\n\n\n

Bir insan vardır; dini inançlarıyla kişilere, kuruluşlara yardım eder. Veren el her zaman makbuldür, inancıyla gelirini yoksullara, camilere, aşevlerine verir. Bu yardımları yapanları hiçbir beklentisi olmayanlar ve maddi beklentisi olanlar olarak ikiye ayırmak gerekir. Örnek verirsek; birinci gruba rahmetli Karaköy Güllüoğlu baklavalarının sahibi Hacı Mustafa Güllü girer. Kendisi yaptığı yardımların gizli kalmasını isteyen biri idi. İkinci gruba bir şekilde beklentisi olanları koyabiliriz. Bu yardımları yaparken nam ve şan olsun veya ileride bir faydası olur, belki siyasete girerim, dikkat çekeyim, diye düşünenler vardır.

Bir insan vardır; belli hedefi olan sistemlere (parti, cemaat, platform, düşünce kuruluşları gibi) bağış yapar. Bu grupta bulunan insanların yaptığı bağış ve yardımlar o hedefin gerçekleşmesini sağlamaya yönelik katkılardır. Bill Gates’in bağış ve yardımları, hizmet olarak adlandırılan cemaat oluşumuna yapılan katkılar, ticari olmayan kuruluşlara yaşaması için verilen destekler, eğitime ve sanata yapılan yardımlar buna örnektir. Yılların inşaatçısı Suha Fazıl Beziray da bu grupta gösterilecek önemli bir örnektir. Müjdat Gezen’e sanat evi yapar, sanatçıları, topluma faydalı olanları ve kamu yararı gözetenleri destekler.

Bir insan vardır; belli amacı ve topluma katkısı olan projelere finansman katkısı sağlar, sponsorluk yapar. Bu grup hem katkıda bulunduğu projenin amacının gerçekleşmesini istemektedir hem de kendi veya ürününün reklamını yapmaktadır. Bunlara örnek Koç, Sabancı, Eczacıbaşı, Turkcell gibi büyük şirketlerin sanat, kültür, sosyal sorumluluk projelerini desteklemelerini gösterebiliriz.

Zekât veren insanlar dini farzlarını yerine getirirler. Ramazanda fitre verirler, yoksulları doyururlar, onlara yiyecek ve giyecek yardımında bulunurlar. Bütçelerine uygun olarak herkes bunu yapmaya çalışır. “Bir sadaka birçok kazayı önler” inancı, bu zekât ve sadaka vermeyi sağlayan önemli bir gerekçedir. Her insan öyle böyle sadaka ve zekât verir.

Rüşvet kabul edilen yardımlar ve hediyeler de gönüllü veya gönülsüz bir bağıştır. Biz buna milli gelir dağılımına katkıda bulunduğu için sosyal transfer fonu (STF) diyoruz(!) Bu bağış ve yardımların belgesi yoktur ve kayıt dışıdır.

İyilik yapmak, kişilere karşılık beklemeden veya gizli beklenti ve hesapla yapılan sonucunda iyilik yapılan kişiye maddi kazanç da sağlayan manevi desteklerdir. Müşteri bulma, iş bulma, istediği yere tayin ettirme, para kazandırıcı ipucu verme, yol gösterme, milletvekili olmasına katkı gibi örnekler sayabiliriz. Tabii burada yapılan destek başkaları için kötülük veya zarar da olabilmektedir.

Peki bağış ve yardımları yapanları devlet nasıl destekliyor, bir de ona bakalım.

Gıda bankacılığı yapanlarayardım vergi matrahından düşülür

Fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı gelir ve kurumlar vergisi matrahından düşülür.

Yapılan bağışlarvergi matrahındandüşülür

Genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köylerle kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulu’nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin yüzde 5’ini (kalkınmada öncelikli yöreler için yüzde 10’unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar.

Okullar ve tesislere yapılan bağışlar da vergi matrahından düşülür

Genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bağışlanan okul, sağlık tesisi ve yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurduyla çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi, bakım ve rehabilitasyon merkezi ile mülki idare amirlerinin izni ve denetimine tabi olarak yaptırılacak ibadethaneler ve Diyanet İşleri Başkanlığı denetiminde yaygın din eğitimi verilen tesislerin inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlarla mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdi ve ayni bağış ve yardımların tamamı.

Vakıflara bağış veraset ve intikal vergisine tabi değildir

Tüm vakıflara yapılan ayni ve nakdi tüm bağışlar veraset vergisinden istisnadır.

Sporda sponsorluk harcamaları vergiden düşülür

Sponsorluk harcamalarının; amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için yüzde 50’si vergi matrahından indirilir.

Rüşvetler ortakların şirketten çektiği değerdir

Rüşvetler kayıt dışı olduğundan ortaklara zimmetlenir.

\n\n