21 yıl önceki Madımak, bugünkü IŞİD katliamları, IŞİD’in halifelik ve cihat ilanı, önümüzdeki Cumhurbaşkanlığı seçimi ile birlikte, ülkemizdeki ve bölgemizdeki çok tehlikeli bir sürecin belirtileridir:
Mezhep kökenli kanlı faşizmin egemenlik süreci, sadece Türkiye’yi ve Ortadoğu’yu değil, tüm insanlığı tehdit ediyor!

***

Sanat ve edebiyat genellikle, yaşamı, yaşamın gerçekliğini yansıtır...
Ama insanoğlunun hayal gücü, zaman zaman bu gerçekliği aşar ve sanatçının ya da edebiyatçının dünyası, gerçek dünyadan kopar...
Bazen iyimser ve olumlu, bazen kötümser ve olumsuz bakışlarla, yaşanmamış olan, ama insanlığın önündeki farklı seçeneklere işaret eden yapıtlar ortaya çıkar.
Wells’in “Zaman Makinası”, Orwell’in “1984”, Huxley’in “Cesur Yeni Dünya” adlı kitapları, insanoğlunun önündeki karanlık yollara işaret eden olumsuz ütopyalardır.
Ionesco’nun Gergedanlar’ı da bunlar arasında sayılabilir.
Bu kara ütopyaların bazıları, “1984” gibi umutsuz ve kötümserdir:
Bireyin nihai teslimiyetiyle sonuçlanır.
Bazıları ise bireyin özgürlüğü ve direnişi açısından umut taşır:
“Cesur Yeni Dünya”daki Vahşi, “Gergedanlar”daki Bérenger, böyle bireysel direnişleri ve umutları simgeleyen kahramanlardır!

***

Ionesco’nun, “Gergedanlar” adlı oyununda, “Gergedanlaşmaya” yani “Birörnekleşmeye”, faşizme karşı direnen Bérenger’in “İnsanım ben, insan kalacağım, tek başıma olsam bile direneceğim!..” diye haykırışı bu umudu simgeler!

***

Aslında hiç kuşkusuz Ionesco, tarihteki gerçek örneklerden de etkilenmiştir...
Örneğin Giardano Bruno:
Rahip kökenli bir filozof ve şair...
Dünyanın, evrenin merkezi olduğu görüşüne karşı çıkan...
Katolik kilisesinin bağnaz baskısıyla mücadele eden...
Farklı mezhepler arasında özgürlük arayan...
Düşünceleri ve şiirleriyle de toplumu etkileyen...
Engizisyon tarafından yargılandıktan sonra, diri diri yakılarak 1600 yılında öldürülen ve bugün heykeli dikilmiş olan özgürlük kahramanı!
Bruno, bağnaz din adamlarının ve onlarla ittifak ederek egemenliklerini sürdüren zalim diktatörlerin, ne ilk kurbanıdır ne de son olacaktır...
Ama unutulmamalıdır ki onun heykeli, otoriterliğin, faşizmin, zulmün korkulu rüyasını simgeleyerek sonsuza kadar yaşayacaktır!

***

Cumhurbaşkanlığı seçimi, demokrasi ve özgürlük için bireysel tavrımızı ortaya koymanın bir fırsatıdır...
Bu fırsatı kaçırmayalım!