Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Erhan Gökgücü’nün ardından
Onun öğrencileriyle çalışmasını en son Hacettepe Üniversitesi Devlet Konservatuvarı’nın orta alandaki eski sahnesinde izlemiştim. Yanlış anımsamıyorsam Maksim Gorki’nin “Çehov” biçemindeki bir yapıtıydı. Tadı damağımda kalmış. Aynı sahnede yer alan daha eski bir başka çalışması da J.P. Sartre’ın “Sinekler” oyunudur. Gördüğüm, göremediğim oyunlarda görev alan gençler ile Bilkent Üniversitesi Sahne Sanatları Bölümü’nde yetiştirdiği öğrenciler şimdi tiyatromuzun kıdemlileri arasında…
Erhan Gökgücü’yü öncelikle “tiyatro hocası” olarak anmamın temel nedeni, Ankara’da yıllardır paylaştığımız sahne olaylarının her birinin kalabalığı içinde, çevredekilerin ona “hocam” diye seslenmesi olmalı. Oysa, kendisini tanımadan yıllar önce, yazdıklarını biliyordum. 1984’te “Ramazan’la Cülide” oyununu TOBAV Oyun Yazımı Yarışması’nda birincilik ödülüne değer bulunmuştu. Ödüllü oyunların sayısı “Giordano Bruno”, “İki Kalas Bir Heves”, “Memleketim, Memleketim”, “Duyarlılık Üzerine Vivace”, “Gerçek Kurbanın Acısı” ile çoğaldıkça oyun yazarlığı öne çıkıyordu.
Sahne metinlerinde çeşitlilik arayışı içindeydi
Yapıtlarında görsel-işitsel düzeydeki tasarımlarıyla öngördüğü çeşitlilik dışında, oyun biçimlerinde de çeşitlilik aramıştı. Sözgelimi, “Bruno” ve “Ramazan’la Cülide” göstermeci biçemde oluşturulmuş, episodik bir yapı üstüne kurulmuş, anlatıcı, koro, müzik ve şarkı kullanımıyla seyirciye doğrudan doğruya seslenen, “açık biçim” yapıtlardır.
Örnekleri çoğaltalım. “Duyarlılık üstüne Vivace” kapalı bir uzamda, iki kişinin hesaplaşmasını yoğun bir söyleşim düzeni içinde dile getirir. “Gerçek Kurbanın Acısı” bir film setindeki çalışma düzeni içinde, senaryonun içerdiği öyküyü gerçekten yaşamış olan senaristle filmde görevli bir oyuncu arasındaki çatışmayla biçimlenir. Yer yer, yerli oyun yazınımızda pek çok örneği bulunan -Ahmet Kutsi Tecer’in “Köşebaşı” oyunu gibi- “toplumsal çevre”den bir kesit sunarken gevşek bir doku oluşturan, zaman zaman da beklenmedik bir dramatik yoğunluğu yakalayan bir metindir.
Bütün oyunlarında düşünce özgürlüğünü ve demokrasiyi savunan bir duruş yansır. Örnekleyelim. “Promete 1940”ta Köy Enstitülerinin kuruluşu ve kapatılışı, “Memleketim Memleketim”de Tan Matbaası’nın 1945’te gerici güçlerce yakılışı, “İki Kalas Bir Heves”te sansür ve baskı mekanizması irdelenmektedir.
Operatik özellikli sahnelemeler
Ankara Devlet Konservatuvarı’nı 1963’te bitiren Gökgücü, ayrıca piyano ve şan eğitimi görmüştü. (Sevgili eşi tiyatro sanatçısı Funda’nın da “şancı” olmasına şaşmamalı). Bu nedenle yapıtlarını yazarken ve sahnelerken “operatik” boyutlarda dolaşmayı severdi. Giordano Bruno’nun bilimsel düşüncelerini engizisyonun işkencelerine karşın değiştirmediği, en ünlü oyunu “Giordano Bruno”nun sahnelemelerini, kalabalık oyuncu kadroları, ışık oyunları, gezginci koronun müzik katkısıyla zenginleştirmişti.
En çok tutulan sahne çalışmalarından biri olan Joshua Sobol’un “Ghetto” oyununun içerdiği görsel ve işitsel “üstün-yapım” özellikleri, canlı orkestra müziği, Funda Gökgücü’nün şarkıları, Hüseyin Avni Danyal’ın kusursuz “gestapo” çizimi, Ünsal Coşar’ın oyunu baştan sona saran incelikli yorumuyla -aradan yıllar geçmiş olmasına karşın- belleklerdedir.
Sahnelediği oyunlar çoğunlukla “zor olan”la yüzleşmeyi gerektirmişti. İşte “Üç Kuruşluk Opera”, “Venedik Taciri”, “Galile’nin Yaşamı”, “Yusuf ile Menofis”, “Vanya Dayı”…
Devlet Tiyatroları’nın birçok sahnesine oyuncu ve yönetici olarak da emek veren Gökgücü, emekli olmadan önce uzun süre kurumun başrejisörü olarak görev yapmıştı.
Değerli bir tiyatro emekçisini daha yitirdik…
Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Meclis'te gerilim
- Tarım Bakanlığı'nda 'Suriyelilere kadro' iddiası
- Özel, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ne zaman görüşecek?
- Davutoğlu'ndan yanıt
- Kırmızı ete yüzde 40 zam! Yurttaş isyan etti
- Erdoğan ıstakoz sevdalısı AKP'lileri unuttu
- Sancaktepe Belediyesi'nin lüks makam katı pes dedirtti!
- Başarır'dan tutuklanan Kepez Belediye Başkanına ziyaret
- Bahçeli önce 'yeni anayasa' için çağrı yaptı
- KULLANMAYA MECBUR BIRAKILDIK
En Çok Okunan Haberler
- Depremden bir saat önce '6-7.2 arası' diyerek uyarmıştı
- 'Yarı finale çıkma şansları yok'
- 'Yüzbinlerce kişi tespit ettik'
- Erdoğan ‘Kent Lokantası’na inanmadı
- Cinsel açıdan en uyumlu 4 burç
- Saldırı sonrası İran'dan ilk açıklama
- AFAD: 231 ihbar geldi
- CHP'nin yeni grup başkanvekili belli oldu!
- ‘Artık şatafata son!’
- 'Bu akşam geç geleceğim eve'