\n\n\n

Başbakan Erdoğan’ın “Yerli otomobil yapacak bir babayiğit vardır” sözünden 3.5 ay sonra ‘müjdeli’ haberi okuduğumda şaşırdım desem yalan olur. Aklınıza gelebilecek hemen her olayda ‘mış gibi’ yapılmasına ve toplumun herhangi bir tepki vermemesine öyle alışıldı ki neden ‘yerli oto’ konusunda da yapılmasın ki? “Mış gibi yapma...” olgusunu Türkiye’de kamuoyunun gündemine ilk getiren kişi Doğan Cüceloğlu’dur. Bireylerarası iletişimin Türkiye’deki en iyi uzmanlarından biri olan Cüceloğlu Hoca her geçen gün artan ve tüm toplumsal yapımıza yayılan “mış gibi yapma” davranışı üzerine koca bir de kitap yazmıştı. Mahfi Eğilmez’in geçen yıllarda bu konuda yazdığı bir makaleyi kenara ayırmıştım. Sıra gelmişken alıntılayayım: “Mış gibi yapmayı şimdilerde Türkiye’de yaşadıklarımıza uygulayınca bakın ne sonuçlar çıkıyor?” diyerek şu örnekleri veriyor Eğilmez:

* Memurlar çalışıyormuş gibi yapıyor, devlet de onlara maaş ödüyormuş gibi.

* Siyasetçiler politika üretiyormuş gibi yapıyor, vatandaş da oy veriyormuş gibi.

* Tüketiciler mal alıyormuş gibi yapıyor, satıcılar da mal satıyormuş gibi. Piyasadaki bu sanal canlılığı gören iktisatçılar da piyasa canlanıyormuş gibi yapıyor.

* Döviz piyasası borsaymış gibi yapıyor, mal piyasası da döviz piyasası gibi.

* Bütçe faiz dışı fazla veriyormuş gibi yapıyor, faizlerin bir bölümü ise kur farkıymış gibi.

* Maliye vergi topluyormuş gibi yapıyor, mükellefler de vergi veriyormuş gibi.

* Belediyeler altyapı çalışması yürütüyormuş gibi yapıyor, vatandaşlar da teşekkür ediyormuş gibi. Oysa sağa sola asılan teşekkür pankartlarını belediyeler kendi kendine yazıyor.

* Öğretim kurumları eğitim veriyormuş gibi yapıyor, öğrenciler de öğreniyormuş gibi.

Biraz da ben ekleyeyim:

Devlet Güvenlik Mahkemeleri’ni kaldırır(mış) gibi yapıp, yerine özel yetkili mahkemeler kurarsan, demokratik(miş) gibi yaşayıp, hukuk devleti(ymiş) gibi davranırsan, çocuklar üşüyor(muş) gibi gösterip 19 Mayıs kutlamalarını yasaklarsan, kentleri dönüştürüyor(muş) gibi yapıp yeni rant alanları yaratırsan bu çelişkilerin sonuçlarına da katlanmış olursun...

Gelelim bu ‘mış gibi yapma’lardan yola çıkarak yerli otomobil serüveninin bugün geldiği noktaya... Uzun süredir hayali kurulan yerli otomobil, bir de baktık ki Fiat’ın üretimi sonlandırılan Albea üzerinde değişiklikler yapılarak “milli otomobil” olarak müjdelenmiş. Üstelik yerli otomobille ilgili bu büyük müjde bir Türk’ten değil, bir İtalyan’dan Fiat ve Chrysler’in CEO’su Sergio Marchionne’den gelmiş. Üstelik ve üstelik bu haber “Yerli otomobilden hayalden gerçeğe”... “Yerli otomobilde sona gelindi” gibi başlıklarla süslenmiş... Peki ne olacakmış? Koç’un İtalyan ortağı Fiat ilk başta motor ve platform gibi teknolojik yardımlar yapacakmış. Teknolojik yardım dediği işin beyni... Tasarım, Türkiye’de bir ekip tarafından gerçekleştirilecekmiş. Yerlilik oranı şimdiye kadarki bütün modellerden daha fazla olacakmış ve kategori olarak şimdiki Fiat Albea ile aynı sınıfta yer alacakmış.Tamam iyi güzel hepsini anladık. Anladık da yabancı ortak katkısı ile üretilecek, motoru ithal bu modeli “Nihayet yerli otomobil markamız oluyor” diye tanıtmak neyin nesi? Ama belli ki önemli değil bu küçük ayrıntı. Söylemin eylemin önüne geçtiği imaj çağında işin içine bir de “mış gibi yapmaya...” alışmış bir toplum yapısı girdi mi bu ayrıntıların esamesi bile okunmuyor...

\n\n