Yazarlar Günün Köşe Yazıları Spor Konuk Yaşam Tüm Yazarlar
Sanatçı Denilince...
Çocukluğumuzda, ilk gençliğimizde, 1940’lı, 50’li yıllarda Safiye Ayla bir “şarkıcı”ydı. Müzeyyen Senar, Hamiyet Yüceses de şarkıcılardı. “Şarkıcı”, bir küçümseme sözü değildi. O kişinin yaptığı işi belirtiyordu. Şairler, yazarlar bile anılırken “sanatçı” pek kullanılmazdı. Şair Yahya Kemal, muharrir Reşat Nuri denilirdi genellikle.\n
\n“Sanatçı” ya da o yıllarda kullanılan biçimiyle “sanatkâr”, beraberinde bir “nitelik”i de getiriyordu. Söz gelimi, Yakup Kadri sanatkârdı; Muazzez Tahsin ise “muharrir”likten öteye gidememişti.\n
\nCumhuriyet Bayramı törenlerinde, bakırcılar, dülgerler, köşkerler, dokumacılar geçit yaparken “Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir” yazısını da taşırlardı. “Sanat”la “zanaat”in karıştırıldığını konuşurduk gülerek.\n
\nYine de, bakırcılar çarşısında düz bakırı tık-tık-tık döverek ona olağanüstü güzel biçimler veren bir usta için “sanatkâr adam” sözünü kullanmaktan da kaçınmazdık.\n
\nDediğim gibi, “sanat”, üstün niteliği belirtiyordu.\n
\n***\n
\nBana kalırsa, sanatçı sözü üstün nitelikten çok yaratıcılıkla ilgili. Bir yapıt yaratıp ortaya koyuyorsanız, sanatçısınız. Kimine göre iyi, kimine göre kötü sanatçı olabilirsiniz. Ama sanatçısınız.\n
\nAma şimdi herkes sanatçı. Şarkıcısından mankenine kadar.\n
\nŞarkıcı dedim... Müzikten örnek vereyim.\n
\nBir şarkı besteliyorsanız sanatçısınız bence. O besteye söz yazıyorsanız da sanatçısınız. Ama o şarkıyı yorumluyorsanız şarkıcısınız.\n
\nSadettin Kaynak sanatçıydı. Onun yapıtını seslendiren Bülent Ersoy ise şarkıcı.\n
\nMünir Nurettin Selçuk “Dönülmez Akşamın Ufkundayız”ı bestelerken sanatçıydı. O şarkıyı söylerken ise şarkıcı.\n
\nGünümüzde birbiri peşi sıra üretilen, üç ayda unutulup giden sıradan pop şarkıların bestecileri? Onlar da sanatçı. Kötü sanatçı, ama sanatçı.\n
\nBu, belki “sanat” sözünün “ulvi”liğini ortadan kaldırıyor. Ama gerçek bu.\n
\n***\n
\nAslında “sanat”ı “ulvi”likten çok, “sorumluluk”la bağdaştırıyorum ben. Sanat dallarında her yaratıcının “sanatçı” sayılmasını da pek içime sindiremiyorum. Söz gelimi, Yaşar Kemal gibi has bir sanatçının, uyduruk “best-seller”ler karalayan, anlattığının değil, kullandığı dilin bile sorumluluğunu önemsemeyen herhangi bir gençle aynı sıfatı taşımasını benimseyemiyorum.\n
\nAma söyledim ya, gerçek böyle.\n
\nİçimi rahatlatan, Yaşar Kemal’in yüzyıl sonra bile okunacağı, geleceğe pırıltılar saçacağı, “herhangi bir genç”in ise kısa sürede unutulup gitmişler arasında yerini alacağı...\n
\nMüzikte öyle değil mi? Bach’ın döneminde kimbilir kaç besteci ortalığı kasıp kavuruyordu... Hangisi kaldı günümüze? \n
\n***\n
\nTürkiye’de “sanatçı” denilince akla ilk gelen “şarkıcı” oluyor ya, sözü bir şarkıcıya, Woody Guthrie’ye verip aradan çekileyim:\n
\n“Sana artık bir işe yaramadığını anlatan şarkılardan tiksiniyorum. Dünyaya ‘yitirmek’ için geldiğini söyleyen şarkılardan tiksiniyorum. Yitirmek. İşe yaramamak. Beş para etmemek. Neden? Çok yaşlısın, çok gençsin, çok şişmansın, çok zayıfsın, çok çirkinsin, ondan. Seni yıkan, seninle dalga geçen şarkılar... Son soluğuma, kanımın son damlasına kadar bu tür şarkılarla savaşacağım... Bu dünyanın senin dünyan olduğunu, seni yerden yere vursalar bile ayakta kalabileceğini kanıtlayan şarkılar söyleyeceğim. Kendinle, işinle onur duymanı sağlayan şarkılar. Senin gibi insanları anlatan şarkılar.”
\n\nYazarın Son Yazıları Tüm Yazıları
Günün Köşe Yazıları
Video Haberler
- Özel yeni üye kampanyasını başlattı
- Bugün 23 Nisan! Arşiv görüntüleriyle Meclis'in açılışı..
- Erdal Sağlam'dan ekonomi analizi!
- Belediye başkanı 'sıkıntı olmayan belediyemiz yok' dedi
- Özdağ'dan hükümete Dünya Bankası tepkisi
- Meclis'te gerilim
- Tarım Bakanlığı'nda 'Suriyelilere kadro' iddiası
- Özel, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ne zaman görüşecek?
- Davutoğlu'ndan yanıt
- Kırmızı ete yüzde 40 zam! Yurttaş isyan etti
En Çok Okunan Haberler
- 'Müzakere edilmez!'
- Yandaş ‘gazeteci’den tepki çeken çıkış
- Canlı yayında 'dolar' tartışması: Tansiyon yükseldi
- Erdoğan ve Steinmeier'ın diyaloğu gündem oldu
- 'Bir milletvekilliğine her şeyi sattın'
- Neler konuşuldu?
- Mehmet Ali Yılmaz evinde ölü bulundu!
- Mehmet Ali Yılmaz'ın ailesinden açıklama
- CHP’nin yükselişi sürüyor
- 'AK Partili bakan yardımcısının toplam maaşı...'