\n

Yeni yasayla “kapatılacak belediyeler”den özellikle tarih ve doğayla bütünleşmiş Side, Güre, Ağırnas, Akyaka, Dalyan, Tirilye, Sart, Çandarlı, Alaçatı, Birgi, Muğla-Ören gibi yerleşmelerin “demokratik yerel yönetim”lerinden yoksun kalacaklarını 1 Kasım’da anımsatmış; “kültür ve çevre değerlerine saygılı” kılınarak yaşatılmaları için çözüm önerisini bu yazıya bırakmıştım.

“Saygılı” dememin nedeni, belde belediyelerimizin çoğunun imar yetkilerini kenti ve çevreyi gözetmeden kullanmalarından… Nitekim Başbakan Erdoğan da yasayı eleştirenlere kızarak dedi ki; “Beldelerdeki betonlaşmayı neden görmüyorlar? Biz bu işi biliyoruz.”

Ülkedeki genel yapılaşma görüntüsü Başbakanı destekliyor ama bu işi daha iyi bilenler de soruyorlar: “Betonlaşmanın sorumlusu sadece belde belediyeleri midir? İmar rantı için yapılan sayısız plan tadilatı asıl büyükşehirlerin ayıbı değil midir?”

O halde “çözüm kapatmak değil”, beldesinden büyükşehrine tüm yerel yönetimlerde toplum yararına bir “imar disiplini” sağlamaktır...

Örneğin teknik kadrosu yetersiz belediyelere plan yapma yetkisi vermeyerek ve “bütüncül planlara uyulması” kesin hükme bağlanarak Başbakan’ın serzenişi pekâlâ giderilebilir.

Yerinden demokrasi

Çağdaş demokrasilerde belediye sayısı azaltılmaz, çoğaltılır. Çünkü halkın yerel yöneticilerini seçmesi; “yerinden yönetim” ilkesini de içeren demokratikleşmenin temel koşuludur.

Bu nedenle kimi yerel yönetimleri yok etmek, demokrasiyi de terk etmek demek. Beldelerin çoğundaki uygarlık birikimlerine aldırmamak ise yasadaki “kültür yoksunluğu”nun ürünü...

Peki, böylesi büyük bir yanlışı önlemek için ne yapmak gerekiyor?

Öncelikle tüm belediyelerde “şehircilik ilkeleri”nin gözetilmesini güvenceye alacak yasal “önlem ve yaptırımlar”ın açıkça tanımlanması..

Ne var ki imar mevzuatımızdaki yağmaya dönük açık kapılar, yeni yasada kapanmıyor hatta daha da açılıyor!

Yerel sahiplenme

Tarihi Kentler Birliği’ne üyelik koşullarını yeniden anımsatırsam; “sit olarak tescil edilmiş, anıtsal yapılarıyla tanınan, \ttarih, doğa ve kültürel mirasla bezenmiş” belediyelerin, bu değerlerinin yaşatılarak korunmasını sağlamaları koşuluyla varlıklarını sürdürebilecekleri yasada yer almalıdır.

Bu konuda Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın görüşüne başvurulabilir.

TKB üyesi belediyeler kapatılırsa, ülkemiz için onur olan “Avrupa Tarihi Kentler Birliği” üyeliklerinin düşeceği de bilinmelidir!..

Uluslararası sözleşmelerdeki yerinden yönetim ilkesi, “yerel talan” için değil, tam tersi, yörenin yaşam değerlerine “toplumsal sahiplenme” içindir. “Belediye” \tsadece “imar” anlamına gelmiyor. Birçok gelişmiş ülkedeki on binlerce belediyeden imar yetkisi olanlar çok azınlıkta…

Yeni yasa, hem demokrasiye hem de kültür, doğa ve uygarlık değerlerimize bağlılığın göstergesi olmalıdır. Anadolumuz bunların hiçe sayıldığı bir düzenlemeyi asla hak etmiyor.

\n