Komşumuz Bulgaristan’da yapılan cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimleri hem Türkiye hem de genel demokrasinin seyri için ilginç dersler içeriyor.

İlk turu 14 Kasım’da yapılan seçime katılımın yüzde 40’ta kalması kaygı verici. İkinci turda katılım ise yüzde 30’un biraz üzerindeydi. Cumhurbaşkanı Rumen Rudov, ilk turda oyların yüzde 49’unu, ikinci turda üçte ikisini aldı, yeniden seçildi. 

Asıl sürpriz parlamento seçimlerinde yaşandı. İki ay önce kurulan Değişimin Devamı Partisi, oyların yüzde 25.67’sini alarak birinci parti oldu.

Masaya yatırılması gereken iki durum var:

1- Katılım oranı.

2- İki aylık partinin zaferi.

***

Asıl değinmek istediğimiz konu, Bulgaristan’daki Türkler ve Türkiye’deki çifte vatandaşlık hakkını elde edip Bulgaristan seçimlerinde oy kullanan yurttaşlarımız.

Bulgaristan’ın nüfusu giderek azalıyor. 1989’da 10 milyona yakındı, şimdi 7 milyonun altında. Nüfusun yüzde 10’unun Türk olduğu kabul ediliyor. Zaten bu durum seçim sonuçlarına yansıdı. Son seçimlerde Türkleri temsil eden Hak ve Özgürlükler Hareketi (HÖH) yüzde 13 oy aldı ve 240 üyeli parlamentoda 34 milletvekili elde etti. 1989’da kurulan HÖH, o tarihten beri Türklerin Bulgaristan siyasetindeki temsilcisi. Parlamentonun yanı sıra yerel yönetimlerde de yeri var. 100’den fazla belediye başkanlığı kazandı. 

HÖH’ün son seçimde elde ettiği başarı Türkiye’deki iktidara da bir ders.

AKP, yurtdışındaki Türklere ne yazık ki şöyle bakıyor:

Benden mi değil mi?

Değilse ne Türkiye’nin ulusal yararlarını dinliyor ne o ülkedeki soydaşlarımızın başına gelebilecekleri. 

2016 yılında HÖH içinde, iki Rus uçağının Türkiye tarafından düşürülmesi üzerine bir tartışma çıktı. HÖH, bulunduğu ülkenin yasalarına uyma sorumluluğunda bir partiydi. AKP bu tartışmaya körükle gitti, HÖH’ün içinden yeni bir partinin doğmasını sağladı. Lütfi Mestan başkanlığında Dost Partisi kuruldu. Bulgaristan medyasında çıkan haberlere göre AKP, bu partiye 20 milyon dolar para aktardı. 2017 seçimleri öncesi Türkiye’nin Sofya Büyükelçisi Süleyman Gökçe, Dost Partisi ile doğrudan ilişkisi nedeniyle “istenmeyen adam” ilan edilip Türkiye’ye gönderildi. O seçimlerde HÖH, Dost Partisi’ne giden yüzde 2.9 oy nedeniyle yüzde 8.9’da kaldı, sandalye kaybetti. Dost Partisi de yüzde 4’lük barajın altında kaldı.

AKP, bu kez bir nebze ders aldı, Bulgaristan Türklerini bölmekten mecburen vazgeçti, HÖH’ü destekledi.

Böylece HÖH, beş sandalye daha fazla kazandı.

***

AKP’den önce Dışişleri Bakanlığı’nın oturttuğu bir ilke vardı. Yurtdışındaki Türklere şunu söylüyordu:

1- Bulunduğunuz ülkenin yasalarına uyun.

2- Kimliğinizi ve kültürünüzü koruyun.

Bu ilke, Bulgaristan’daki Türklerin 1980’lerin ikinci yarısındaki Jivkov zulmünden ayakta çıkmasını sağladı. 

AKP’nin akıldışı politikalarıyla sendeleyen Türkler, son seçimde bir nebze nefes aldı. Ancak iktidarın bu kez HÖH ile yoğun mesaisi önceki kadar olmasa da sorun yarattı. 

Türkiye’de 90 bin Bulgaristan vatandaşı da olan Türkiye Cumhuriyeti yurttaşının oy kullandığı Bulgaristan seçimlerinin bir arada yaşama kültürü açısından da öğrettiği çok şey oldu. 

Dileriz AKP bu dersi unutmaz!