Özel yetkiye hükümet içinden de tepki var

İstanbul Özel Yetkili Cumhuriyet Savcısı’nın, MİT Müsteşarı Hakan Fidan ile emekli MİT yöneticilerini ifadeye çağırmasıyla başlayan sürecin tek hayırlı sonucu, özel yetkili mahkemelerin (ÖYM) sınırsız yetkilerinin sorgulanması ve kaldırılması olabilirdi. Bu talepler sadece toplumsal ve siyasal muhalefetten gelmiyor. Hükümet ve iktidar partisi AKP içinde de sayıları az dahi olsa bu mahkemeleri ve yargılama usullerini yüksek sesle eleştirebilen isimler var. Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay bunlardan biri. Dünkü görüşmemizde savcının MİT Müsteşarı’nı ifadeye çağırması konusunda “İlk kez böyle bir şey duyuyorum. Örneğinin de pek olduğunu sanmam” dedi. Günay’ın partisinin ve hükümetinin diğer sözcülerinden farkı ise özel yetkili yargılamaya eleştirisinin sadece MİT soruşturmasıyla sınırlı olmaması:

“12 Eylül darbesinden kişisel olarak mağdur bir siyasetçi olarak demokrasiye yönelik kalkışmalarla ilgili soruşturmaları önemsiyorum. Ancak bunlar olağan mahkemeler ve olağan savcılar eliyle yapılmalıdır. Özel yetkili savcıların yetkilerinin fazla genişlediği, her alana fazlasıyla ellerini ve dolayısıyla soruşturmalarını yaydıklarını düşünüyorum. Soruşturmalar asıl hedefinden sapıp başka yönlere yayılıyor. Sonra da içinden çıkılmaz hale geliyor. Bunun da bazı önemli sorunların çözümünde yarar değil zarar getirdiğini görüyorum. Ben istiyorum ki özel yetkili mahkemeler DGM’lere dönmesin...”

‘Yetkilerini acımasızca kullanıyorlar’

Özel yetkili mahkemeleri savunanların temel argümanı olan “Bunlar olmazsa terör ve diğer örgütlü suçlarla baş edilemez” gerekçesine ise Günay şöyle karşı çıkıyor:

“Soruşturmaların hukukiliğini kaybetmemesi, kamu vicdanında haklılık için çok önemlidir. Hukuku kullananlara aşırı yetki verilmesinin ne tür sonuçlara yol açtığını ve açabileceğini iyi biliyorum. Hukukçulara, savcılara, hâkimlere verilecek sınırların çok iyi çizilmesi zorunludur. Yargının bağımsızlığı ve tarafsızlığı tabii ki çok önemli. Ama bağımsızlıktan daha önemli olan tarafsızlığı. Sınırları iyi çizmezseniz yargı, asla girmemesi gereken alanlara girer. Yakın tarihimiz bunun örnekleriyle dolu. Bizde yargı erkleri hangi dönemde sınırları iyi çizilmemiş yetkiyi ellerine geçirdilerse bunu oldukça acımasız bir şekilde kullanmışlardır. Darbe dönemlerinde yargı erkinin tasarrufları buna örnektir. 12 Eylül mahkemeleri, uygulamaları ve kararları ortadadır. Son gelişmeler de bu kaygılarımı doğrulamakta zaten.”

Kamuoyunda yaygın dile getirilen bir rahatsızlığın bakan seviyesinde de telaffuz ediliyor olması memnuniyet ve umut verici. Şimdilik MİT Müsteşarı ve Başbakan’ın özel görevlendireceği kişilere dokunulmazlık zırhı sağlamakla yetinen iktidar grubu, sıra yargı reform paketlerine geldiğinde parti ve kabine arkadaşlarının da aralarında yer aldığı eleştirilere de kulak vermesinde yarar var.

Bozdağ’a itiraz

Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ’ın hafta sonu bu köşede yayımlanan demecindeki “Savcı yanlış yaptı, yasa koyucu bunu düzeltmek zorundaydı” yaklaşımına emekli Anayasa Mahkemesi Genel Sekreteri Bülent Serim’den eleştiri geldi:

“Ne hikmetse yasama savcıların her yanlışında değil, sadece siyasal iktidarı ilgilendiren konularda devreye giriyor! Mehmet Haberal’ın tazminat davası görüşülerken de yasa çıkarılmadı mı? Esasen anayasanın 138. maddesine göre, görülmekte olan bir dava hakkında Yasama Meclisi’nde, yargı yetkisinin kullanılmasıyla ilgili görüşme yapılamaz. Ayrıca savcı, MİT olayında yanlış yorum yapmadı. Evrensel hukukta genel kural-özel kural; önceki tarihli kural-sonraki tarihli kural ayrımı vardır. MİT olayında hem MİT yasası, hem de CMK 250-251. madde kuralı özel kural konumundadır. Böyle olunca, sonraki tarihli kural olan CMK’nin uygulanması hukuka uygundur.”

Bozdağ’ın “özel yetkili mahkemelerin MİT mensupları ile TSK mensuplarına yönelik soruşturmalarının birbirinden farklı olduğu” görüşüne de Serim, “Hiç de farklı değil. Ancak orada savcı ve hâkimlerin siyasal iktidar yanlısı yorumu işlerine gelmekte” diye karşı çıkıyor.

\n\n