Obscurantism, Bilmesinlercilik, dinsel öğreti tekelini kaybetmek istemeyen Hıristiyan papazların, İncil’in Latince’den başka bir dile çevrilmesine karşı çıkmalarından kaynaklanan bir terimdir:
Esas olarak, bir siyasal grubun ya da bir din/ mezhep mensuplarının, kendileri dışındakilerin belli konularda bilgi sahibi olmalarını engellemek çabası ve eylemi olarak tanımlanabilir.
Din-Tarım toplumları zamanında, insanların dinlerini din adamlarından bağımsız olarak kendi kendilerine öğrenmeleri sadece inanç açısından değil, siyasal açıdan da tehlikeli sayılırdı:
Çünkü o zaman Papanın, Patriğin, Kralın, İmparatorun, Halifenin, Şahın, Padişahın, Sultanın Tanrı/Allah/Din adına halka dayatılan otoritesi sarsılırdı. Bu nedenle Aydınlanma Devrimi ve Aydınlanmacılar düşman olarak görülürdü.
Sonradan otoritenin kaynağı dinden, Tanrı’dan, Allah’tan halka, millete, seçmene aktarılınca, Bilmesinlercilik eylemi de din adamlarının, papazların, rahiplerin, şeyhlerin, mollaların, imamların fiili tekelinden alındı ve otoriter iktidarların hukuksal yaptırımları ile desteklenmeye ve uygulanmaya başlandı.
Yasaklar kimi zaman dine, günah kavramına dayandırıldı; din faktörünün kullanılmasına elverişli olmayan konularda ise mahkemeler devreye sokuldu ve iktidarın yaptığı haksızlık, hukuksuzluk ve yolsuzlukları belirten ve/veya oy kaybına yol açabileceği düşünülen konularda, haber ve yorum yasakları getirildi.
Bunlardan birini Türkiye’de 12 Eylül Askeri Darbesi döneminde ben de bizzat yaşadım:
Hacettepe’den istifa ettiğime ilişkin haberde fotoğraf ve gerekçe kullanılması sıkıyönetimce yasaklandı.
Böylece, sakalımı kesmem istendiğinden dolayı YÖK’ü protesto etmek için üniversiteden istifa ettiğim kamuoyundan güya saklanmış oldu!

***

Son dönemde, “Obscurantism”, genellikle mahkeme kararlarıyla haberlerin yasaklanması ve hatta bazen bir haberin yasaklanması haberine dahi yasak getirilmesi biçiminde yaşanıyordu.
Terimler ve kavramlar kullanılarak yani dil üzerinden yapılan “Bilmesinlercilik” ise eski bir yöntemdir ama son zamanlarda önemli bir yenilik olarak ortaya çıktı:
Bunun son örneğini Suriye ile yaşanan krizde, TSK’nin yaptığı “Sınır ötesi harekât” ve “Teröristleri temizleme operasyonunda” gördük:
“Savaş” demek ihanet sayıldı.
“Savaşa karşı çıkmak”, “Barış istemek” terör örgütü destekçiliği ile suçlanır oldu.
Derken Türkiye ile ABD arasında bir anlaşma imzalandı:
ABD bu anlaşmayı bir “Ateşkes” olarak belirtirken, Türkiye’de en yetkili ağızlardan bunun bir “Ateşkes” olmadığı “…Ara vereceğiz, durdurma değil. Bu bir ateşkes değildir” denilerek açıklandı.

***

Günümüzde, “Obscurantizmin” şakası yok, abuk sabuk gerekçelerle insanı hapse bile tıkıveriyorlar!
YAŞASIN AYDINLANMA DEVRİMİ...
YAŞASIN GERÇEK HABER VE BİLGİ!