Kamuoyunda öne çıkan tartışma konuları arasında “Adaletin aşırı gecikmesi”, hatta “gerçekleşmemesi” başta gelirken; toplumun “Adalet Binaları”na sahip çıkması acaba nasıl tanımlanabilir?

Özellikle tarihi nitelik taşıyan ya da öteden beri bulunduğu yerin kimlik değerleri arasında yer almış adliye binalarının kaldırılmasına karşı ortaya çıkan “toplumsal muhalefet”, iki önemli erdemin kentliler arasında hâlâ var olduğunu gösteriyor...

Birincisi adalet, siyasal müdahaleler sonucunda itibarı sarsılsa bile, “kurum” olarak toplumsal saygınlığını sürdürüyor.

İkincisi de bu gibi kurumlar ile binaları arasındaki ilişki öylesine güçlü ki bulundukları yerden taşınmaları, “adaletle birlikte yaşayan” kentlilerde hüzün ve hatta “infial” yaratıyor.

İşte iki örnek; Hatay-Antakya ve İstanbul-Sarıyer…

Antakya’nın tepkisi

Hatay Adliyesi aslında yeni binasına yerleşti bile... ancak kentin “sorun”ları arasına katılan konu, “eski binanın tarihi saygınlığı”na uygun kullanılıp kullanılmayacağı... Antakyalı mimar Abdülgani Mazmanoğlu, e-mektubunda özetle şunları söylüyor:

“Geçen dönem belediye yönetiminin almış olduğu ‘yıkılarak yerine apartman görünümlü katlı otopark yapılacağı’ kararı, mevcut yönetimce iptal edilmedi. Cumhuriyet dönemine ait karakteristik yapıya sahip binamız hâlâ güvencede değil.

Kaldı ki binanın bulunduğu Atatürk Caddesi’ne katlı otopark yapılması, hafifleyen trafik yükünün tekrar pompalanması demektir ki bu da belediyemizin kendi uygulaması olan kent merkezindeki yayalaştırma çalışmalarına bile aykırıdır.”

Mimarların boşalan bina için önceki yıllarda uzmanlarla birlikte hazırladıkları raporda, yapının “Kent Arşivi Müzesi ve Sergi Merkezi” olması önerisi vardı. Bu gerçekleşirse, Antakya uzmanı hocamız Prof. Ataman Demir de elinde bulunan birçok belge ve dokümanı bağışlayacağını belirtmişti.

Ayrıca duyarlı Antakya halkının atasından ve dedelerinden kalma her türlü belge, resim, el aleti, ev eşyası vb. bağışlayacağından da kimsenin kuşkusu yok...

Sarıyerlinin isyanı

İstanbul’un Sarıyer ilçesindeki adliye binasının, Okmeydanı’nda inşa edilen “Avrupa’nın en büyük adliye binasına taşınması” kararına karşı da semt halkı muhalefet ediyor.

Sarıyer Adliyesi’nin ilçe yaşamıyla bütünleşmiş bağımsız karakterini koruması yerine devasa büyüklükteki “Çağlayan Adliye Kompleksi”ne adeta “sığınma”sını kabul edemeyen Sarıyerliler, “Adliyemize sahip çıkıyoruz” kampanyası başlatarak diyorlar ki;

“Önceleri Yeniköy’de iken 1972 yangınından bu yana Büyükdere’de hizmet veren adliyemiz Sarıyer’le bütünleşmiştir. Şimdi taşınacak olması, sadece semt kimliğinde boşluk yaratmayacak; görev yapan hâkim-savcı ve kamu personeli ile gerek ilçede mesleki faaliyetlerini sürdüren avukatlar, gerekse 350 bini bulan ilçe nüfusu için çok büyük sıkıntılara yol açacaktır.”

Öte yandan bu durum, en ufak bir adli muamele için bile Sarıyer’den ta Okmeydanı’na gidiş-dönüş 100-120 km’lik mesafenin kat edilme zorunluluğu anlamına geleceğinden, İstanbul trafiğine getireceği yükün yanı sıra bu ulaşımın küçücük bir iş için dahi en az üç-dört saat süreceği de kesin...

Sarıyerliler neresinden bakılırsa bakılsın ilçenin adliyeden yoksun bırakılmasını kabul etmiyorlar. Mevcut bina yetersiz geliyorsa yeni mekân olanaklarının bulunduğunu da ekleyerek şunu belirtiyorlar:

“Sarıyer tarihi ve karakteristik bir ilçedir. Adliyesi de Sarıyer’de olmalıdır.”