Büyükelçiler sıkıntılı

Başbakan Tayyip Erdoğan’ın “Bu örgütün gerçek yüzünün yurtdışında artık mutlaka anlatılması, deşifre edilmesi gerekiyor” diyerek büyükelçilere hakkında “propaganda” talimatı verdiği Gülen Cemaati için, geçmişte özel bir genelge hazırlanmıştı. Abdullah Gül, Dışişleri Bakanı sıfatıyla büyükelçiliklere gönderdiği resmi yazıda, Fethullah Gülen okullarının desteklenmesini istemişti. Başbakan Tayyip Erdoğan da genelgeyi savunmuştu. Erdoğan’ın Ankara’da devam eden “Büyükelçiler Konferansı”nda verdiği “Hükümete karşı darbe girişiminin anlatılması” talimatı ise büyükelçiler arasında sıkıntı yarattı. Gül, 16 Nisan 2003’te büyükelçilere gönderdiği iki resmi yazıyla, Milli Görüş Teşkilatı ve Gülen okullarının desteklenmesini istemişti. “3846” sayılı ilk genelgede Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda ve Avusturya gibi ülkelerde faaliyet gösteren Milli Görüş Teşkilatı kuruluşları ve mensupları ile büyükelçiliklerin temas ve işbirliğinde bulunmaları istenmişti. Yazıda özetle şu değerlendirme yapılmıştı: “Milli Görüş Teşkilatı zararlı bir organizasyon değildir. Faaliyetleri büyükelçiliklerce desteklenmelidir. Resmi heyet programlarına bundan sonra bu teşkilat da dahil edilmelidir.” Gül’ün “3847” sayılı ikinci genelgesinde de Cemaaate ait okulların Milli Eğitim Bakanlığı’nca desteklendiğini, öğretmenlerinin bakanlık tarafından atandığını vurgulamıştı. Yazıda cemaat okullarının büyükelçiler tarafından birer ticari kurum olarak değerlendirilmeleri ve bunları ziyaret edecek bakan ve milletvekillerine büyükelçilerin refakat etmeleri istenmişti. Gül, genelgelerin kamuoyuna yansımasının ardından gazetecilerin sorusu üzerine “Bu tip genelgeler ilk değildir” demişti. Başbakan Erdoğan da genelgeden birkaç gün sonra katıldığı televizyon programında, “Teröre bulaşmadıktan, bir fiili eylemin içerisinde olmadıktan sonra ülke hassasiyetlerini koruyan derneklerle, vakıflarla niçin bizim büyükelçiliklerimiz iletişim içinde olmasın” demişti. Bu iki genelgeden yalnızca bir yıl önce ise Almanya Anayasa Teşkilatı, hazırladığı raporda Milli Görüş Teşkilatını “güvenliği tehdit eden aşırı
uçlar” arasında göstermişti. MGK’de tavsiye kararı alınmıştı Söz konusu genelgelerin üzerinden 16 ay geçtikten sonra,Ağustos 2004’te yapılan MGK toplantısında “Gülen grubunun faaliyetlerine karşı alınması gereken tedbirler”başlığıyla, “Cemaate karşı bir eylem planı hazırlanması” yönünde tavsiye kararı alınmış ve hükümete bildirilmişti. Söz konusu MGK kararı, geçen haftalarda, AKP-cemaat kavgasının başladığı günlerde kamuoyuna yansıdı. MGK’den çıkan bu tavsiye kararına karşın Dışişleri Bakanlığı’nın söz konusu iki genelgeyi geri çekmediği, bugün halen yürürlükte olduğu ortaya çıktı. Büyükelçiler sıkıntılı Başbakan Erdoğan’ın sözleri büyükelçiler arasında eleştirilerle karşılandı. Edinilen bilgilere göre büyükelçiler Gül dönemindeki genelgeyi de anımsatarak şu değerlendirmelerde bulundu:

Cemaat mensubu birisinin sorunu olsa, örneğin cezaevine düşse ilgilenmememiz söz konusu olamaz. Tabii ki ilgileneceğiz.

Biz Türk vatandaşları arasında ayrım yapamayız. Türk vatandaşları arasında ayrım mı yapacağız! 

Bu talimatlardan sonra özellikle Afrika’daki büyükelçilerin işi çok zor. Bugüne kadar cemaatin icraatlarını anlatıp destek verirken şimdi nasıl kötüleyebilir ki... Bu kavgayı dışarıda anlatmak çok zor. 

Bugüne kadar birçok görüşmeyi iki tarafın da katılımıyla birlikte yapıyorduk. Bundan sonra iki kesimle görüşmelerimizi ayrı ayrı yapmak zorunda kalacağız. Davutoğlu’nun özeleştiri sınırı Konferansta Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu’nun özeleştiri konusunda büyükelçileri uyardığı da öğrenildi. Bir büyükelçinin, Türkiye’nin AB değerlerinden biri olan özeleştirinin Türkiye tarafından benimsenmesini önerdi. Davutoğlu’nun ise bu sözlere karşılık, “Özeleştirileri bu toplantılarda yapabiliriz. Ama dışarıda hükümet politikaları geçerlidir” dedi. MİT Müsteşarı Hakan Fidan’ın da dün büyükelçilere konferans vermesi bekleniyordu. Ancak Fidan’ın, “programının yoğun olması nedeniyle” konferansa katılamayacağını önceki gün Dışişleri’ne
bildirdiği öğrenildi.