Ayurveda yolunda

Yolculuklar çeşit çeşittir. Kimisi büyük bir heyecanla kimisi gülümseyerek kimisi kalp kırıklığıyla kimisi de zorunlulukla başlar. Yine de her yolculuk dönüştürücüdür. Öncesi ve sonrasına ilişkin derin bilgiler barındırır. Bu yüzden birbiri ardına eklenen yolculuklar kendiniz ve yaşamöykünüz için sürprizlerle doludur. Biraz daha güncel bir değerlendirme yapmak isterseniz son iki yolculuğunuzu ve birbiri arasındaki ilişki nedir hakkında düşünmenizi öneririm.

Benim son iki yolculuğum Hindistan ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’neydi (KKTC). Hindistan yolculuğum bir konuk sanatçı programıma davet edilmem üzerine gerçekleşti. Orada suyun kadim bilgeliğine ve iklim krizindeki konuma odaklanan ve şifayı merkezine alan bir performans ürettim. Elbette söz konusu ülke Hindistan olunca ayurveda’nın bir biçimde karşıma çıkmaması olanaksızdı.

Neredeyse 5 bin yıllık bir geçmişe sahip Hindistan kökenli bir yaşam kılavuzu olan ayurveda yalnızca beslenme odaklı bir yaklaşım değil. Belirli testler sonucu belirlenen dosha’nız, mevsimlerle uyumlu bir gündelik yaşam, meditasyonlar derken içinde insanın bütünsel sağlığına ve gezegenin sağlığına hizmet eden nice değerli uygulama var. Tam da bu nedenle ayurveda ve çevresel sürdürülebilirlik arasında sıkı bir ilişki var.

KKTC yolculuğumda ise genellikle deniz tatili ve kumarhaneleri ile öne çıkan ada yaşamının sırf bundan ibaret olmadığını deneyimledim. Adanın Akdeniz’deki konumu ve doğal zenginlikleri her çağda ilgi çekmesine neden olmuş. Her bölgenin mitoloji ile eşleşen bir öyküsü vardır ya işte bu adanın mitolojik öyküsü aşk tanrıçası Afrodit ile okunuyor. Afrodit denildiğinde ilk akla gelenler aşk ve cinsellik olabiliyor. Öte yandan deniz kabuğu ile bezenen Afrodit anlatısına daha geniş bir açıdan bakmak hoş olur.

SU, AYURVEDA VE DİŞİL ENERJİ

Birçok öğreti ve kültürde deniz kabukları bereketten doğurganlığa, korumadan ölüm sonrası yaşama kadar eşlik eden bir tılsım. Karşılaştırmalı mitoloji okumaları ile Afrodit’in güçlerinin indirgendiğini ve daha bütünleşik bir Tanrıçaya veya dişil güce karşılık geldiğini söylemek mümkün. İsmini bile sahip olduğu bakır madeninden alan Kıbrıs’ta dişil enerjinin de yoğunluğu eşliğinde ayurveda ağırlıklı bir dönüşüm ve yenilenme programına katıldım. Özetle her iki yolculuğumda da su, ayurveda ve dişil enerji benimleydi. Çevresel sürdürülebilirlikte de bu üç kavramın önemli yeri var.

Ayurveda Tıp ve Cerrahi Lisansı olan Dr. Koshlendra Pratap eşliğinde AnandAyu Wellness ismiyle Elexus Hotel & Resort & Spa’da yapılan etkinlikte nefes egzersizleri, yoga ve meditasyon akışları, sağlıklı yaş almak, zihinsel-fiziksel-ruhsal bütünlük, aromaterapi üzerine uygulamalar deneyimlerken yaşamıma yeni bilgiler girdi. Adanın kültürel mirasına ve doğal zenginliklerine vurgu yapan bir şifa gezisi bölgede ilk kez yapıldı.

SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK VE AYURVEDA

5 maddede ayurveda sürdürülebilirlik arasındaki ilişki:

1 - İnsanın kendisi ile denge ve uyum içinde olması, onu çevreleyen doğayla da denge ve uyum içinde olmasını sağlar.

2 - İnsan sağlığına bütünsel bir yaklaşım sunan ayurveda’ya göre mevsim ve dosha’nız ile uyumlu beslenmek esastır. Bu aynı zamanda iyi tarım, gıda ısrafı gibi birçok konuda pozitif etki yaratır.

3 - Doğal ilaçlar öneren ve hastalığı önleme yaklaşımı olan ayurveda sağlık sektörünün ayak izlerine ilişkin küresel ölçekte farkındalık yaratır.

4 - Sirkadiyen ritmi (bedenin biyolojik saati) düzenlemeye destek olan ayurveda stres ve uyku konusunda olumlu etki yaratarak dengeli bir yaşam için doğal çözümler sunar.

5 - Birey ve topluluk arasındaki dengeyi anımsatan ayurveda bireyin eylemlerinden sorumluluk duymasına alan açar. Böylece her birey iklim değişikliğindeki rolü hakkında da sorumluluk üstlenir.

DOSHA NEDİR?

Basitçe sizin mizacınız diyebilirim. Ayurveda’ya göre evren ve varlıklar su, ateş, hava, toprak ve etherden oluşur. Bu maddeler insanda vata (hava-ether), pitta(ateş-su), kapha(toprak-su) olmak üzere 3 mizaca yol açar. Her bir mizacın kendine özgü özellikleri ve beslenme daha geniş ölçekte bütünsel sağlık yaklaşımları vardır. Dosha’nızı merak ediyorsanız bu konuda çevrimiçi testler bulabilirsiniz.