Türkiye “internette filtre açılımlarına” pupa yelken yol alırken, komşu İran “helal internet” hamlesini kotarmanın yollarını arıyor.

Filtreydi, sansürdü.. gibi ufak tefek(!) işlerle uğraşmak yerine İran, sorunu kökten halletmenin yolunu bulmuş: Ahmedinejad bundan böyle dört başı mamur bir “helal internet” projesi hazırlıyor!

Türkiye’nin çiçeği burnundaki yeni “filtre sistemine” model oluşturan İran, halihazırda zaten “sanal âlemde dünyanın en kısıtlayıcı ve en gelişmiş sansür araçlarını kullanan” ülke olarak biliniyor…

İnterneti dikensiz gül bahçesine dönüştürmek iddiasını şimdi daha da ilerilere taşıyan komşumuz; dünyanın gerisinden tümüyle yalıtılmış, “kapalı devre bir sistem” geliştirmenin yollarını arıyor.

Dışarıyla irtibatı tamamen kesmeyi amaçlanan sistem, baştan sona “İslami değerlere uygun” biçimde dizayn edilecek… Ve bir yandan da tüketiciler için “daha ucuz” pazarlanacakmış.

‘İnternetin fişi çekiliyor!’

Bunları, “Wall Street Journal”da “İran internetin fişini çekiyor/Iran vows to unplug internet” başlığıyla yayımlanan bir haberde (28 Mayıs 2011) okudum.

İran’ın böyle bir plan peşine düşmesinin iki temel nedeni var: Birincisi, “Arap baharında” yaşanan gelişmelerin öncüsü sayılabilecek 2009 “Yeşil isyan”ında “internet” in oynadığı öncü rol…

Seçimde hile yaptığı iddia edilen Ahmedinejad’a karşı çok kapsamlı bir başkaldırı hareketiyle yollara dökülen üç milyonu aşkın gösterici, bilindiği gibi “internet” üzerinden örgütlenmişti…

“Yeşil harekete” katılan milyonlar, “internet” sayesinde hem sansürü delerek ana akım medyada yer almayan bilgilere ilk kez erişebilmiş; hem sisteme karşı mücadelelerinde “bir başlarına olmadıklarını” öğrenerek “korkularını yenebilmiş” ve yönetimi gafil avlayan bir süratle örgütlenmiş; hem de mücadelelerini ‘yurttaş gazeteciliği’ adı verilen amatör videolar, bloglar, twitler, facebook sayfalarıyla dış dünyaya anı anına yetiştirebilmiş, ulaştırabilmişlerdi.

İsyanın simgesine dönüşen 27 yaşındaki felsefe öğrencisi Nida Ağa Sultan’ın İran Besiçleri tarafından sokak ortasında infazını örneğin, dünyanın gerisi, anı anına denebilecek hızla internet ağlarını devreye sokan “yurttaş gazeteciliği” marifetiyle öğrenmiş; gösterileri bastırmak adına kullanılan yöntemlerin acımasızlığına doğrudan tanık olmuştu.

İran “rejimin içyüzüne”(!) yerkürenin bir daha işte bu şeffaflıkla tanık olmasını istemiyor. Ve “kökten çözüm” namına içerinin dışarıya, dışarının içeriye nüfuz edemeyeceği bir “ulusal ağ” geliştirmeyi amaçlıyor.

‘Baskılar’ kullanıcılarla artıyor

Tahran’ın “dış etkilere kapalı” bu “helal ağ” projesinin peşine düşmesinin diğer nedeni; internet kullanıcılarının önümüzdeki yıllarda ülkeyi boydan boya kapsayacak ölçüde yaygınlaşacak olması…

Başlangıçta yanlızca elitlerin kullandığı bir araç gözüyle bakılan internetin kitleselleşmesi, mollaları interneti hepten zapturapt altına almak hevesine yönlendiriyor!

“Baskı” ile “kullanıcı sayısı artışı” arasında, başka deyişle bir “doğru orantı” ve bir yarış var…

Bizde olduğu gibi tıpkı; “baskı”, kullanıcı sayısındaki artışın gerisinden değil, önünden gitmek istiyor. Ve tüm ülke sanal âleme bağlanmadan önce; her önleme başvurmak suretiyle, sistemi sıkı sıkıya mutlak denetim altına almayı hedefleyen yönetim, içeri hava sokacak tek delik bırakmamayı amaçlıyor!

‘Molla 2.0’ Arınç’a da uyar mı?

Peki internette böyle tam bir denetim mümkün mü?

Referans aldığım WSJ makalesi, mutlak denetimin zor olduğunu; ancak tüm bu zorluklara rağmen, İran’ın elindeki her türlü imkânı seferber ederek bu yöne doğru çalıştığını belirtiyor.

İran, dış dünyayla ticaret ve de diğer ilişkilerin önünü kesmemesi için internette ilk aşamada bir “çifte yapı” oluşturmayı düşünüyormuş.

“Çifte yapının” dışa açık kanalları yalnız hükümet, büyük şirket ve bankaların; yabancılarla turistlerin hizmetinde olacakmış.

Sıradan yurttaşlar ise yapının sadece “iç kullanım” amaçlı “kapalı devre-helal” versiyonuyla yetinecekmiş.

Bu “paralel yapı” uygulamasının ileriki tarihlerde yerini -tüm Müslüman âleminin izleyeceği!- bir “helal internete” bırakması umuluyormuş.

İran’ın dehşet tasarısı, üstelik yalnız kendisiyle sınırlı değil...

Mollalar; Müslüman ülkelerin ezcümle ilerde “küresel köy ağlarından” kopup, helal internete bağlanmalarını murat ediyorlar!

İnternet dilinde buna artık herhalde “molla 2.0” adını verirler…

WSJ’nin haberini okurken; bu “molla 2.0” projesinin, Bülent Arınç’la benzerlerinin kafalarına nasıl da birebir çakıştığını düşündüm ve ürperdim.

İran’laşan Türkiye’de bir gün, “molla 2.0” da görür müyüz?

Ne dersiniz?