'Türkiye'nin sıfır sorun politikasına zarar verebilir'

NATO'nun yeni konseptinin ayrıntılarına değinen Uluslararası Stratejik Araştırmalar Kurumu (USAK) Genel Koordinatörü Doç. Dr. Sedat Laçiner, oradan sızan bilgilere göre ABD'nin terör tanımlaması yaparken, buna bazı ülkeleri de dahil etmek istediğini söyledi. Laçiner, "Burada ABD, özellikle bazı ülkelere karşı konsept geliştirmek istiyor. ABD, 'Bu füze sistemini ben İran'a, Suriye'ye ve benzeri ülkelere karşı geliştiriyorum' ifadesini konseptin içine koymak istiyor. Türkiye'yi en çok rahatsız eden hususlardan birisi bu. Çünkü bu konsepte NATO'nun düşmanı haline İran'ı getirdiğinizde Türkiye'nin komşuları NATO'nun düşmanı olarak konumlanacak. Dolayısıyla Türkiye, komşularıyla düşman olarak tanımlanacak. Türkiye'nin zirve öncesinde muhalefet ettiği husus bu" diye konuştu.

Füze savunma sistemi projesinin ABD'nin bir önceki Başkanı George Bush dönemine göre hem yumuşatıldığını hem de NATO çerçevesine alındığını belirten Laçiner, sistemin Türkiye topraklarına kurulacak kısmının radar olarak gözüktüğünü, bunun İran ve Suriye başta olmak üzere çevre ülkelerden kalkacak füzeyle ilgili olarak uyaracağını belirterek, bu sistemin tek başına çok anlam ifade etmediğini kaydetti.

Laçiner, Türkiye'nin sistemle ilgili çekincesinin radar sistemlerinin yönetimi meselesi olduğunu söyledi. "Bu bilgilerin ne kadarı Türkiye'nin haberi olacağı bilgiler olacak ve bilgi alındıktan sonra cevap verme kısmında Türkiye ne kadar yer alacak" diyen Laçiner, Türkiye'nin dile getirdiği çekinceleri sıraladı ve füze savunma sisteminin Türkiye topraklarının tamamını korumayacağına işaret etti.
 

'Daha ziyade Avrupa'yı korumaya dönük'

Sistemin daha ziyade Avrupa'yı korumaya dönük tasarlandığını ve Türkiye'nin bir kısmının savunma alanı içinde gözükmediğini belirten Laçiner, bunun da Türkiye'nin çekinceleri arasında yer aldığını kaydetti. Doç. Dr Laçiner, "Riski aldığınız oranda koruma alamazsanız bu ters orantı olur" dedi. ABD dışişleri ve savunma bakanlarının Türk mevkidaşlarıyla görüşmesine de değinen Laçiner, ABD tarafından böyle bir ilginin başka bir NATO üyesi ülkeye gösterilmediğine işaret etti. Lizbon'da 19-20 Kasımda yapılacak NATO devlet ve hükümet başkanları zirvesinin büyük önem taşıdığını ifade eden Laçiner, NATO'nun hedeflerini belirleyen stratejik konseptin bu zirvede kabul edileceğini belirterek, "Anlaşılan o ki, Portekiz zirvesinde en büyük muhalefetin Türkiye'den gelebileceği düşünülüyor" diye konuştu.

Laçiner, Türkiye'nin, NATO'dan ilk olarak komşu ülkelerini tehdit kapsamına almamasını, ikincisi sistemin yönetimiyle ilgili karar mekanizmalarında söz sahibi olmayı istediğini, üçüncü olarak da füze savunma sisteminin ülke topraklarının tamamını kapsaması halinde bu sistemi kabul edeceğini bildirdiğini söyledi. Sistemin maliyetinin tüm NATO üyeleri tarafından karşılanacağını, ancak büyük bir kısmının ABD tarafından karşılanacağının anlaşıldığını kaydeden Laçiner, sisteme Fransa, Almanya, İngiltere ve ABD'nin destek verdiğini belirtti.

Laçiner, "Mali olarak da elinizdeki tüm füze yatırımlarını bir kenara bırakır da buna teslim ederseniz kendinizi kesinlikle bir maddi katkısı olur Türkiye'ye. Füze yatırımları pahalı işler ve bu sistemler şu ana kadar zaten geliştirilmiş işler" diye konuştu. "Füze kalkanı projesine Rusya'nın tepkisi ne olur" sorusuna ise Laçiner, Rusya'nın tepkisinin Polonya'ya gösterdiği tepkiden daha yumuşak olmasını beklediğini kaydederek, Orta ve Doğu Avrupa'ya sistemin kurulması halinde "İran'ı hedef alıyoruz" demelerinin mümkün olmadığını kaydetti. Rusya'nın durumdan memnun olmadığını ve çekincelerini söylediğini belirten Laçiner, ancak ABD Başkanı Barack Obama'nın bir şekilde bu füze savunma sistemine Rusya'yı da bilgilendirme şeklinde bir yönüyle dahil etmek istediğini ileri sürdü.

Sıfır sorun politikasının geleceği

Türkiye'nin son dönemde yürüttüğü komşularla sıfır sorun politikası hatırlatılması ve füze savunma sisteminin İran ve Suriye'nin isimleri zikredilmeden dahi olsa Türkiye'ye kurulmasının, sıfır sorun politikasına zarar verip vermeyeceğinin sorulması üzerine Laçiner, "Verebilir tabii" dedi ve "Bu sistemin nereye kadar kullanılacağı yönünde netlik olması lazım" diye konuştu. NATO'nun yeni konseptinin önemine değinen Laçiner, bu konseptte dost ve düşman tanımlamalarının iyi yapılması gerektiğini söyledi.

"Türkiye hiç taraf olmadığı bir savaşa girer mi" diye soran Laçiner şunları kaydetti: "İran ile İsrail arasındaki muhtemel bir çatışmanın kısa sürede NATO ile İran arasındaki bir çatışmaya dönmesi durumunda, İran füzelerini, İsrail veya başka bir bölgeye dönük füzeleri durdurmak için Türkiye topraklarındaki radarlar ve füze sistemi kullanılır mı? Bizim olmayan bir savaşa bizi sokabilecek bir risk var burada. Ondan dolayı Türkiye karar mekanizmasında tam yetki istiyor."
 

Türkiye Batı ittifakından kopar mı?

USAK Genel Koordinatörü Doç Dr. Laçiner, "Türkiye'nin, sistemin kurulmasına karşı olması durumunda Batı ittifakından kopup kopmayacağı" sorusuna ise Türkiye'nin BM Güvenlik Konseyinde İran'a yönelik yaptırımlarla ilgili "hayır" oyu kullanmasının "görüntü itibarıyla olumlu" olmadığını, halen Pentagon'da ve Washington'da Türkiye aleyhine kampanyalar yürütüldüğünü anlattı.

Laçiner, Lizbon'da yapılacak NATO zirvesinde Türkiye'nin dışında muhalefet yapacak başka ülke görünmediğini, muhtemel muhalefet yapacak Fransa'nın bile projeyi desteklediğini söyledi. Laçiner, NATO'da dost ve düşman tanımının yapıldığı stratejik konsept gibi bir konuda Türkiye'nin yine yalnız kalması durumunda, hemen akıllara BMGK'deki hayır oyunun akıllara gelebileceğini ve bu kez Doğuya kayma konusunda tamiri zor bir imaj problemi ortaya çıkabileceğini ifade etti ve "Zaten Türkiye'nin elini zayıflatan da biraz bu" dedi.