Mustafa Balbay
Mustafa Balbay mustafabalbay35@gmail.com Son Yazısı / Tüm Yazıları

Acil Hüküm Reformu!

31 Ocak 2012 Salı
\n

\n

Konu yasaolunca ilk akla gelen söylemlerden biri şudur:\n

\n

Kötü bir yasa iyi bir uygulayıcının

\n\n\n

elinde olumlu sonuçlar verebilir, iyi bir yasa kötü uygulayıcıların elinde felaketler getirebilir.\n

\n

Bu sözün her tarafı yaşadığımız sürece uyuyor.\n

\n

Adalet Bakanlığının gündeme getirdiği Yargı Reformu-3başlıklı paket de bu kapsamda görünüyor.\n

\n

Öncelikle şu noktanın altını çizelim; bir konuda sürekli reform yapıyorsanız demek ki yaptıklarınız ya eksik, ya yanlış.\n

\n

Yapılan açıklamalar, son paket ve uygulamalar birlikte değerlendirildiğinde Adalet Bakanının görünümü şöyle özetlenebilir:\n

\n

Adalet dağıtmanın zeminini oluşturmaktan çok, mevcut durumu iktidar adına yönetmeyi amaçlıyor.\n

\n

***\n

\n

Elbette yasa değişikliğinin kaçınılmaz olduğu durumlar vardır. Her şey bir yana teknolojinin gelişimiyle birlikte gündeme gelen hukuksal sorunlar var.\n

\n

Ancak Türkiyede yargının başlıca sorunu, eksiklikler yanlışlıklar bir yana, uygulama. Mevcut yasalar önce hukuk”, “önce masumiyet karinesianlayışıyla uygulansa tartışmalı konuların çoğu gündemden düşer.\n

\n

Birkaç örnek verip somutlaştıralım...\n

\n

Yargı sisteminin en özensiz yaklaştığı konuların başında delil hukukugeliyor. Ceza davalarında delillerin hukuka uygunluğu, suç-delil bağlantısı yargılamanın en önemli aşamasıdır. Daha doğru anlatımla işin başıdır. Eğer deliller hukuka uygun değilse, suç suçlanan kişi bağlantısının dışındaysa daha baştan elenir, dosya dışı bırakılır.\n

\n

Türkiyede bu iş, en sona bırakılıyor. Yani hüküm aşamasına. O aşamaya dek insanlar suçlanmaya devam ediyor, tutuklu kalabiliyor.\n

\n

Bu sütunlarda sıklıkla dile getirdiğimiz dijital verilerde delil hukukunun bir parçası olarak davaların netleşmesine değil, karmaşık hale gelmesine neden olan bir sorun halinde kalmaya devam ediyor.\n

\n

Hukukun sürekli reformlarla deformeedilmediği ülkeler iletişim teknolojisinin gelişmesiyle birlikte bu konuyu çoktan çözdü; Siber Suçlar Sözleşmesiadı altında ortak bir metin bile oluşturdu.\n

\n

Türkiye bu sözleşmenin kurallarına tam olarak uymamasına karşın yine de hukuki zeminde kalınmasını sağlayacak düzenlemeler yaptı. Ceza Muhakemeleri Kanununun (CMK) 134. maddesinde dijital verilerin nasıl delil değeri taşıyacağına ilişkin uyulması zorunlu kurallar var.\n

\n

Silivri yargılamalarında bu yasa adeta yürürlükte değil. Yasa uygulansa çoğu dijital verilere dayandırılan davalarda en azından bir netleşme ortaya çıkacak.\n

\n

Tutuklamanın devamına karar vermek, ilk tutuklama kararından daha ciddi bir adım. Bu nedenle mevcut yasalar yargıca, Eğer tutukluluğu sürdüreceksen bunun gerekçelerini tek tek yazmalısındiyor.\n

\n

Uygulamada ise tüm sanıklar için tek tip gerekçe yazılıyor.\n

\n

***\n

\n

Yukarıda çok az bir bölümünü vurguladığımız tersliklerin bazıları gündemdeki yargı paketinde yer alıyor!\n

\n

Bu maddeleri bir araya getirip şöyle bir başlık altında yasalaştırmak uygun düşer:\n

\n

Yasaların mutlaka uygulanması gerektiğine dair yasa!\n

\n

Reformla birlikte sık tartışılan bir konu daha var; yargının hızlandırılması.\n

\n

Sanırım hiçbir hukuk devletinde böyle bir reform başlığı yoktur. Zira yargılama bir bütündür, hızı da içeren makul sürenin yanında adil yargılanmaesastır.\n

\n

Hükümetin genel tutumu dikkate alındığında yargının hızlandırılmasından şunu anlamak gerekiyor:\n

\n

Yargının suçlamayönü zaten çok hızlı seyrediyor. İnsanları, isimsiz bir ihbarla, birkaç telefon bağlantısıyla, işinin gerektirdiği ilişkilerle, kolaylıkla ve hızla suçlamak mümkün... Sıra aynı hızla hüküm vermekte!\n

\n

Böyle bir reformaranıyor!\n

\n

\n\n



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Atatürk bakışı gerek 11 Aralık 2024
BOP’ta yeni süreç! 10 Aralık 2024

Günün Köşe Yazıları