Bazı sahte sosyal demokratların eylemleri üzerinden, sosyal demokrasinin emperyalist düzenin parçası olduğuna dair iddialar sık sık ortaya atılsa da, bunun gerçeklikte bir karşılığı yoktur.

20. yüzyılın başlarındaki sosyal demokrasi hareketinin öncüleri arasında yer alan Eduard Bernstein ve Karl Kautsky, Almanya’nın 1914 yılında Birinci Dünya Savaşı’na katılmasına karşı çıktılar, savaşa katılmayı destekleyen Almanya Sosyal Demokrat Partisi (SPD) yöneticilerini eleştirdiler, savaşa karşı çıkan Almanya Bağımsız Sosyal Demokrat Partisi’ne (USPD) katıldılar.

1933 yılında, SPD’nin meclisteki milletvekilleri, Nazi Partisi lideri ve Başbakan Adolf Hitler’in meclisin onayına sunduğu ve başbakanın yetkilerini artıran “Yetkilendirme Yasası”na karşı oy kullandılar, SPD’nin lideri Otto Wels, mecliste bu yasa teklifini eleştirdi.

SPD yöneticileri ve milletvekilleri, yasanın meclisten geçmesinden kısa bir süre sonra tutuklandılar veya tutuklanmamak için ülkeyi terk etmek zorunda kaldılar; Nazi Partisi meclisten geçen bu yasayla birlikte diktatörlüğünü tescilledi ve bir süre sonra SPD’yi kapattı. 

***

Dünyadaki sosyal demokrat, demokratik sosyalist ve demokratik sol partileri bir araya getiren Sosyalist Enternasyonel’in, 1951 yılında Frankfurt’ta gerçekleşen 1. kongresinde kabul edilen kuruluş ilkelerinin 7. maddesinde şu ifade yer alır: 

“Demokratik sosyalizm, emperyalizmin her türünü reddeder. Tüm insanların baskı altına alınmasına ve sömürülmesine karşı mücadele eder.”

Sosyalist Enternasyonel’in 1989 yılında Stockholm’de gerçekleşen 18. kongresinde kabul edilen “İlkeler Deklarasyonu”nun 6-8, 34-35, 38-43, 79-80, 83-92. maddelerinde, kuzey ve güney yarım küre arasındaki ekonomik ve sosyal uçurumlara dikkat çekilir, azgelişmiş ülkelerin ekonomik ve sosyal düzenlerinin geliştirilmesi için mücadele edilmesi gerektiği vurgulanır.

Aynı deklarasyonun 59. ve 60. maddeleri, karma ekonomik modeli önerir ve böylece özelleştirmeci ve neoliberal ekonomi politikalarına karşı çıkar.

***

İsveç Sosyal Demokrat Partisi lideri ve İsveç Başbakanı Olof Palme, Küba’da Fidel Castro ve Che Guevara’nın öncülüğünde gerçekleşen devrimden sonra Küba’yı ziyaret eden ilk Batı Avrupalı devlet yöneticisi oldu; ABD’nin Vietnam’ı işgal etmesine karşı çıktı; El Salvador ve Nikaragua’daki ABD destekli askeri diktatörlüklere karşı savaşan sosyalist gerilla hareketlerine maddi ve siyasi destek verdi. 

Olof Palme’nin ABD emperyalizmine yönelik duruşu nedeniyle, ABD ve İsveç arasındaki diplomatik ilişkiler bir dönem askıya alındı.

Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin lideri ve Almanya Başbakanı Willy Brandt, “Soğuk Savaş” yıllarında, NATO üyesi bir ülkenin başbakanı olduğu halde, ABD’den gelen tüm çatlak seslere rağmen, Varşova Paktı ülkeleriyle diyalog geliştirilmesi ve işbirliği yapılması gerektiğini savundu.

***

Türkiye’nin bağımsızlık mücadelesine öncülük eden ve Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan Cumhuriyet Halk Partisi (CHP); Hindistan’ın bağımsızlık mücadelesine öncülük eden Mahatma Gandhi’nin bir dönem liderliğini yaptığı Hindistan Ulusal Kongresi (INC); İsrail işgaline karşı mücadele veren Filistin’deki el Fetih Partisi; Güney Afrika’da ırkçı rejimi yıkan Afrika Ulusal Kongresi (ANC), Sosyalist Enternasyonel üyesi olan partilerdir. 

Sosyal demokrasi Avrupa ile sınırlı bir hareket olmadığı gibi, ulusal kurtuluş mücadelelerine öncülük eden birçok parti tarafından da benimsenmiş bir akımdır. 

1976 yılında Sosyalist Enternasyonel’e üye olan CHP, 1920’lerde, 1930’larda ve 1940’larda gerçekleştirdiği devrimlerle emperyalizme karşı mücadele vermiştir; 1970’lerde, afyon ekimi, Kıbrıs’a müdahale ve silah ambargosu konusunda ABD’ye meydan okumuştur; 1980 yılında ABD destekli darbeciler tarafından kapatılmıştır; 2000’lerde, Irak’ın ABD tarafından işgali sürecinde, 60 bini aşkın ABD askerinin Türkiye’de konuşlanmasını öngören “1 Mart tezkeresi”nin TBMM’den geçmesini engellemiştir.

Sosyal demokratları ve CHP’yi kategorik ve tümel olarak emperyalizme hizmet etmekle suçlamak, olgularla da, vicdanla da, dürüstlük ilkesiyle de bağdaşmaz.