Yıl 2011: Diyarbakır’da yeşil kart almak isteyen kimi öğrenci, kimi işsiz ama çiftçilikten hiç anlamayan yüzlerce kişi adına sahte başvurular yapan kişi ya da kişiler Tarım Bakanlığı’ndan 14 milyon liralık hububat ekim desteği aldı.
Tarım müdürlüklerinden de bazı kişilerin yolsuzluğa karıştığı belirlendi. Diyarbakır ve Mardin’de 3 tarım müdürü açığa alınırken bir görevlinin işine son verildi.
Yıl 2012... 200 bin hayali hayvan üzerinden 10 milyon liralık destekleme ve sıfır faizli kredi alındığı ortaya çıktı. 10 ilde (Balıkesir, Karaman, Aydın, Afyon, Bursa, Gaziantep, Isparta, Uşak, Niğde ve Isparta) eşzamanlı olarak yapılan “Mavi Vurgun” isimli operasyonlarda 44’ü gıda, tarım ve hayvancılık müdürlükleriyle bir kamu bankasının çalışanları olmak üzere 85 kişi gözaltına alındı. Operasyonda ilginç ayrıntılar da ortaya çıktı: Gerçek işletmelere hayali hayvan girişi yapıldığı, hayali işletmelere hayali hayvan girişi yapıldığı, işletme sahiplerinin bilgisi olmadan girişini yaptıkları hayali hayvanları özel bir yöntem ile sistem üzerinde gizledikleri, başkasına ait olan canlı hayvanı gizlice usulsüz bir şekilde kendi üzerlerine aldıkları, yine başkasına ait ölmüş ve kesilmiş olan hayvanları gizlice kendi üzerlerine geçirme veya başkasına ait ölmüş veya kesilmiş hayvanları tekrar canlandırarak kendi üzerlerine geçirdikleri, birden fazla işletmeye girişini yaptıkları hayali hayvanları daha sonra tek bir işletmede veya birden fazla işletmede topladıkları, gerçeğe aykırı suni tohumlama belgesi düzenledikleri, hayvanların ırkını ve cinsiyetini değiştirdikleri ortaya çıktı.
Yıl 2014... Kayseri’nin Felahiye ilçesinde Tarım Kredi Kooperatifi’nin muhasebe bölümünde çalışan bir kişinin, kredi kullanmayan çok sayıda köylüyü kredi kullanmış gibi gösterip yaklaşık 10 milyon TL dolandırdığı ortaya çıktı.
Felahiye Tarım Kredi Kooperatifi’ne üye olan yaklaşık 300 köylüye borç yazısı gönderip kayıplara karıştığı öğrenilen Yusuf Metin Karanfil isimli personelin, abdest alıp namaz kıldığı, tüm dini vecibelerini yerine getirdiği için de köylülerin güvenini kazandığı öne sürüldü.
Yıl 2015... Balıkesir’e bağlı Kozören köyü. Köyün ileri gelenlerinden hatta işleri büyütüp siyasete de soyunan bir aile. Aile Hazine’den yıllar önce 169 dönüm arazi satın alıyor. Ancak ekip biçme falan yok. Köyün muhtarı ekip biçiliyor diye mührü basıyor. Tarım müdürlüğü onaylayarak imzayı atıyor. Ve aileye tarım desteği çıkıyor. Köylü şikâyet edince iş ortaya çıkıyor. Çıkıyor ama bir yandan da örtbas edilmeye çalışılıyor. Aile sadece bir yıl dolandırıcılıkla prim almış gibi işlem yapılıyor.
Tarım ve Hayvancılık Bakanı Eşref Fakıbaba göreve gelir gelmez önemli bir konuyu gündeme getirdi. Usulsüz fatura ile destekleme primi alıp yolsuzluk yapanları uyarıp, “Erkek olan şimdi yolsuzluk yapsın, göreyim bakayım” dedi. Böylece mayınlı alana da girmiş oldu. Bakalım ne kadar ilerleyebilecek?
Yukarıda sadece birkaç örnek verdim. Hepsinde de dolandırıcılığın içinde Tarım il ve ilçe müdürlüklerinde çalışan bazılarının da payı olduğu ortaya çıkmış. AKP’nin son 15 yıldır tek başına iktidarda olduğunu ve diğer bakanlıklar gibi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın da bu dönemde AKP’li bakanlar tarafından yönetildiğini göz önüne alırsak Fakıbaba’nın işi zor. Buna bir de liyakate dayanmadan, eş dost, ahbap işi kadrolaşmayı ekleyin... Gelinen nokta vahim. Tarım desteklerindeki adaletsizlik Sayıştay raporlarına da konu olmuştu. Sayıştay denetçileri, tarımsal destekleme ödemeleri için devletin bütçesinden ciddi bir kaynak ayrıldığını, ancak yapılan bu ödemelerin tarım politikalarına etkisinin hiçbir şekilde takip edilmediğini tespit etmişti. Verilen desteklerin bugüne kadar yüzde 1’i bile takip edilmiyormuş.
Bugüne kadar hep üstü kapatıldı.
Öte yandan tarımın geldiği noktada bu durumun daha fazla sürdürülemeyeceği de aşikâr.