Bugün 10 Kasım... Okurlarıma Prof. Dr. Macit Gökberk’in Atatürk’le ve devrimleriyle ilgili bir yazısını sunmak istiyorum, “Çağdaş Düşüncenin Işığında” adlı bir kitaptan. Doğumunun yüzüncü anma yılında yayımlanmış. İçinde Prof. Ömer Celal Sarç’ın, Prof. Tarık Zafer Tunaya’nın Prof. Bülent Daver’in, Prof. İzzettin Doğan’ın, Prof. Sina Akşin’in, Prof. Şerif Mardin’in ve daha birçok değerli aydınımızın, Mustafa Kemal’in ve yarattığı devrimci Türkiye’nin canlı serüvenini anlatan yazıları var. Her biri sayfalarca düşüncelerini anlatmış. Şu günlerde sürekli Atatürk üstüne değişik yorumlar yapmaya kalkışanların Dr. Nejat Eczacıbaşı Vakfı tarafından yayımlanan “Çağdaş Düşüncenin Işığında Atatürk” yapıtını okumalarını öğütlerim.

Ben, yalnızca Prof. Macit Gökberk’in, Atatürk’ün kadın haklarına verdiği önem konusundaki yazısını sunmak istiyorum:

“Devrimlere karşı direnmeler yüzünden duraklamalar olmuşsa bu olumsuz gidişin başlıca nedenleri arasında, toplumun çağdaş eğitim ile gerektiği gibi aydınlatılamamış olması sayılabilir. Bir yandan böyle bir aydınlanmaya büyük katkıları dokunabilecek olan Halkevleri, Köy Enstitüleri kapatılmış, tersine bir akışla da dinsel dünya görüşü örgütlendirilip canlandırılmıştır. Öbür yandan da çağdaş eğitimin gerektirdiği okul sayısı, hızla artan nüfusu yetiştirmeyi karşılayabilecek bir duruma bir türlü ulaşamamıştır. Türkiye nüfusunun yüzde 38’i, hâlâ okuma yazma bilmiyor. Kadınlarınsa üçte ikisi okuma yazmadan yoksundur.”

Prof. Gökberk uzun incelemesini şöyle bağlar:

“Atatürk devriminin eksik kalmasının, yer yer yürümemesinin nedenleri kendisinde değil, içinde gelişmek zorunda olduğu tarihsel toplumsal ortamın direnmesinde aranmalıdır. Kendisinin ise insanlık tarihinin genel gidişine uygun olduğundan, dolaysıyla çağdaş bir yönetim olduğundan şüphe edilemez. Tarih tuttuğu doğrultudan ayrılanların üstünden acımasız gelip geçer. Bu gerçek de Atatürk devrimini tamamlamaya zorlar. Atatürk’ün kendisi de ‘Devrimin bütünlenmesi gerektir’ diyor. Devrimler yalnız başlar, ama devrimin bitişi diye bir şey yoktur. Başlamak ve bitmemek gerek doğada, gerekse toplumda, devrimin evrim ile benzer olan ortak yasasıdır.”

Prof. Macit Gökberk yazısını bitirirken Atatürk’ün sözlerini yineliyor: “Hiçbir zaman aklınızdan çıkmasın ki Cumhuriyet sizden fikri hür, vicdanı hür, irfanı hür nesiller ister.”

Atatürk devrimi yok olmuş gitmiş değildir. Bu gerçeği inkâra kalkanların er geç eli kırılacaktır.