Tarihin kilit noktalarından biridir Çanakkale. Dünyaya, Anadolu’ya ve Türkiye’ye etkileri bakımından iki büyük savaşa “ev sahipliği” yaptı. İki savaş da destansıdır! Nefes kesicidir, onurların, büyük insanların ve milletlerin savaşıdır. Her ikisi de ölesiyedir. Var olma-yok olma savaşıdır...

Anlamışsınızdır, ilki Çanakkale’de Troya Savaşı’dır, burada Hektor’lar, Akhilleus’lar.. Anadolu uygarlıkları ve karşı yakada Yunan uygarlıkları vardır.

İkincisi 1915 Çanakkale Savaşı’dır... Atatürk ve Mehmetçikler, İngilizler, Anzaklar, Fransızlar vardır.

1915’i biz, canlı canlı yaşadık. Her şeyini biliyoruz.

Troya Savaşı’nı ise Homeros’tan biliyoruz. Bu büyük Anadolulu ozan ve tarihçi Homeros’un dünyayı hâlâ etkileyen büyük şiirsel destanı İliada ve Odysseia olmasaydı, MÖ 1300-1190 tarihinin sonlarında, Tunç Çağı’nın bitiminde gerçekleşen Troya Savaşları’nın görkeminden haberdar olmayacaktık. Bu Anadolu ozanının destansı anlatışı, sonraki uygarlığı derinden etkilemiştir. Troya Savaşları’ndan bahseden başka yazılar da vardır gerçi, ama bunların bütünlüğü günümüze ulaşmamıştır. Tek ulaşan Homeros’un destanıdır. Homeros o kadar etkileyici bir şiirsel anlatım tutturmuştur ki eserleri durmadan elyazmalarıyla çoğaltılmıştır.

***

Size aslında 7-8 Temmuz tarihlerinde Bozcaada’da yapılan “Ozanın Günü” Homer Okumaları’nı anlatmak istiyorum. Yukarıdaki anımsatmaların da nedeni bu!

Bu yıl 11’incisi yapılan Ozanın Günü’nde Homeros’un destanından, Türkçe başta olmak üzere çeşitli dillerde okumalar yapılıyor. Sabah şafak sökmeden hemen önce Bozcaada’nın Kale arkası sahilde toplanılıyor. Karşıda görülen Troya sahillerinin arkasında şafağın ilk ışıkları sökün edince, Homeros okumaları başlıyor. Bu bir şiir ayini... Homeros ayini.. Troya ayini.. Yaşayan ozanın ayini gibi..

Ozanın Günü’nün her yıl ükemizden bir şairi oluyor. Bu yılın şairi Akif Kurtuluş’tu! Akif Kurtuluş bir gün önce akşam denizin sesi ve kokusu eşliğinde kendi şiirlerini okudu, Ozanın Günü ve Homeros anlatıldı.

Ertesi gün şafak vaktinde Homer Okumaları yine Akif Kurtuluş’un İliada’dan bir metin okumasıyla başladı. Okuma yapanların başına defne dallarından yapılan bir çelenk takılıyor. Homer Okumaları uluslararası bir karakter kazanmış. Bu yıl Japon şairi Mutsuo Takahashi de katıldı. Takahashi, şiirlerini yazarken Akdeniz Bölgesi uygarlıklarından beslendiğini söylüyor. İlkini ülkemize gerçekleştiridiği 3 yıllık bir programla Ege’nin iki yakası ve Mısır İskenderiye’yi gezecek. Takahashi, İliada’dan Japonca okudu. Ertesi gün de bir konuşma yaptı ve soruları yanıtladı.

Bu yıl İtalyanca, Azerice, Kürtçe ve Hollandacada Homer okumaları yapıldı!

Şafak okumalarının, şairinden sonraki ikinci yıldızı tabii ki tiyatro sanatçısı Dilek Türker’di... Uzun bir metin okumasını müthiş teatral sahnesiyle gerçekleştirdi.. Sabah 7’ye doğru güneşin yükselmesiyle sona erdi Homer’i anma..

***

Ozanın Günü, gazeteci yazar ve şair, yılın büyük kısmını Bozcaada’da geçiren Haluk Şahin’in “eseri”. Şahin; Troya’dan, Çanakkale’den, Bozcaada ve çevresindeki tarihten, Homeros ve destanlarından “beslenen” bir insan. Anadolu ve Ege’nin tarihini oluşturan uygarlıklarla, insanlığın tarihsel katmanlarıyla ilişki kuruyor ve geçmiş ile bugünü bütünleştiriyor.. Ozanın Günü ve Homer Okumaları bunun uygulaması!

“Ada’da Bir Yaz Günü” şiir kitabını okudum. Doğayı ve yaşamı çok rahat bir konuşma dili gibi şiirle harmanlıyor. Belki de günümüzde pek rastlamadığımız veya unutulmuş bir şiir diliyle ve gerçekçi anlatımlarla karşılaşacaksınız. Üçünü şiir kitabı da baskı için hazır.

Haluk Şahin ve şiirini keşfedin derim!

Ozan’ın Günü, Cevat Çapan’ın danışmanlığında yapılıyor. Ozanın Günü’nün ilk şairiydi. Sonrakiler: Ülke Tamer, İlhan Berk, Refik Durbaş, Eray Canberk, Kemal Özer, Erdal Alova, Turgay Fişekçi, Süreyya Berfe ve Hakan Savlı.

Bozcaada’da çok sayıda yeni nefes, renk, koku, deniz, bitki, “Akvaryum” denizi ve doğa uyumlu yerleşkesini keşfettim. Yeni insanları ve Bozcaaday’ı, yeniden.. Ve bir cesur insanın yarattığı Bozcaada Müzesi’ni.. Bu, sonraya...

Not: Ozanın Günü etkinliği için geniş bilgi Arkeoloji ve Sanat Yayınları Nezih Başgelen ‘Ozanın Gününde 2012’ kitabına bakabilirsiniz.