Cumhuriyet gazetesini küçümsemek, ona itibar kaybettirmek isteyenler, her emekli öğretmenin aramızdan ayrılmasıyla, gazetenin bir tiraj yitirdiğini söyler ve yaşlı kuşaklarla birlikte Cumhuriyet gazetesinin de yok olup gideceğini ima ederler.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasında, gelişmesinde öncü görev yapan değerli öğretmenlerimizin her birinin aramızdan ayrılmasıyla gazetenin bir okur yitirdiği doğrudur…

Ama tiraj yitirdiği söylenemez:

Çünkü bu değerli insanlar, genç kuşaklara sadece Türkiye Cumhuriyeti’nin değerlerini değil, aynı zamanda Atatürk tarafından kurdurulmuş olan Cumhuriyet gazetesinin değerini ve önemini de aktarmışlardır!

Nitekim gerek yapılan okur profili araştırmaları, gerekse gazeteye ve bana gelen mektuplar, okurlarımız arasındaki gençlerin oranının ve ilgisinin yaşlı kuşaklardan hiç de az olmadığını göstermektedir.

İşte bu genç kuşak okurlarımızdan bazıları, salı günü yazdığım “Zamanın Ruhu: Nesimi ve Bruno?” başlıklı yazımdan sonra bu iki önemli şahsiyet üzerinde biraz daha derinleşmemi önerdi.

Günümüzde artık Google gibi internet arama motorları herkesin her an elinin altında, bu nedenle rahatlıkla bulunup okunabilecek klasik biyografi bilgilerini bir yana bırakarak bu iki insanın benim için ifade ettiği anlamı biraz daha açacağım.

***

Her ikisi de Tanrı’yı, gerçeği arar.

Her ikisi de dinden gelir, şairdir, düşünürdür.

Her ikisi de, aralarında yaklaşık iki yüzyıl fark olmasına karşın, çağlarındaki egemen dini düşünceye yani “zamanın ruhuna” karşı çıktıkları ve bu tutumlarından dönmedikleri için öldürülmüşlerdir.

Her ikisinin de ölüm kararı din mahkemeleri tarafından, Nesimi’ninki şeriat mahkemesinde, Bruno’nunki engizisyon mahkemesinde verilmiştir.

Her ikisi de başkalarına gözdağı vermek için, ibret olsun diye, bir gösteri biçiminde planlanan işkencelerle, Nesimi derisi yüzülerek, Bruno ise yakılarak öldürülmüştür.

Her ikisi de bugün aramızdadır; insanlığın ilerlemesinin, zulme karşı direnmenin, özgür düşüncenin simgeleridir.

Ayrıca, Nesimi, Hurufilik, benim “Hocaefendinin Sandukası” adlı romanıma esin kaynağı olduğu için, kişisel olarak da yakınlık duyduğum bir kişiliktir.

***

Elbette “zamanın ruhu” kavramını “sen de sürüye katılmalısın” diye yorumlayarak iktidar dalkavukluğu yapanlara karşı, Nesimi’nin ya da Bruno’nun yazgısını kimseye önerecek halimiz yok…

Ama en azından “zamanın ruhu” kavramını irdelerken, egemenlerin baskısını, zulmünü, ona karşı direnenleri ve değişmenin gücünü de unutmamamız gerektiğini düşünüyorum.

\n