Acımasız serbest piyasa ekonomisi yaygınlaştıkça Türkiye’nin baş belalarından biri olan para biriktirme (tasarruf) sorunu da tırmanıyor.
Acımasızlık, yakın dönemde özellikle iki alanda olağanüstü zararlar yarattı.
Birincisi medya ile eğlence sektörünün aynı kaba konulmasıyla oluştu.
Gazeteciliğin para kazanma aracına dönüştürülmesiyle, halkın bilgilenme hakkı bir kenara atıldı. Gazetecilik yönlendirme görevini üstlendi.
Reklamlarla beyin yıkama dönemi başlayınca, çalışanlar da ürettikleri ile değil, tükettikleriyle değerlendirilir oldu.
İşçi kavramının neredeyse tarihe karıştığını 2016 istatistikleri de gösteriyor.
Kayıtlara göre çalışan işçi sayısı 13 milyon dolayında. Sendikalı işçi sayısı ise yaklaşık 1 milyon 500 bin.
Kayıtlı işçi sayısı kadar, kayıt dışı çalışan işçi olduğunu da anımsarsak durum daha da keskinleşiyor

***

Gelir vergisi ödemede şampiyonluğu kaptırmayan çalışanlar, şimdi de 45 yaşından küçüklerse, iktidarın belirleyeceği sigorta şirketlerine, sigorta primine esas kazançlarının yüzde üçü kadar zorunlu ödeme yapacaklar.
Zorunlu tasarruf gerekçesiyle çıkarılan yasa, benzerlerini daha önce de yaşadığımız bir uygulamayı hayata geçiriyor.
İlk uygulama, Devlet Başkanı ve Başbakan sanıyla 5 Ocak 1961’de ikinci hükümetini kuran Cemal Gürsel’in Maliye Bakanı Kemal Kurdaş döneminde ve 12 Ocak’ta başlatılmıştı.
Her çalışan, ücretinin yüzde 3’ü oranında “Tasarruf Bonosu” almak zorundaydı. Maliye Bakanlığı tarafından bastırılan bonolar 10 yıl süreli ve her yıl faiz ödemeliydi.
Bonoların uygulanmaya başlamasıyla, çoğu acılarla sonlanan bankerlik furyası da gündeme geldi. Örneğin “Banker Kastelli” sanıyla ünlenen Cevher Özden, bazen kendisi gelerek, bazen de bir çalışanını göndererek yüz liralık bonoyu 35 lira nakit ödemeyle satın alırdı.
1969’da bonoların alım-satımı yasaklandı ama atı alan Üsküdar’ı geçmiş, bankerlik yaygın bir sisteme dönüşmüştü.
Tasarruf Bonosu uygulaması, 30 Haziran 1972’de çıkarılan 1598 sayılı yasayla Mali Denge Vergisi’ne dönüştü.
Böylece bir askeri yönetimin getirdiği uygulama, 12 Mart 1971 ara ve kara rejimi döneminde bir tür zor alıma dönüştürüldü. Çalışanlar bir kez daha avuçlarını yaladılar.

***

Zorunlu tasarruf gerekçesi ilkinde bankerleri yaratmış ve palazlandırmıştı.
Bakalım AKP iktidarı 55 yıl sonra Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Yasası’nda değişiklik yapan yasayla hangi sigorta şirketinin yüzünü güldürecek.