Köşeye sıkışmak kötüdür. Bir sistemin sınır-ları içinde yer alıyorsanız, onun kuralları, isteyin ya da istemeyin sizi bağlayacaktır. Çok karışık bir konu değildir aslında. Kurtuluş ve Kuru-luştan sonra farklı olanakları elinizin tersiyle itmiş, kapitalist sistemin içinde kendinize yer bulmuşsanız, seçiminizi o yönde yapmışsanız sistemin pek çok mekanizmayla sizi bağladığı-nı da bilirsiniz herhalde. İdeolojik olarak teslim olmuşsunuzdur bir kere, sonra gerisi gelir. İdeolojik çerçevenin yarattığı gerçek ya da hayali düşmanlara karşı askeri bir örgüte, siz çoğu zaman gönüllü ya da istekli olduğunuzu söyleseniz de, aslında çaresiz katılırsınız.

***

Bu da yeterli değildir.
Kapalı devre yaşayamayacağınıza, yani mal alıp satmak zorunda olduğunuza göre, sakın “işimize nasıl gelirse” gibi hayaller kurmayın;sistemin kurallarına göre olacak bu işler. Öyle kaçak petrol satmak, Sarraf, marraf, ambar-go delmek falan yok. Fed gelir New York’ta bankanıza “mevduat toplamak yok karde-şim” deyiverir. Resmi örgütleri var sistemin ve sizin de o örgütlere tabi olmanız gerekecektir.Dünya Ticaret Örgütü’ne örneğin. Ya da Dünya Bankası’na, Uluslarası Para fonu IMF’ye. Bü-tün bu kuruluşlar ve kurallar sizi sımsıkı bağ-layacak, hareket alanınızı belirleyecektir. Peki, hiç mi efelik etme alanı bırakmıyorlar size?
Hayır bırakmıyorlar...

***

Siz yine de deneyin tabii. Belki tutturursu-nuz! Belki nefes alabilmeniz, rahatlamanız için, iç politikada zorlanmayın diye arada bir “one minut” olanağı verebilir, “Yeni bir dünya kurulur orada yerimizi alırız” gibi İsmet Paşa’nın denediği türden çıkışlar yapmanıza da gülümseyebilirler. Ama inanın geçicidir. İsmet Paşa’nın uçağı havadayken hükümetinin düşürüldüğünü hatırlıyorum ben.
Sistemin içindeyseniz kahramanlık da bir yere kadar.

***

Şimdi uluslararası kredi değerlendirme kuruluşlarına kafa tutuyorsunuz ya, boşunadır. Bir kere anlayın ki o kuruluşların muhatabı siz değilsiniz; onlar yaptıkları değerlendirmeleri sistemin kurallarına göre, size kredi vermesi muhtemel bankalar için yapıyorlar. Siz kafa tutsanız da bildiklerini okurlar. Uluslararası bankalara “Bu ülkenin durumu şöyledir, böyledir kredi verebilirsiniz ya da verirseniz riske girersiniz” türünden uyarılar yapıyorlar. Siz bu uyarıları ya da övgüleri duydukça üzülü-yor ya da dört köşe oluyorsunuz.
Ama muhatap siz değilsiniz ve siz bunu bir türlü anlamadınız.

***

Sistemin, açık yazalım da daha iyi anlaşılsın, serbest olduğu söylenen ama zinhar serbest olmayan piyasa sisteminin, daha da açık söyleyelim kapitalist sistemin, hadi onun uluslararası boyutunun, yani uluslararası finans sisteminin, hadi ideolojik politik boyutlarını da katarak söyleyelim emperyalist sistemin sizinle olan ilişkisi açık ve net bir ifadeyle bağımlılık ilişkisidir.
Ne kadar gönül okşayıcı sözlerle bezenirse bezensin, ne kadar “karşılıklı bağımlılık”, “yönetişim” gibi sözlerle süslenirse süslensin bağımlılık bağımlılıktır.

***

Dış politikanızda da “iyi” ya da “kötü” keyfinize göre davranamazsınız. Gönlünüzden geçen Sünni Selefi kardeşlerinizi desteklemekolabilir, ama bir bakın bakalım ne düşünüyorlar bu konuda! “Ilımlı İslam” dün pekâlâ iyi gidiyordu; Büyük Ortadoğu Projesi falan. Şimdi işler biraz değişti ve karıştı. “Ne yapalım IŞİD elimizi kolumuzu bağladı” diye işi ağırdan alıyor, ayak sürüyorsunuz ya, boşunadır. “Değiştir” dediler değiştireceksiniz. Siz önemli değilsiniz aslında. Önemli olan ülkenin rehin tutulmasıdır. Hiç kuşku yok bu kara gölge ülkenin üzerinden kalkacak. Ama boşuna kahraman pozuna girmeyin, sizinle değil “toprakta karınca, suda balık, havada kuş kadar çok” olanlarla olacak bu iş.
Olacak günün birinde...