\n\n\n

Bir “Arap Baharı” tanımlaması sürüp gidiyor! Akdeniz’e kıyı Arap ülkelerinde “dikta” yönetimlerine karşı halkın ayaklanması bahar aylarında başladı. Ama bundan dolayı “Arap Baharı” denilmedi!

Gerçekte bu bir benzetme, bir alıntıdır! 1968 Şubatı’nda Çekoslovakya’da Komünist Partisi Genel Yazmanı Aleksander Dubçek’in ülkesinde daha özgür, daha demokratik bir yapılanmayı başlatmasına “Prag Baharı” adı verilmişti. Dubçek’in bu hareketinden sonra gençlerin Paris’te başlattıkları olaylar zinciri de dünyada “68 Kuşağı” olgusunu yaratmıştı!

Moskova’nın güdümündeki Varşova Paktı ülkeleri Dubçek’in başlattığı bu hareketi benimsemeyince 20 Ağustos’ta Çekoslovakya’yı işgal ettiler. Müdahaleyi, Rus tanklarının işgali altındaki Prag sokaklarında izlemiştim. Dubçek ve arkadaşları görevden alınmış, “Prag Baharı” da Sibirya’nın kışına dönmüştü!

Dubçek, 1970’te Ankara’ya “büyükelçi” olarak sürüldü. O zamanki SSCB’nin Ankara Büyükelçiliği görevlilerince sürekli olarak gözaltında tutuldu. Dubçek, hiçbir gazeteciye demeç vermedi. İlk ve son demecini; bana, Cumhuriyet için verdi. Demecinde yasak sözcüklere dönüşen “Prag Baharı” tanımlamasını kullandı.

Hemen ertesinde Sovyet gizli örgütü KGB’nin Ankara-Moskova-Prag “kriptoları” devreye girdi. Dubçek bu tanımlamayı kullandığı için anında geri çekildi. Türkiye’de ancak 150 gün kalabilen Dubçek’in veda ziyaretini yaptığı dönemin Başbakanı Süleyman Demirel’in kendisine söylediği şu sözler ilginçti:

“Sayın Büyükelçi Dubçek! İsterseniz Prag’a dönmeyiniz. Sizi siyasal sığınmacı olarak kabul edelim. Size ev verelim. Yaşamınızı güvence altına alalım. Dönerseniz, güç günler yaşayabilirsiniz!”

Ancak Dubçek, Demirel’e teşekkür etti ve Prag’a döndü. Bratislava’da bir orman işletmesinde ilgisiz bir görevle aşağılandı. Güç günler yaşadı. SSCB dağılınca Dubçek de ülkesinde meclis başkanı oldu. Bu göreviyle Türkiye’ye yeniden geldi.

Yıllar sonra Çekoslovakya, Çek Cumhuriyeti ve Slovakya olarak ikiye bölündü. Slovakya Büyükelçisi Vladimir Jakobçin “Dubçek Ankara’da” başlığı ile İngilizce bir kitap yayımladı.

Bu kitaba Demirel, Türkiye’ye meclis başkanı olarak gelen Dubçek ile görüşmesini şöyle yazdı:

“O ayrılmadan kısa bir süre önce, beni, Başbakan’ı ziyaret etti. Ona bir teklifte bulundum: ‘Eğer geri dönmek istemiyorsanız, benim konuğum olarak Türkiye’de kalabilirsiniz.’ O sessizce yanıtladı: ‘Geri döneceğim’. 22 yıl sonra 26 Şubat 1992 tarihinde, Çekoslovakya Millet Meclisi Başkanı olarak Sayın Dubçek beni ziyaret için Ankara’ya geri döndü. Ve ben o zaman tekrar Başbakan’dım. ‘22 yıl önce, ayrılırken, ben Türkiye’de kalmanızı önermiştim. Siz gitmiştiniz. Türkiye’deki olaylardan sonra, ben hâlâ buradayım, belki de sizi kabul etmek için buradayım. O zaman benim önerimi reddettiniz, bu yüzden meclis başkanısınız. Böyle kader oyunları vardır…’ Ben Aleksander Dubçek’in hatırasını nezaketle anıyorum.”

Dubçek o yıl kasım ayında geçirdiği bir trafik kazasında öldü.

Geçen çarşamba günü büyükelçi ve eşi Olga Jakabçinova, “Slovakya Ulusal Günü” ve görev süresi bittiği için Türkiye’den ayrılışları nedeniyle bir resmikabul verdiler. Törende, kitabın yeni basılan Türkçesini konuklara tanıttılar. Tanıtımda bana bir sürpriz yapan ev sahipleri, katkıda bulunduğum kitabın üzerine gazete kâğıt parçaları döktürerek konukların önünde “vaftiz” ettirdiler!

\n\n\n

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan perşembe günü Birleşmiş Milletler’in (BM) yeni dönem açılışında Genel Kurul’da bir konuşma yapacak. Kuşkusuz bu konuşma pek çok ülkenin devlet ve hükümet başkanlarınca dikkatle izlenecek.

Erdoğan, ayrıca ABD Başkanı Barack Hussein Obama, İran Cumhurbaşkanı Mahmut Ahmedinejad ve Yunanistan Başbakanı Yeorgios Papandreu’nun yanı sıra çeşitli ülkelerin yöneticileri ile de görüşecek.

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da çeşitli ülkelerin bakanları ile ikili görüşmeler yapacak. Bu arada Amerikan basın mensuplarının, çeşitli ülkelerin dışişleri bakanlarının dertlerini anlatmak amacıyla art arda ziyaret ettikleri için “dişçi koltuğu” dedikleri ABD Dışişleri Bakanı ile görüşmelerinde Hillary Clinton’un aynı koltuğuna oturacak.

BM’nin 66. dönem gündeminin en önemli olayını Filistin’in örgüte 194. üye olarak katılıp katılamayacağına ilişkin Güvenlik Kurulu’ndaki (BMGK) oylama oluşturacak. Filistin Devlet Başkanı Mahmut Abbas da “Dünya artık bizi tanısın” diyerek üyelik başvurusu için Nev York’a gitti.

Türkiye’nin de “geçici üye” olduğu BM Güvenlik Kurulu’nda Erdoğan’ın başını çektiği tanıma yanlılarına karşılık ABD’nin İsrail’i destekleme amacıyla “hayır” oyu kullanarak “veto” edeceği bildiriliyor. Ayrıca, ABD Kongresi’nin bazı üyeleri de “hayır” oyu kullanmaları için BMGK’ye üye AB ülkelerine mektuplar gönderdiler.

***

Nev York’ta 1. Cadde ile 46. Sokak’ın bir köşesinde Türk temsilciliklerinin bulunduğu “Türk Evi”, öteki köşesinde ise ABD’deki Yahudi lobisinin dev merkezi ve ikisinin de karşısında BM binası yer alır. Daha önce bu lobiden “Yahudilere hizmetten üstün liyakat nişanı” alan Erdoğan bu kez elbette komşu binaya uğramayacak!

Davos’ta “bir dakka” ile başlattığı, Marmara gemisiyle doruğa çıkarttığı Yahudi karşıtlığı BM koridorlarındaki ikili görüşmelerinde gündem oluşturacak.

Erdoğan’ın İsrail’e uygulattığı 5 yaptırım arasında “askeri ilişkileri askıya almak” da yer alıyordu. Düşünmeden alınan bu kararın ardından jeton düştü ve “İsrail insansız uçak Heronlarımızı vermiyor!” diye tutturuldu.

Libya’nın 40 yıllık “tek adamı” Albay Muammer Kaddafi’den ödül alan, ardından “Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü’nün (KAAÖ) Libya’da ne işi var” diye soran Erdoğan, sonrasında TSK’nin savaş gemileri ile uçaklarını KAAÖ emrine verdi. Kaddafi’nin düşmanı oldu çıktı!

Suriye’nin oğul yöneticisi Beşar Esad ile öpüşe koklaşa “ortak bakanlar kurulu” toplantısı düzenleyen Erdoğan şimdi de onu devirmeye çalışıyor!

Ne İsa’ya, ne Musa’ya yaranan Erdoğan’a Mısır, Filistin için Gazze’ye geçmesine izin vermedi. İyi ki Kahire bu ziyareti önledi. Yoksa orada da Erdoğan’a ödül verilebilir, sonrasında Filistinlilere de düşman kesilebilirdi. Hiç olmazsa şimdi Türkiye BMGK’de Filistin’in üyeliğine “evet” diyebilecek.

BM’nin 66. dönem genel kurulu alışılmışın dışında ilginç geçeceğe benziyor.

\n\n\n

\n\n\n

Ankara Temsilcimiz Mustafa Balbay 929 gündür tutuklu. 205 gündür hücrede…

İzmir Milletvekili Mustafa Balbay ile Zonguldak Milletvekili Mehmet Haberal, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın deyimiyle “tükürdüğünü yalayan” CHP’yi 100 gündür şaşkınlık ve kaygıyla izliyorlar! Bakalım daha ne kadar sabredecekler?