Diyelim ki, siz bir yazarsınız. Maliye Bakanlığına bir dilekçe yazıyorsunuz. Diyorsunuz ki; “Ressamların falan vergi muafiyeti varmış. Kazançlarının 70 bin liraya kadarı vergi dışıymış. Ben kendi kitaplarımı basmak istiyorum. Benim kitaplarımın geliri ne ofis kiralamaya ve ofisin masraflarını karşılamaya, ne muhasebeciye ücret ödemeye, ne de başka giderleri karşılamaya yeter. O yüzden, bu olanağı biz yazarlara da tanıyın. Bizi ve eserlerimizi yayıncıların zevkine, keyfine ve ticari endişelerine mahkûm etmeyin.” Maliye Bakanlığı size, “Eserinizi Kültür ve Turizm Bakanlığı’na kayıt ve tescil ettirir, oradan aldığınız belgeyi defterdarlığa götürürseniz, Gelir Vergisi Kanun’un 18’nci maddesi uyarınca gelir vergisinden muaf olursunuz ama, eserlerinizi aynı kanunun 94’üncü maddesinde sayılan kurum, şirket, vakıf ve kişilere satarsanız, onlar yüzde 17 oranında stopaj keserler” şeklinde özetleyebileceğim bir cevap verir.
Ne tuhaftır ki, Maliye Bakanlığı olsun, Gelir İdaresi Başkanlığı olsun, dilekçelerinize karşılık olarak gönderdikleri yazıları, sanki kendileri bilirkişiymiş gibi, “görüş” olarak niteliyorlar. Sizin sorunuza cevap vermiyor, şu kanunun şu maddesine göre, bu genel tebliğe göre falan diyerek mevzuat hükümlerini sıralıyorlar. Düzenledikleri yazıya da “özelge” diyorlar. Diyorlar ama, içinde özel mözel bir şey bulunmuyor. Uzatmayayım. İzmir Gelir İdaresi Başkanlığı bana gönderdiği özelgede Maliye Bakanlığı’nın “görüş”üne bir ekleme yapmış: “...söz konusu faaliyetinizi mutat meslek halinde ifa etmeniz ve istisna kapsamındaki eserlerinizi Gelir Vergisi Kanunun 94’üncü maddesinde sayılanlar dışındakilere de satmanız halinde ... işe başlama bildiriminde bulunma, serbest meslek kazanç defteri tutma ve serbest meslek makbuzu düzenleme mecburiyetiniz bulunmaktadır.”
Yani yazar kitaplarını 94. maddede sayılanlara satarsa, alıcılar yüzde 17 stopaj kesecek, sayılanların dışındakilere yani okurlara falan satarsa defter tutmak zorunda olacak. Ne dersiniz, Gelir Vergisi Kanun’un 18. maddesine göre, gelir vergisinden muaf olması gereken, yazar gerçekten muaf mı? İzmir Gelir İdaresi Başkanlığı’nın görüşü bu yönde. “İmza günü yapıp kitaplarımı kişilere de mi satamayacağım?” diye sordum. “Hayır,” dediler, “O zaman işe başlama beyannamesi vermen gerekir.” Anlaşılıyor ki; yasa, yazarı belli bir gelire kadar vergiden muaf tutuyor; bürokrasi, gelir vergisi tebliğleri ve yorumlarıyla muafiyeti yok ediyor.

Günel ALTINTAŞ