Ve ünlü Kirk Douglas 103 yaşında hayata gözlerini yumdu. Altmışların ünlü aktörü, Spartacus’ün kahramanı, benim de nasılsa 1964’te, daha 23 yaşımda iken karşılaştığım, sohbet ettiğim adam.

1963 Kıbrıs’taki Kanlı Noel’de Rumların Türklere saldırısından sonra Başbakan İnönü Amerika’ya karşı çıkıyor: “Yeni bir dünya kurulur, Türkiye de içinde yerini alır” diyor: çünkü ünlü Johnson mektubu Ankara’yı “müdahale edemesin” diye uyarmış, ambargo ile tehdit etmiş.

Ve Türkiye’de ABD karşıtı bir hava belirmiş, 1964 yazının başında da ABD havayı yumuşatmak için Kirk Douglas’ı Türkiye’ye göndermiş.

Ben iktisat fakültesine yeni asistan olmuşum, hâlâ Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı’nda (TMGT) dış ilişkiler komisyonu başkanlığını yürütüyorum. TMGT Başkanı Alp Kuran’a, Ayşe Cebesoy’dan bir kokteyl daveti geliyor, Alp Kuran da benim TMGT adına katılmamı istedi.

Kokteylde bir ara Ayşe Cebesoy, Prof. Vakur Versan Hocam ve bendeniz, Kirk Douglas’la dörtlü bir sohbet yapıyoruz. Ceketimin yakasında Avrupa Konseyi’nin bir rozeti var: öyle ya TMGT adına Avrupa Konseyi gençlik örgütünde (CENYC) Türkiye’yi ben temsil ediyorum. Kirk Douglas eli ile de tutarak, “Bu rozet nedir” diye bana soruyor, ben de kendisine “Avrupa Konseyi rozeti” diye yanıt veriyorum.

Bana, Avrupa Konseyi nedir, diye ikinci soruyu sorunca şaşırıyorum, Prof. Vakur Versan bıyık altından gülüyor: “Propaganda için” Türkiye’ye gönderilen Kirk Douglas, Avrupa Konseyi’ni bilmiyor, çok ilginç.

İnönü nereden çıktı?

Ve bir akademisyen, eski bir doktora öğrencim 2008’de benimle ilgili bir kitap yazmaya karar verince Ayşe Cebesoy’u da Kirk Douglas vesilesi ile ziyaret ediyor. Ve Ayşe Cebesoy kendisine, Kirk Douglas’un İnönü ile de temas ettiğini söylüyor.

Ben çok şaşırıyorum: çünkü o tarihte ne medyada ne de resmi makamlarda açıklanmış bilgi yok. Ayşe Cebesoy’a telefon ediyorum, bana da aynı şeyi tekrarlıyor. Yüz yüze mi konuştular, telefonda mı temas kurdular bilgi yok, ama gizli ve medyadan saklanmış bir temas olmuş.

Bugünlerdeki Trump’ın mektuplarının Ankara’da “karşılanış üslubu” ile İnönü’nkü arasında, siyahla beyaz kadar fark söz konusu. Nereden nereye... İnönü, Johnson, Kıbrıs, Kirk Douglas, Trump, Suriye ve Ankara’daki yeni patronlar... Bir yakın tarih dizisi gibi.

Spartacus Kirk Douglas, Romalı zalimlere karşı başkaldıran bir kimlikti, aynen Atatürk’ün işgalci emperyalizme karşı savaşında olduğu gibi. Roma İmparatorluğu içerideki “uygarlığını”, dışarıdaki emperyalizmi ile birlikte, “çelişerek” sürdürmüştür. Aynen bugün dünyada yaşadığımız gibi...

Resimde Kirk Douglas, Ayşe Cebesoy, Prof. Vakur Versan ve bendeniz boy gösteriyoruz... Güle güle dostum Spartacus.

Ve bir not: 15 Şubat, saat 13.00’te CNR Fuar ve Gösteri Merkezi’nde Cumhuriyet Yayınları’ndaki imza ve sohbette buluşmak üzere...