Biri Beştepe'de biri İmralı’da.

Biri “tarafsız” cumhurbaşkanı, diğeri “yüksek korunaklı adanın mahkûmu”...

Biri partisini emanet ettiği isme “güvenemiyor”... Listeye damadını da, kendi adına şarkılar yazanı da, uçağından indirmediği gazeteciyi de, sırdaşını da ekletiyor. Damadı Berat Albayrak seçilecek yerden, İstanbul 1. bölge 6. sıradan, “lideri için” yaptığı şarkılarla tanınan Uğur Işılak yine seçilecek yerden, İstanbul 3. bölge 9. sıradan, sırdaşı Mücahit Arslan Ankara 1. bölge 3. sıradan, uçağının müdavimi gazetecilerden Hüseyin Yayman İstanbul 1. bölge, Markar Esayan İstanbul 2. bölge, Nuri Elibol Ankara 2. bölgeden aday.

Diğeri “partiyi Türkiyelileştirin talimatını verdiği hareketinin” önemli isimlerinin aday olacakları illere karar veriyor. Selahattin Demirtaş’tan Sırrı Süreyya Önder’e, Pervin Buldan’dan Ertuğrul Kürkçü’ye kuvvetli isimlerin İstanbul’dan, Ankara’dan, İzmir’den aday gösterilmesini istiyor. Bu arada ilk kez soyadını taşıyan biri, yeğeni Urfa’dan 2. sıradan aday oluyor.

Onlar Erdoğan ile Öcalan. Aslında uzun süredir kader birliği yapmış durumdalar. Çözüm sürecinin taşlarını beraber döşüyorlar. İşler yolunda gitmezse en ağır bedeli ikisi ödeyecek. Ancak önümüzdeki seçimlerde partilerinin alacağı oylar onların kader birliğini farklı bir hale döndürmüş durumda. HDP barajı aşarsa AKP kurulduğundan beri en az sayıdaki milletvekilini çıkaracak. Bu olursa Erdoğan’ın başkanlık hayali suya düşecek. HDP, Öcalan’ın hayal ettiği gibi “Türkiyelileşmeyi” başarırsa ülkede sol adına yeni bir dönem oluşacak. HDP’nin Ezidi (Felaknas Uca) Ermeni (Garo Paylan), Süryani (Erol Dora), Kürt, Türk tüm kesimlerden gösterdiği adaylar kritik bir anlam taşıyor. Bu arada HDP, 28 Şubat’ın başörtülü mağdurlarından Hüda Kaya’yı İstanbul’da Demirtaş’ın hemen ardından ikinci sıraya koyarak muhafazakâr kesime de göz kırpıyor. Adaylar belli olmadan önce yüzde 10 barajını aşıyor gözüken HDP, ‘ortaya koyduğu aday profiliyle oylarını birkaç puan daha artırabilir’ değerlendirmesi yapılıyor. HDP listelerinin pazar günü İmralı’ya giden heyet tarafından (Sırrı Süreyya Önder, Pervin Buldan, Hatip Dicle) Öcalan ile müzakere edildiğini de ekleyelim.

AKP’nin adaylarına bakıldığında “kendi genç-sadık” tabanından isimleri listelere koyduğunu da tespit etmek gerekli. AKP’nin üst sıralara risk almadan yoğunlukla erkek ve tabanın tanıdığı isimleri koyduğu açıkça görülüyor. Listenin iki kaybedeni: Bülent Arınç ile yaşadığı polemikle gündeme gelen Melih Gökçek’in oğlu Osman Gökçek. Listede yok. Belki de bunun karşılığı olarak Arınç’a yakın isimlerden eski Anadolu Ajansı Genel Müdürü Kemal Öztürk’ün de üstü çizilmiş.

AKP listelerinde Davutoğlu’nun danışmanları Vedat Bilgin, Ertan Aydın ve Ali Sarıkaya seçilecek yerlerden aday. Bu arada Davutoğlu’nun birinci sıra adayı olduğu Konya’da muhafazakâr kesim için önemli bir isim Leyla Şahin 6. sıradan aday. Şahin; 1998 yılında (28 Şubat süreci) İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi öğrencisiyken derslere başörtüsü ile girmek isteyince aldığı disiplin cezasının “insan hakları ihlali” olduğu gerekçesiyle AİHM’de dava açmıştı. Şahin, başörtüsü yasağını AİHM’ye ilk taşıyan isim olarak biliniyor.

Seçimin devrimcisi CHP

2015 seçimlerine giderken en önemli atağı yapan parti CHP gözüküyor. Öncelikle önseçim yaparak diğer partilerden ayrışıyor. Ayrıştığı bir diğer nokta gösterdiği kadın aday sayısı ve onlara listelerde üst sıralarda yer vermesi. CHP, HDP’den sonra 104 adayla en çok kadın adayı listelerine alan parti oldu. Kadın adayları ilk sıralara yerleştirerek önemli bir adım daha attı. CHP’de 14 kadın aday birinci sırada yer aldı: İstanbul 3, İzmir 2, Ankara 2, Adana, Bursa, Afyon, Eskişehir, Erzurum, Denizli ve Kocaeli...

İstanbul 2. bölgede birinci sırada aday gösterilen Ermeni aday Selina Özuzun 1915’in 100. yılında CHP için önemli bir adımdı. İzmir’de Sivas katliamında kaybettiğimiz Metin Altıok’un kızı Zeynep Altıok da kritik bir isim. Yine İzmir’de partinin ekonomi politikalarına yön veren Selin Sayek Böke ilk sırada. CHP yine izmir’de 3. sıraya Zekeriya Temizel’i koyarak “güçlü ekonomi ekibi vurgusu” yaptı.

CHP’nin vazgeçemediği sağ isim İlhan Kesici (İstanbul 1. bölge 7. sıra) Grup Yorum’un eski solisti Hilmi Yarayıcı (Hatay birinci sıra) sürpriz olarak not edilebilir. Partinin güçsüz olduğu Doğu ve Güneydoğu’da aşiretlere yakınlaştığını görmek mümkün. En bariz örnek Urfa’dan. Bucak aşiretinden Ali Murat Bucak 1. sırada. Elazığ’dan Feyzi Septioğlu da liste başı.

Kılıçdaroğlu’nun açılımı partinin oylarını birkaç puan yukarı çekebilir. Ancak HDP, CHP’yi Batı’da zorlayabilir. AKP’yi Doğu’da ve başta İstanbul, Kürtlerin yoğun yaşadığı yerlerde zorlayacağı gibi.

Bahçeli’nin rakipleri 1’de...

MHP’ye gelince.. Listelerde en önemli hamle, partinin lideri Bahçeli’nin kendine rakip olmuş isimleri liste başı yapması oldu. Koray Aydın Trabzon’da 1. sırada, Ümit Özdağ Gaziantep’te ilk sırada yer aldı. Partinin sürprizi Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde CHP ile MHP’nin çatı adayı olarak gösterdiği Ekmeleddin İhsanoğlu’nun İstanbul 2. bölgeden aday yapılması.