Şunlar olamaz mı?
1) CHP’nin örgüt olarak, liderlik olarak, strateji olarak yetersizlikleri ve Türk siyasetinin omurgasına yerleşememesi mi?
2) Solun yüzde 35 geleneksel oranının yüzde 25 ve yüzde 10 olarak ayrışması mı? Yüzde 10’nun PKK, KCK, PYD ve YPG ile işbirliği sonucu, İslami cephenin güçlenmesi mi?
3) 7 Haziran sonrasında yüzde 60’ı oluşturan üç muhalefet partisinin, halkın iradesine boş vererek havanda su dövmelerinin getirdiği büyük umutsuzluğun, “beterin beteri varmış, ehvenişerdir” diyerek AKP’yi tek başına iktidara getirmesi mi?
4) Merkez sağdaki bir lider olarak Bahçeli’nin 7 Haziran sonrasındaki inanılmaz davranışlarının yarattığı umutsuzluklar mı?
5) Türk toplumunda iki kişiden birinin, artık ben bu düzenin iyi kötü bir parçası oldum, yapacağım başka şey kalmadı diyerek sandığa gitmesi mi? Statükonun (yapının) bireyi esir alması mı?
Herhalde bunların hepsinin AKP’nin başarısında etkisi oldu. Bu şaşırtıcı sonuca nüfusun yalnız yüzde 51’i değil, yüzde 49 içinden de çok şaşıranlar olmuştur. Bekliyorduk ama bu kadar değildi diyenler çok olmuştur.
Anketlerin bu kadar gerçek dışı kalmalarını, bilimsel olarak açıklamak zor.

AKP’nin önündeki iki seçenek
Erdoğan, Davutoğlu ve diğer parti yöneticileri önünde iki seçenek var;
- Radikal olanlar, “Bak gördünüz mü? Fiilen uyguladığımız politikalarda, yürüttüğümüz işlerde ne kadar haklıymışız. Halk bize iktidar olma desteğini verdi; yaptığımız işleri aynen sürdürelim” diyecekler; demokrasiden uzaklaşmayı, baskı politikalarını artırmayı ve Türkiye’yi yalnızlaştırmayı sürdürmek seçeneğini tercih edecekler.
- Diğerleri ise, “Biz bu oyları çok özel koşullarda, daha çok muhalefetin hataları ve yetersizlikleri sonucu aldık; artık yaptığımız hatalardan dönmemiz gerekir; demokratikleşmek ve çağdaşlaşmak zorundayız, bundan kaçılamaz” diye düşünebilirler.
Abdüllatif Şener, Turhan Çömez, Nevzat Yalçıntaş gibilerin partiden uzaklaşmaları hatta kaçmak zorunda bırakılmaları 2015’te bizi yaşamakta olduğumuz kriz ortamına getirdi.
AKP iki kişiden birinden aldığı oyları Türk milletinin geleceğinin demokratik özlemleri, çağdaş değerlere ulaşmanın talebi olarak görmek durumundadır.
Merkez sağdaki “normal” bir parti yapısına ulaşmanın yollarını aramak zorundadır. İstisnai bir biçimde seçim kazandırmasına rağmen son 5-6 yıllık uygulamaların devamı, ülkeyi yarın çok daha büyük bir kaosun içine sürükler.
Tüm dünya bu gerçeği gördü ve tepkisini gösterdi.