\n\n\n

Yakın tarihin dünya deprem örneklerinden de bilindiği üzere, 5.6 şiddetindeki bir depremde, her alana dönük insani gelişmişlik ölçütleri ile, en gerilere, en ayıplı durumlara düşen ülke olma babında sondan birinci olduk. Ringde orta şiddette bir yumrukla nakavt olan, sırtüstü yere yığılan rasgele eldiven giymiş, karamizah konusu olmuş amatör boksöre benzedik...

Bilimsel açıklaması olmayan, olamayacak, 5.6 şiddetindeki bir depremde binaların yerle bir olması haline yanıt aranırken, en sıradan bilgilerle yapılan açıklamalardan çıkan çıplak sonuç, “olabilemez” niteliğinde... Binanın eski, daha önceki depremler ve en son depremin yorgunu olması, dahası kimi mimari, teknik eksiklikler, malzemeden hırsızlıklar dahi, bu şiddetteki bir depremde bu kadar ağır bir yerle bir oluşu açıklayamaz... Çerçevesinde... Ruhsatlı, onarımlı, denetimden geçmiş, hele de en son depremden sonra içine girilmesine izin verilmiş bir yapıda bu türden bir yıkımın, hele de insanların ölümü, yaralanmalarının örneği duyulmuş değil..

***

İleri demokrasiye geçmiş, İslam dünyasında rol model olmaya oynayan, dünya ekonomik krizinden sıyrılan, gelişen... Türkiye efsanesi, imajı yerle bir... Dünya medyasında kaçınılmaz, yönetimi protesto eden depremzedeleri şiddetle, sokakta kalmış insanları kış ayazında basınçlı soğuk su sıkarak dağıtan polis görüntüleri... Enkaz altında kalanları kurtarmaya, depremzedelere yardıma gelmiş Türk-Japon, uzman kurtarma ekiplerinden enkaz altında kalıp ölenlerin olduğu yine tek örnek biz olunca, haliyle bu olup bitenler de dünya medyasında ilginç haberler olarak başa çıkıyor, görüntüleri ile geniş yer veriliyor...

Depremzedelerin sorunlarını bizlere ulaştırmak üzere görev yapan gazeteci arkadaşlar depremzede olup enkaz altında kalınca, birlikte çalışan yakın arkadaşları gündüz-gece, acı içinde enkaz başında canlı çıkabileceklerinin haberini almak umuduyla, titreşerek bekliyorlar... Birkaç gün önce omuz omuza gazetecilik yapmışken, merkezlere dönmüş arkadaşları çok haklı bir öfke ile, bütün olumsuzlukları bir yana itip en çok birinci deprem sonrası gelişmelere kafayı takmış, kafayı yemiş olarak hep aynı sorulara ağırlık veriyorlar...

***

Sorumlu bakanlar, yerel yöneticiler bayram öncesi açıklamalarında müjdeli haberlerini vermişlerdi. 7.2’lik deprem sonrası içine girilemeyecek binalar taranmış, saptanmış, sağlamlarına girilmesi müjdesini vermiş, çağrısını yapmışlardı... Doğası gereği çok sert kış günlerine girilen deprem bölgesinde, 7.1’in de aslında orta şiddette bir deprem olmasına karşın bu kadar çok bina yıkımı, hasarı, ölü, yaralı sonuçlarının sorgulanmasını, siyasi, idari, bireysel sorumluları, cinayetlere yol açan suçluları, ihmali görülenleri ile hesaplaşılmasını sonraya bırakmıştık. Aslında bu kadar ağır, çok suçlusu olan bir sonuçta, hâlâ bir tek anlamlı sorgulamanın gündeme gelmemiş olmasının iktidar, siyasi erk açısından ağır suçunu bir kenara atmak lüksümüz olmasa bile, kafaları bozulmuş gazeteci arkadaşlarımızın takıntılarından söze girelim...

***

Bizden çok yoksul, uzman birikiminde çok geride ülkelerin hiçbirinde olmayan 7.2’lik bir depremin yol açtığı büyük yıkımdan sonra sağ kalanlar için, kış ortasında derde deva olması söz konusu olamayacak on binlerce çadır yetmemişti... 5.6’nın vurgununu yemeden resmi kayıtlara göre 56 bine ulaşmış kurulu çadır, en ilkel koşullarda, hastalıklarla boğuşarak sığınmaya bile yetmediğinden, birinci dereceden sorumlu bakanlar, yerel yöneticilerin ağzından, halktan tehlike kalmayan evlerine dönmeleri istenmiş, daha sağlıklı, insanca bir yaşam için güvence verilmişti. 5.6’lık vurgunda insan canını alan yıkımların enkazları, öncesinin belgeli bilgi, görüntüleri olabilemez yeni cinayet boyutlu sorumlulukları ortaya koyuyordu ki...

***

Bayram Oteli’nin yıkımdan önce içinden çekilmiş görüntüler dünya medyasında insani gelişmişliğimizi unutun, insanlığımızı dibe batıran örnekler olarak yayımlanıyordu... Dün Türkiye sevgisi ile yardım çalışmalarından geri dönmeyip büyük bir özveri ile yardım çalışmalarına katılan Japon doktor için Japonya’dan başsağlığı dileyen bakanımızın, dil sürçmesi olsa gerek, “İnsanlığımızı kurtarmak üzere ülkemize gelen sevgili doktorun ölümü bizi acılara gark etti..” sözlerine ne demeli? Ya bu karabasan deneyimden sonra bile, birincisinin sağlam taramasının sorumluluğunu kimse üzerine almamışken, “sağlam binalarınıza giriniz” çağrısı nasıl bir şey?..

Kafayı yediren, bozuk plak gibi takılınan, yanıtı olmayan, daha doğrusu kimselerin yanıt verme sorumluluğunu duymadıkları, göze alamadıkları sorular işte bundan.. “7.2’den sonra girilemeyecek, hasarlı binalar saptandığına, gerisi için güvence verildiğine göre, 5.6’lık bir depremde depremzedeleri kurtarmaya gelen uzmanların bile ölümlerine yol açan yeni yıkımlar, yerle bir oluşlar nasıl yaşanabiliyor?” Sıradan bir boksörün sıradan bir yumruğu ile nakavt olan, yere serilen, sırf boksör kıyafeti ile ringe çıktığı için boksör olabilir mi?

\n\n