Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Çelik, mühendis, doktor, hemşire ve öğretmenlerin de aralarında bulunduğu meslek sahibi kamu görevlilerinin “il il dolaştırılmasına” (kendi sözleridir) ilişkin çalışma yapıldığını açıkladı.

Eskiden “iki nakil, bir yangın yerini tutar” derlerdi. Şimdi şehirlerarası taşınma kolaylaştı mı bilemem. Taşınacaklara aile için ödenecek harcırah (yol parası) açık bütçeyi ne kadar zorlar ve sürgünden ne haber soruları da unutulmamalı. Öğrenim ve sağlık nedeniyle bölünmüş aileler yaratılması da cabası.

***

Size bir memur ailesinin zaman zaman sürgünde geçen yaşamını “T.C. Nafıa (Bayındırlık) Vekâleti (Bakanlığı) Memurlara Mahsus Sicil Cüzdanı”ndan yola çıkarak anlatmaya çalışacağım.

Mehmet Nuri Efendi, İstanbul’un fethinden sonra Bursa’dan getirilip Eyüp’e yerleştirilen bir ailenin ikinci oğlu olarak 1891 yılında dünyaya geldi.

“Padişahım çok yaşa” diye bağırılan dönemin İğrikapı Rüştiyesi’nde (lise) okudu. Okurken Bahariye Mevlevihanesi’nin mutribinde ney ve ut meşk etti.

Liseden sonra şimdiki Yıldız Teknik Üniversitesi’nin başlangıcı olan Kondüktör Mektebi Âlisi (yüksekokulu) öğrencisi oldu.

9 Ağustos 1914’te seferberlik nedeniyle silah altına alınıp “yedeksubay adaylığı” ile devlet memurluğuna adım attı ve Harbiye Nezareti amele inşaat taburlarında göreve başladı.

29 Ocak 1917’de Kayseri-Sivas-Niğde askeri yollarındaki görevi başladı. 1 Kasım 1918’de terhis edildi.

Bayındırlık Bakanlığı’nca 11 Ağustos 1919’da Çatalca’ya, 28 Ağustos 1923’te Mustafa Kemalpaşa ilçesine atandı.

Bir yıl sonra şimdi Balıkesir olan Karesi’ye, oradan da 27 Mart 1929’da Aydın’a nakledildi.

Aydın’da iken evlendi ve bir kızı oldu. (1932)

4 Haziran 1933’te bu kez yeniden Balıkesir’e atandı. Orada da bir oğlu oldu. (1936)

1937’de Kocaeli merkeze, ardından o zaman Kocaeli’ne bağlı olan Adapazarı, Geyve İstasyon Köyü’ne (Alifuatpaşa) ve Kandıra’ya nakledildi.

1943’te oğlunun ilkokula başlama yaşı geldiğinden ailesini İstanbul’a gönderip İzmit’teki İstasyon Oteli’nde kalmaya başladı.

Kandıra’dayken Devlet Hastanesi inşaatını devlet adına denetliyordu. 14 Mayıs 1950 seçimi yaklaşırken siyasal nedenlerle bitmemiş inşaatı, bitmiş gibi kabul etmesi istendi. Reddedince konumu yükseltilip Siirt’e Bayındırlık Müdürü olarak sürgün edildi:

27 Nisan 1950’de emekliye ayrılarak devlet görevini bitirdi.

***

Mehmet Nuri Efendi babamdı. Ev taşıma derdinin ceremesine ben de tanık oldum. Ev eşyasının yükte hafif çekmesi için önlemler alınırdı. Örneğin İstanbul’a taşındığımızda koltuklarımız ve orta masası hasırdandı.

Babam cuma akşamları Adatreni ile geliyor, pazartesi sabahı aynı trenle dönüyordu.

Evin yüküne ablamla benim yüküm de eklenince annemin sorumluluğu daha artmıştı.

Aile ancak 1950’de bir araya gelebildi.

***

Kolayca söylenebilen projelerin ardındaki acı gerçeği anlatabilmişsem mutlu olurum.