Çarşı ve Mahalle Bekçileri Kanun Teklifi TBMM İçişleri Komisyonu’nda kabul edildi. 

Teklife göre bekçilere kimlik sorma, durdurma, üst arama, silah ve zor kullanma yetkileri tanınıyor.   

Bekçiler görevlendirildikleri bölgede devriye gezecek, ‘şüpheli durum ve kişileri’ genel kolluk birimlerine bildirecek. 

Gösteri ve yürüyüşleri önlemek için tedbirler alabilecek. 

Uyuşturucu madde imal edildiği, satıldığı veya kullanıldığından, kumar oynandığından ya da fuhuş yapıldığından şüphe edilen yerleri bağlı bulundukları genel kolluk birimlerine bildirecek.

Halkın sükun ve istirahatini bozanları ve başkalarını rahatsız edenleri engelleyecek, trafiğe mani olan taşıtların kaldırılmasını sağlayacak. 

‘Makul’ bir gerekçeyle bekçiler şahısları yolda durdurabilecek. 

Bekçiler, haklarında tutuklama veya yakalama kararı çıkarılmış kişileri gördükleri takdirde yakalayacak ve bağlı bulunduğu genel kolluk kuvvetlerine teslim edecek.

Bekçiler zor ve silah kullanma yetkisine de sahip olacak.

Komisyon’da çıkan tartışmalar nedeniyle bekçilerin durdurma sırasında ‘yoklama ve sıvazlama’ yetkilerine kısmi sınır da getirilmiş. 

Yani teklif metninin gerekçesinde aşağıdaki ifadeler artık yer almıyor: 

"Durdurulan kişi üzerinde, giysilerinden herhangi birisi çıkarılmaksızın, elle, yüzeysel olarak, yoklama biçiminde bir kontrol yapılabilir. Yoklama ve sıvazlama, durdurma sırasında, bekçinin kontrol amaçlı yapabileceği işlemlerdendir. Bu işlem, şüphenin kuvvetlendiği durumlarda yerine getirilecek bir tedbirdir. Yoklama, görevli bekçi tarafından el ile şüphelenilen kişinin üstünün, mahremiyetine ve elbisesinin detaylarına vakıf olunmayacak ve elbisesi çıkarttırılmayacak şekilde farklı noktalarına dokunulmak suretiyle kontrol edilmesini ve suç unsuru eşyaların bulunup bulunmadığının belirlenmesini ifade etmektedir. Sıvazlama ise yoklama işleminin, elin kişinin üstünden kaldırılmaksızın sürekli bir şekilde gezdirilmesi suretiyle yerine getirilmesidir.”

Çarşı ve mahalle bekçilerinden elbiselerimizi çıkarttırmadan ‘yoklama ve sıvazlama’ yetkisi alınmış ama ‘şüphelileri’ ‘el ile dıştan kontrol’ yetkisi korunmuş. 

Teklifin bekçileri için ‘şüpheli durum ve kişiler’ tanımına mı, ‘makul gerekçelerin’ muğlaklığına mı, barışçıl gösteri ve yürüyüşlere müdahil olacak ek kolluk gücü getirilmesine mi, kadınların sokaklarda dolaşmasına bir engel daha teşkil edecek olmasına mı, fuhuş ve uyuşturucu konusunda bekçilerin ahlak polisine dönüşme tehlikesine mi, bütün bunların ötesinde zor ve silah kullanma yetkisiyle belli bir ideolojiye bağlı bir çeşit milis gücü yaratılmasına mı endişelenelim, bilemiyoruz. 

Ya da sadece 70’i kadın, 30 bin kadroluk, 4 bin-5 bin TL arasında maaş alacak çarşı ve mahalle bekçilerinin bizi 'makul gerekçelerle sıvazlayamayacak' olmasına sevinmeli miyiz?