Eziz ohurlar; bilirsiz “anadil”imdeki bu yazılarımı 50’lerde Kars’ta Cengiz Ekinci’nin Azeri lisanında neşrettiği “Ayhavar” gazetinden ilhamla galeme alıram...

Sabah (yarın) Gurban Bayramıdı. Size Azarbaycan’daki gurban bayramları hegginde malumat vermeh istiyirem.

Sovyet devrinde sanatta, edebiyatta çoh ilerlemeler olmuşdu. Bakû’daki hem uşahlar (çocuklar) hem yekeler için tiyatrolar, sinemalar, konsert salonları, Azeri ve Batı musikisi mektepleri; heveskârlar (amatörler) üçün akademyalar böğün de şeherin kültür heyatındadılar.

Ancah dini bayramlar resmi olarah gutlanmazdı. Azarbaycan “müstagil” (bağımsız) olanda, Müsülmanlarla barabar öbür dinlerden olanlar da öz bayramlarını azadlık içinde (özgürce) gutlamaya başladılar.

Azeriler gurban bayramına “İsmail Bayramı” diyerler. Belelihle babası Hz. İbrahim terefinden gurban edileceği zaman göğden tüşen üç koç sayesinde heyatı gurtulan Hz. İsmail’i de yâd ederler..

Azarbaycan’da gurbanlar küçede (sokakta) kesilemez; evlerin hususi heyatlarında (özel bahçelerinde) veya şeherden uzah “düz”lerde (kırsal alan) olabiler. Uşahlara (çocuklara) ise asla görsetilmez...

Demem o du ki ülkemizde her gurban bayramında gözlenen o ganlı menzaralar “İsmail’in bayramı”nda görülebilmez; çünkü “heyat gurtaran” gurban, heç üreh (yürek) dağlayan olabiler mi?

İndi men de bu manalı bayramımızı üstad Can Yücel’den miras “Bayram” şiirinden deyişlerle gutluyuram:

“Nefes almak bayramdır mesela; günün birinde soluksuz kalınca anlar insan.

Görmenin nasıl bir bayram olduğunu karanlık öğretir; sevmeninkini yalnızlık...

Sızlamayan her organ, hele de burun direği bayramdır. Bayramdır, elden ayaktan düşmemek, zihinden önce bedeni kaybetmemek…

En acıktığın anda dumanı tüten bir somunun köşesini bölmek, korktuğunda güvendiğine sarılabilmek, bayramdır.

Evde yalnızlığı noktalayan insan nefesi, akşam kapıda karşılayan yavuklu busesi, sevdalı bir elin tende gezmesi, nice adağın ardından çınlayan çocuk sesi bayramdır.

Alnı açık yaşlanmak bayramdır; ulu bir çınar gibi ayakta ölebilmek bayram...

Her gününüz bayram olsun!..”