BAŞKA yangınlarda da böyle oluyordur herhalde: Alevlerini kolay anlatılmaz bir hüzünle ekranda seyrettiğiniz yangını anlatan muhabir “Şimdi de büyük salonun tavanı çöktü” deyince içinizde çöken anılar niçin bunca çoğalıp, bunca canlı, iç burkucu ve üzüntü verici olabiliyor?
Belki herkes için; yerine, zamanına ve konusuna göre çok daha üzücü türleri de hep vardır bu duygunun. Yananın bir ev, okul, fabrika, tiyatro veya konferans salonu oluşuna tanık olunduğunda.
Bir geminin batışını, bir anıtın yıkılışını seyretmek gibi.
Hatta sevdiklerinizin ve asla unutamayacaklarınızın mezara indirilişine yaşlı gözlerle bakarmışçasına.
Yangın, belki kızıllığı yüzünden, böyle yürek yakıcı olabiliyor.

Ama bir yatılı okulun yatakhaneye çevrilmiş büyük salonundaki tavanın yanarak çökmesi yine de bir başkaydı. İlkokulu henüz bitirmiş çocuk, yatılılığın ilk gecesinde uyumadan önce yarı aydınlanmış o süslü tavana bakarken neler düşünmemişti ki.

Hele Boğaz vapurlarının üstteki damın camlı bölümünden içeri yansıyan projektör ışıkları yanıp söndükçe ve römorkör düdükleri Ortaköy tramvaylarının çançanına karıştıkça.
Evden ve evdekilerden uzaklaşmış çocuk hayata mı atılıyordu, yoksa hayat mı onun üstüne yığılmaktaydı?
Tavanın sultanlardan kalma süslü boyası belki renkli bir gelecek vaat etmekteydi ama İkinci Cihan Harbi’nin sıkıntıları, yoklukları ve yeni başlayan karanlık olayları sürüp gitmekteydi o sırada.

Yakın tarihten kalma ünlü binalar seyircisiz kalmış tiyatrolar gibidir. Ama onları canlandırmak için resmi salonlarda kalitesiz vodviller oynatmaya gerek yok. Cumhuriyet, o tür yapıların neredeyse hepsini her derecedeki eğitim kurumlarının kullanımına bırakarak çok anlamlı bir tutum sergilemiş sayılır: Saltanatın zenginliklerini öğretimin hizmetine sunmak ve büyük devrimin gençlikçe korunmasını her şeyden önce bilime emanet etmek.
Böyle olduğu içindir ki, o yapılar hoyratça değil, bir tapınak kutsallığı korurcasına kullanılmalıdır.

Yakarak ve lüks otellere dönüştürerek değil.