Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Otuzlar Almanyası'ndan Bugünün Türkiyesi'ne80 yılda değişimTony Blair, Heidegger ve Neumark
“Varoluşçuluğun” öncüsü olarak kabul edilen ünlü felsefeci Martin Heidegger (1889-1976) Freiburg Üniversitesi rektörü iken 1933 yılında Nazilerle işbirliği yapmıştır.
\n1933’te Heidegger faşistlerle işbirliği yaparken, yine aynı yıl Almanya’nın ünlü bilim adamı Prof. Fritz Neumark, genç bir akademisyen olarak Hitler rejiminden kaçıyor ve Türkiye’ye sığınıyordu.
\nDaha sonra, 1939 yılında, ünlü “Boğaziçi’ne Sığınanlar” kitabını yazdı.(*) 1936 yılında İktisat Fakültesi’nin kuruluşuna öncülük etti.
\nProf. Sabri Ülgener başta olmak üzere benim hocalarım, Neumark’a asistanlık yaptılar.
\nProf. Fritz Neumark kitabında da yazdığı üzere, Almanya’dan kaçtıktan sonra eski dostları ikiye ayrıldılar.
\n- Bir kısmı Hitler rejiminden çekindikleri için Neumark’ın mektuplarına yanıt bile vermediler. Rejimle işbirliği yapanlar da vardı.
\n- Buna karşılık diğer bir bölümü, onunla daha yoğun bir haberleşme içine girdiler. Hatta, “Acaba biz de gelebilir miyiz?” diye yazanlar bile oldu.
\n1976-1987 arasındaki birlikteliklerimiz sırasında, bütün bunları bana anlatmıştı.
\nOtuzlu yıllardan bugüne kadar seksen yıl geçmesine karşın insan ilişkilerinde ve değişme sürecindeki toplumlarda çelişkiler bugün de sürmektedir.
\nTürkiye’deki “dostlarımdan” demiyeyim, eski tanıdıklarımdan bir kısmı, aynen Neumark olayında olduğu gibi, benimle temaslarını sınırladılar.
\nHatta, “negatif” bir tutum içine girenler bile oldu. Buna karşılık hiç tanımadığım insanlar destek vermeye başladılar. Destek derken, karşılaştığımızda sevgilerini yüzlerinden ve gönüllerinden belli edenleri kastediyorum.
\nGözleri yaşaranlardan elimi öpmeye kalkanlara kadar geniş bir kesim.
\nBu, “turnusal kâğıdı” gibi ayrıştıran bir durum. Kimi elit çevrelerde bu ikiyüzlülüğü daha rahat hissediyorsunuz.
\nMütevazı, sade vatandaş sevgi ve gönüldaşlığını kendi üslubu içinde içtenlikle ifade ediyor, sıkıntılarımı paylaşıyor. Eski, kimi seçkin tanıdıklarım ise Neumark’ın Almanya’da saklanan kimi dostları gibi, yerin altına inip kayboluyorlar.
\nToplumsal olaylar genellikle yaşandıkları anda değil, çok daha sonra, kesin çizgilerle ortaya çıkmış oluyor. Hitler döneminde Almanya’da; işgalde Fransa’da olduğu gibi.
\nTony Blair hükümeti 2003’te Irak’ın işgali sırasında İngiliz halkına ne gerekçeler söylüyordu? Sonra 2010’da Blair çıktı parlamentoda “Kusura bakmayın, doğruları söyleyemedim, çok özür dilerim” dedi. Dedi de ne oldu? Ünlü felsefeci Heidegger’i üniversitelerde okutan Alman hocalar, onun Nazilerle olan işbirliğine acaba bugün, ne kadar zaman ayırıyorlar?
\nFritz Neumark 1933’te Atatürk’ün Türkiyesi’ne sığındıktan sonra, eski dostlarının kimileri onu daha çok takdir etmiş; kimileri de Nazi rejimine karşı çıktığı için onu dışlamışlardır.
\nBu ikilem bugün Almanya’da bir anlam taşıyor mu? Onun düştüğü durumu kimi zaman benimki ile karşılaştırmaktan kendimi alamıyorum.
\n\n(*) Prof. Fritz Neumark, “Boğaziçi’ne Sığınanlar”, İ.Ü. İktisat Fakültesi, 2006, ikinci baskı
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Özel yeni üye kampanyasını başlattı
- Bugün 23 Nisan! Arşiv görüntüleriyle Meclis'in açılışı..
- Erdal Sağlam'dan ekonomi analizi!
- Belediye başkanı 'sıkıntı olmayan belediyemiz yok' dedi
- Özdağ'dan hükümete Dünya Bankası tepkisi
- Meclis'te gerilim
- Tarım Bakanlığı'nda 'Suriyelilere kadro' iddiası
- Özel, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ne zaman görüşecek?
- Davutoğlu'ndan yanıt
- Kırmızı ete yüzde 40 zam! Yurttaş isyan etti
En Çok Okunan Haberler
- CHP'ye yeni transferler: Rozeti Özel takacak
- Tartışmalar sonrası istifa etti! Yeni CEO eşi oldu
- Canlı yayında 'dolar' tartışması: Tansiyon yükseldi
- Yandaş ‘gazeteci’den tepki çeken çıkış
- Mevduat hesaplarında yeni dönem
- 'Müzakere edilmez!'
- Erdoğan ve Steinmeier'ın diyaloğu gündem oldu
- 'Şu an Cumhur İttifakı'nda mısınız' sorusuna yanıt
- Mersin’de hasat erken başladı: Kilosu 45 TL
- Mehmet Ali Yılmaz evinde ölü bulundu!