Mehmet Ali Güller

Soçi’den çıkan siyasi tablo

24 Ekim 2019 Perşembe

Soçi’de Erdoğan ile Putin arasında imzalanan 10 maddeli Mutabakat Muhtırası, Suriye meselesinde yeni bir dönemin başlangıcıdır.
ABD’nin kaybettiği ve Suriye’nin birliğini yeniden sağlayacağı yeni dönemin...

Erdoğan muzaffer mi oldu?
Meseleyi sadece son 10 günü ile değerlendirenler, nasıl yapıyorlarsa, tabloda Trump’ı, hatta Putin’i dize getiren bir “muzaffer Erdoğan” portresi görüyorlar!
8 yılı, Erdoğan’ın Esad rejimini yıkma ve İhvan rejimi kurma hedefini, o hedefi gerçekleştirmek için PYD’yle bile işbirliği aramasını, Suriye’nin kuzeyinde PYD bölgesinin oluşmasına katkı yapmasını, sınırlarını Esad’ı devirmeye gelen uluslararası teröristlere açmasını, Şam yönetimi ve ordusu yerine topraklarında sözde hükümet ve ordu kurmasını bir kenara bırakır ve sadece son 10 güne bakarsak, doğru, Erdoğan’ı da kazananlar listesine yazabiliriz.
Tabii yangını çıkaran, her söndürülme hamlesinde üstüne benzin döken ama en sonunda, o da başkasının zoruyla eline tutuşturulan bir kova suyu sönmekte olan yangına döken biri ne kadar başarılıysa, Erdoğan da o kadar başarılıdır!
Kuşkusuz, 8 yıl safhalara ayrılıp ayrı ayrı incelenebilir, ama sonuçtan “muzaffer Erdoğan” çıkarmak, hem bilimsel değildir hem de haliyle apolitik bir incelemedir. Zafer nidaları atanların durumu, 8-0 geride oldukları bir maçta son dakikada gol atıp, “İlk 89 dakikanın ne önemi var, önemli olan son dakikadır” deyip, 8-1 yenildikleri maçı, 1-0 yenmiş gibi sevinenlere benziyor...
Gelelim son 10 güne...

Mutabakatın sonuçları
Barış Pınarı Harekâtı için hangi hedefi koydu iktidar? 440 km. genişliğinde ve 32 km. derinliğinde bir güvenli bölge oluşturulacak, YPG terör örgütü temizlenecek ve Türkiye’deki Suriyeliler güvenli bölgeye yerleştirilecek. Önce ABD’yle 120 saat, üzerine Rusya’yla yapılan 150 saatlik “operasyonu durdurma” mutabakatı sonucunda tablo şimdi nasıl peki?
1. Barış Pınarı Harekâtı bitti. Bunu önce Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, ardından da Milli Savunma Bakanlığı ilan etti.
2. Erdoğan’ın 440 km. uzunluğunda ve 32 km. derinliğinde güvenli bölge hedefi gerçekleşmedi; yerine 120 km. uzunluğunda ve 32 km. derinliğinde bir cep bölge elde edebildi.
3. Erdoğan’ın hedefi olan ama ele geçirilemeyen diğer 320 km. uzunluğundaki bölge ise Suriye ile Rusya’nın denetiminde olacak. Türkiye, bu 320 km. uzunluğundaki bölgenin Kamışlı dışındaki kısmında ama 10 km. derinlikte kalmak şartıyla, Rusya’yla birlikte kontrol devriyesi atacak.
4. YPG, 32 km. derinliğin dışına çıkarılacak. Peki, bu tabloya göre kimler kazandı, kimler kaybetti?

ABD, YPG ve İsrail kaybetti
1. Yukarıda belirttik; öncelikle ABD kaybetti!
2. İkinci olarak YPG kaybetti. Tamam, şimdilik 32 km’nin dışında varlığını koruyacak ama ABD’nin desteği olmadan kazanımlarını sürdürme şansı yok.
3. Üçüncü olarak İsrail kaybetti; zira Amerikan Koridoru, İsrail’in güvenliğinin de garantisiydi.

Esad, Putin ve Türkiye- Suriye dostluğu kazandı
1. Kazananların en başında Esad var; yıkılmadı ve 8 yıllık saldırıdan ülkesini tek parça olarak çıkarmayı başardı. İşgal olarak nitelediği “güvenli bölge”nin de en sonunda ortadan kalkacağını biliyor. Barış Pınarı Harekâtı’nı fırsata çevirerek, kuzeyde yeniden egemenlik kurmaya başladı.
2. Putin kazandı. Savaşı ABD başlattı ama barışı Rusya getiriyor. Putin şimdi bu diplomatik başarıyı bölgede silah satışı dahil, askeri ve ekonomik kazanımlara dönüştürmekte kullanacak.
3. Türkiye-Suriye dostluğu kazandı! Soçi’de Putin’le el sıkışan Erdoğan, mecburen ele geçirmek istediği 320 km’de Şam yönetiminin varlığını kabul etti. Bu harita, Ankara ile Şam işbirliğinin zemini olacak. Erdoğan istemese de, Türkiye ile Suriye yönetimi anlaşacak!
4. Erdoğan’ın İhvancılığı ve mezhepçiliği Suriye’de kaybetti, ama siyasi manevraları ve ittifak yapabilme becerisi ile Türkiye’de iktidarını koruyabildi. Bir yönüyle Erdoğan da kazanmış oldu: Siyasi hatalarından kaynaklanan kayıplarını, Türk ordusunun gücünü kullanarak telafi etmeye çalıştı ve bunu, muhaliflerinin de dolaylı desteğiyle, iç politikada bir kazanıma dönüştürdü!  



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Suriye'de 2. perde 9 Aralık 2024
ABD’nin HTŞ-YPG planı 7 Aralık 2024

Günün Köşe Yazıları