Hükümetle Müteahhitler Arasında Köprüler Atıldı

26 Ağustos 2012 Pazar
\n

\n\n\n

Dünyada inşaat sektörü alanındaki faaliyetleri yakından takip eden Engineering News Record (ENR) dergisi, her yıl olduğu gibi bu sefer de geçen yılın en büyük iş yapan 225 inşaat şirketini açıkladı. Listeye 33 şirketini sokan Türkiye 2011 yılında Libyada yaşanan krize rağmen Çinin ardından dünya ikinciliğini korumuş oldu.

\n

Arap Baharı ciroları vurdu

\n

ENR listesi Türk inşaat firmalarının küresel gelişmelerden nasıl etkilendiğini de açık bir biçimde ortaya koyuyor. Libyada Kaddafi rejimi ile büyük anlaşmalar imzalayan Türk şirketleri, Arap Baharının ardından geçen yıl cirolarında önemli kayıplar yaşamış ve ENR listesinde üst sıralardan aşağılara düşmüşler. Örneğin STFA 117.’likten 201.liğe inmiş. GAMAnın dünya 75.liğinden 94.lüğe, ENKAnın da 88. sıradan 95. sıraya ve Nurolun 120.likten 150. sıraya inişinde Libya etkisi büyük.

\n

Tamince liste dışı

\n

Geçen yıl dünya sıralamasında yer alan üç Türk şirketi Güriş, Baytur (Çukurova Grubunun inşaat şirketi) ve Sembol İnşaat (Rixos otellerinin sahibi Fettah Tamincenin inşaat grubu) da Libyadaki yatırımlarının karşılığını alamadıkları için bu yıl liste dışı kaldılar.

\n

Yurtdışında iş yapan Türk şirketleri arasındaki ikinciliğini korumayı başaran Renaissance İnşaat ise yeni anlaşmalar imzalamasına rağmen, 2010da elde ettiği 69.luktan 81. sıraya düşmekten kurtulamadı Libyadaki kayıpları nedeniyle.

\n

Kurtarıcı Rusya ve Irak

\n

Libyada yaşanan yüzde 4.2lik daralmaya karşın geçen yıl müteahhitlerin imdadına Rusya ve Orta Asya ülkeleri koşmuş. En çarpıcı örnek Türkmenistanı neredeyse yeniden inşa eden Polimeksin Türk şirketleri arasındaki birinciliğini listede yükselerek korumayı başarması. Yaklaşık 2 milyar dolarlık 2011 cirosuyla Polimeks dünya 59.luğundan 56.cılığa yükseldi.

\n

Birçok Türk şirketinin sıralamadaki yerini muhafaza etmesinde de Rusyada Vladimir Putinin yeniden devlet başkanlığına seçilmesiyle başlayan yatırım hamlesinin etkisi olduğu belirtiliyor.

\n

Bu yıl listeye dahil olan 5 Türk şirketi ise Çalık Enerji (Listede yer alan GAP İnşaatın yanı sıra ikinci şirketleri), Yenigün İnşaat, TACA, Eser İnşaat ve Kontek İnşaat. Onların yükselişinde ise Rusya, Suudi Arabistan, Ukrayna ve Kuzey Irakta kazandıkları ihaleler rol oynamış.

\n

Hükümetle ‘küslük’ var

\n

Geçen yıl yaşadıkları türbülansa rağmen inşaat sektöründe dünya ikincisi olan müteahhitlerin kamuoyunda pek bilinmeyen bir sıkıntısı var. Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) tarafından her yıl düzenlenen törende Başbakan, dünya klasmanına giren bu müteahhitleri Oscar heykeline benzer plaketlerle ödüllendirirdi. Bu gelenek geçen yıl bozuldu ve 2010 yılında listeye giren 31 müteahhit için ödül töreni yapılmadı.

\n

Niye yapılmadı?” diye sorup soruşturunca öğrendik ki hükümet ile müteahhitlerin çatı kuruluşu TMB arasında büyük küslük yaşanıyor! Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ile Yüksel İnşaatın sahibi de olan Emin Sazak başkanlığındaki TMB yönetimi arasında ipler kopma noktasına gelmiş durumda.

\n

Bakan Çağlayan TMB başkanını yaptığı hiçbir dış geziye davet etmiyor. Başbakan Erdoğanın da Sazak başkanlığındaki TMB yönetimine bir buçuk yıldır randevu vermediği belirtiliyor. Bu tavrın ardında da Çağlayan etkisi olduğu ileri sürülüyor.

\n

İktidarın adamını almazsan

\n

Çağlayan ile TMB arasındaki küslüğün sebebini araştırdığımızda ise ilginç bir hikâye çıktı karşımıza. Emin Sazakın TMB başkanı seçildiği Nisan 2011 genel kurul toplantısı öncesinde Çağlayan bir başka ismin başkan seçilmesi için baskı yapmış. Müteahhitlerden gelen Sazakın başkanlığı konusunda daha önce ilke kararı alındı yanıtını alınca bu sefer de istediği bir ismin yeni yönetime sokulması için baskı yapmış. Çağlayanın TMB yönetiminde görmek istediği isim, Çelikler İnşaatın sahiplerinden Tahir Çelik. Yeni başkan adayı Sazak yönetim kurulu aday listesini önceden belirlediği için olumsuz yanıt verince Çelik de adaylığını koymuş seçimlerde. Ancak yönetime girecek oyu elde edememiş diğer müteahhitlerden.

\n

Ne randevu ne davet

\n

İşte o gün bu gündür hükümet ile TMB yönetiminin arası bozuk... Hükümet kanadından ne randevu var ne de davet!

\n

Geçen yıl, dünya ikincisi olmaları buzları eritmeye yetmedi. Ödül töreni yapılamadı...

\n

Bu yıl ise Libya krizine rağmen ikinciliklerini korumayı başarmakla kalmadılar, listedeki şirket sayısını 33’e çıkardılar.

\n

Öğrendiğimize göre Bakan Çağlayan, listeye giren müteahhitlere ödül vermeye hazırlanıyor. Bunu yaparken TMByi dışlıyor. Geçen seneye kadar her yıl TMB tarafından düzenlenen ödül töreni bu yıl İNTES (İnşaat Sanayicileri İşveren Sendikası) tarafından düzenleniyor.

\n

Hükümet ile TMB yönetimi arasındaki kriz daha da derinleşiyor.

\n

Bugüne kadar tüm törenlere katılan Başbakan Erdoğan bakalım bu haftaki törene katılacak mı?

\n

Daha da önemlisi.

\n

Dünya ikincisi müteahhitlerin bir buçuk yıldır bekleyen randevusunun kaderi ne olacak?

\n

\n\n



Yazarın Son Yazıları Tüm Yazıları

Büyü Bozuluyor 26 Ocak 2015

Günün Köşe Yazıları