Mustafa Sönmez
Mustafa Sönmez mustafasnmz@cumhuriyet.com.tr Son Yazısı / Tüm Yazıları

Onlar 'Ortak',Biz, 'İyice Pazar'

20 Temmuz 2011 Çarşamba
\n

\n

ABnin Ortak Pazar olarak anıldığı dönemlerde, muhalifler, topluluğa katılmanın Türkiyeyi geliştirmeyeceğinden, ABnin pazarı haline getireceğinden söz ederek, Ortak Pazar: Onlar Ortak, Biz Pazar sloganını kullanırlardı. Ekonomik saikin ön planda olduğu bu yaklaşım, tam üyeliğin siyaseten getirecekleri vb. de göz önüne alınınca, zamanla fazla taraftar bulamaz oldu. Ama bugün, sadece bu optikten, yani dış ticaret penceresinden baktığımızda, gerçekten de AB için Türkiyenin iyice pazar haline geldiği, dış açığın, özellikle de son dönemlerde sürekli Türkiye aleyhine büyüdüğü görülüyor.

\n

AB istatistik kurumu Eurostatın dış ticaret verileri, izlenen düşük kur politikasının da sonucu olarak, Türkiye-AB dış ticaretinde açığın Türkiye aleyhine iyice büyüdüğünü ortaya koyuyor. Yani AB, Türkiyeye sattıkça Türkiye buna pek karşılık verememiş ve ihracatı ithalatının gerisinde kalmış, AB ile dış ticaret açığı büyümüş de büyümüş.

\n

AKP döneminde AB ile dış ticarete bakalım. 2003te ABnin ihracatında Türkiye yüzde 3.5 pay sahibi.Yani 31 milyar Avroluk satış. Ama Türkiye buna 27 milyar Avro ile karşılık veriyor ve dış açık 3.5 milyar Avrodan ibaret. Peki sonra ne olmuş? 2006 yılında ABden ithalat 50 milyar Avroyu geçerken ihracat 42 milyar Avroya yakın, ama açık, nereden baksanız 8.3 milyar Avro. Kriz öncesinde açık 8 milyar Avro. Krizden sonraki büyüme yılında, kuyudaki ABye ipi Türkiye uzattı ve ABden ithalat 61 milyar Avroyu geçerken ihracat 42 milyar Avroda kalınca, ABye karşı açık da 19 milyar Avroya kadar çıktı!.. Aslında, Türkiye, sıcak para çekip, döviz kurunu düşük tutarken AByi 2010da kuyudan çıkarmak için elinden geleni yaptı ve ABye pazarlarını açtıkça açtı. Sonuçta 2010da AB, satışlarının yaklaşık yüzde 5ini Türkiyeye yaparken Türkiyenin sattıkları AB ithalatının yüzde 3ünü bile bulamadı. Sonuç: Bugün milli gelirin yüzde 8-9una tırmanan cari açığımızda ABden yaptığımız ithalat (bunu ABye yaptığımız kıyak diye de okuyabilirsiniz) önemli bir etken.

\n

***

\n

Şimdi de en yakın dönemi alalım. 15 Temmuz tarihli Eurostat bülteni, 2011 Ocak-Nisan döneminde Türkiyenin ABye ihracatının 2010un aynı dönemine göre yüzde 23 arttığını ve 16.5 milyar Avroya çıktığını söylüyor. Ya ABnin Türkiyeye sattıkları? İşte orada artış yüzde 43ü bularak 25 milyar Avroya yaklaşmış. Yani daha ilk 4 ayda, ABye karşı dış ticaret açığı 8.5 milyar Avroya çıkmış. Yani Türkiye, iyice pazarlaşmış”…

\n

2011’in ilk 4 ayında, ABnin en büyük ticari partnerleri içinde, ABye en büyük dış açığı Türkiye vermiş. ABnin her 100 Avroluk ihracatına ancak 66 Avro satışla karşılık verilmiş. Oysa Çin, 100 alıp 216 satmış, Rusya 100 alıp 206 satmış. Japonya 100 alıp 152 satmış, G.Kore, 100 alıp 120 satmış, Brezilya bile 100 alıp 108 satmış.

\n

ABye ütülenlerin başını, ABD ve Türkiye çekiyor

\n\n


Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları


Günün Köşe Yazıları