birinin söylediği öbürünü tutmuyor.\n

\n

Çeşitli ülke ve yayın organlarından muhabirlerin izlenimlerini okurken, Ryunosuke Akutagava’nın “Raşomon” adlı kitabındaki “Çalılıklar Arasında” adlı öyküsü geldi aklıma. Bir diğer ünlü Japon sanatçı, Akiro Kurusova’nın Raşomon ve “Çalılıklar Arasında” öykülerini birleştirerek sinemaya aktardığı yapıtta, oduncu gezgin, keşiş, yaşlı kadın, polisten oluşan kişiler bir cinayeti anlatırlar, ama kimsenin söylediği bir öbürününkini tutmaz.\n

\n

Peki gerçek nerededir?\n

\n

Yazınımız ve tiyatromuzda çok seçkin bir yeri olan Haldun Taner de “Lütfen Dokunmayın” adlı oyununda Baltacı - Katerina olayını, üç ayrı kişinin bakışından anlatır. Üçünün de anlattığı birbirini tutmamaktadır.\n

\n

Peki gerçek nerededir?\n

\n

Çeşitli muhabirlerin, çelişik, Hama izlenimlerini okuyunca ben de aynı şeyi sordum.\n

\n

***\n

\n

Herkes meşrebine ve durduğu yere göre ayrı bir şey söylüyor.\n

\n

Bakın TRT Şam muhabiri Musa Özuğurlu gördüklerini nasıl anlatmış:\n

\n

“Evet sivillere yönelik sert davranışlar olmuş. Ama devlet binalarına yapılan saldırılar da korkunç. Postanelerde, polis karakollarında görevlilere dehşet verici saldırılar olmuş. İki polis karakoldan çıkarılarak döve döve öldürüldü. Bunların videosu da vardı. Ben asker cesetlerini de gördüm. Ortada bir barışçıl gösteri yapan kitle var. Ama bir de silahlı gruplar var. Bunlar başka yerlerden getirilmiş insanlar... Çok gelişmiş silahlarla yakalanmış insanlar var, uydu telefonları, telsizleri var... Hama’nın yüzde 70’ini gezdim, tankların attığı bir tek topun izine rastlamadım... Silahlı isyancılar, acımasızca adam öldürüyor, kol kafa kesiyorlar, mezhep ayrımı yaparak öldürüyorlar. Devlet mümkün olduğunca az adam öldürülmesine dikkat ediyor, ama sokağa askeri döktüğünüz zaman kontrol edilemez hale geliyor. Ölen siviller iki ateş arasında kalanlar, ancak ölenlerin yüzde kaçı gerçek sivil bilinmiyor.”\n

\n

İran El Âlem Televizyonu muhabiri İslam el Hilali ise şunları söylüyor:\n

\n

- Olup bitenler, Suriye halkına karşı bir komplo olduğunu kanıtlıyor.\n

\n

Çin Haber Ajansı Xinhua’nın Şam Temsilcisi Shen Gong Xi de diyor ki:\n

\n

- Tanık olduğumuz görüntüler silahlı terör örgütlerinin varlığını kanıtlıyor... Suriye ordusu kentte güvenliğin sağlanmasında önemli bir rol oynamış.\n

\n

***\n

\n

Amerikan Associated Press’in (kuruluşu 1846) izlenimleri ise kısaca şöyle:\n

\n

“Hama’da konuştuğumuz siviller ordunun rastgele top ateşi açtığını, bir hafta süren operasyonda keskin nişancıların sivilleri hedef aldığını ve sokaklarda cesetlerin biriktiğini anlattı. Hükümet yetkilileri ise teröristlerden kurtulduklarını söyledi. Adını vermeyen bir Hamalı, ‘Burada terörist yok, bunlar hükümetin yalanları’ dedi...”\n

\n

Bunları okuduktan sonra, gerçeğin nerede olduğunu sormamak mümkün mü?\n

\n

Ama Suriye muamması yalnız Hama’da düğümlenmiyor. Belirsizlik her alanda.\n

\n

Örneğin, Ahmet Davutoğlu, Şam’da Esat ile yaptığı görüşmede, Ankara’nın mesajını ilettiğini ileri sürüyor.\n

\n

Batılılar ise Hillary Clinton ve ABD’nin Ankara Büyükelçisi ile görüşen Davutoğlu’nun Washington’un mesajını ileten bir aracı olduğunda birleşiyorlar.\n

\n

Burada da kesin karara varmak güç.\n

\n

İngiltere’nin gazetesi The Times ise bölgede alternatifin “Türk ordusunun ‘Türkiye’nin çıkarlarını korumak’ için bir askeri hareketi olduğunu” yazabiliyor.\n

\n

The Times bunu söylüyor da TSK’nin Suriye’ye müdahalesinde ne gibi çıkarımız olduğunu bir türlü söyleyemiyor.\n

\n

Bütün bu açıklamalar karşısında Suriye muammasını çözmek gerçekten güç.\n

\n

\n

\n

* Muamma: Bilmece, anlaşılamayan, bilinmeyen şey.\n

\n

\n\n