'Üretim Niagara Şelalesi gibi düşüyor"

Japonya'da, otomotiv şirketleri ve diğer şirketlerin azalan küresel talep nedeniyle üretimlerini kısması yüzünden sanayi üretimi geçen ay ekim ayına göre yüzde 8,1 düştü.

Geçen ay yüzde 6,6 gerilemesi beklenen sanayi üretimindeki yüzde 8,1'lik azalma, kayıtların tutulmaya başladığı 1953 yılından bu yana en büyük aylık gerilemeye tekabül ediyor. Piyasa uzmanları aralık ayında da sanayi üretimini yüzde 8 düşmesini bekliyorlar.

Ekonomi, Ticaret ve Sanayi Bakanlığına göre, kasım ayındaki yüzde 8,1'lik gerileme, Ocak 2001'deki yüzde 4,3'lük rekor azalışın neredeyse iki katına denk düşüyor. Daha önce Japonya'nın kasım ayı ihracatının yüzde 26,7 düştüğü açıklanmıştı.

Aralarında Toyota ve Sony gibi uluslararası şirketlerin de bulunduğu birçok Japon firması küresel ekonomik kriz nedeniyle üretimini ve istihdamını azaltacağını açıklamıştı. Yenin ABD Doları ve Avro karşısında değer kazanması, ihracat yönlü ekonomiye sahip Japonya'nın denizaşırı kazançlarını azalttı.

Kasım ayında otomotiv üretimi yüzde 15 ve bir yıl önceye göre yüzde 25, elektronik eşya üretimi yüzde 12 ve bir yıl önceye göre yüzde 25 geriledi.

İşsizlik ve enflasyon

Sağlık, İstihdam ve Refah Bakanlığı da ekim ayında yüzde 3,7 olan işsizlik oranının, geçen ay yüzde 3,9'a yükseldiğini açıkladı.

Açıklamada, kasım ayı itibariyle işsiz insan sayısının 2,56 milyon olduğu, bu sayının geçen yıla göre 100 bin arttığı ifade edildi.

Perakende satışların yüzde 0,9 gerilediği kasım ayında, hanehalkı harcamasının yüzde 0,5 düştüğü belirtildi.

Ekim ayında yüzde 1,9 yükselen tüketici fiyatları ise geçen ay yüzde 1 arttı.
Japon ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 1,8 daraldı.

Japonya Ekonomi Bakanı Kaoru Yosano, ekonomide koşullar daha da kötüleşirse hükümetin ek harcama önlemleri konusunda esnek davranacağını söyledi.

Yosano, ''Japonya ve dünyanın diğer bölümlerinin daha kötü ekonomik koşullarla karşı karşıya kalabileceği ihtimalini gözardı edemeyiz'' dedi.

"Üretim Niagara Şelalesi gibi"

Ekonomistler, Japon ekonomisine ilişkin görünüm kısa vadede iyi olmasa bile, dünyanın birçok yerinde hükümetler ekonomiyi teşvik planlarını uygulamaya koyacakları için gelecek yılın ortasında talep ve üretimde biraz toparlanma bekliyorlar.

Merrill Lynch'den ekonomist Takuji Okubo, ''Henüz tünelin sonunda ışık göremiyoruz, ancak birkaç ay içinde görmeye başlayabiliriz'' dedi.

Tokai Tokyo Securities'in baş ekonomisti Mitsuri Saito ise ''Üretim Niagara Şelalesi gibi düşüyor. Şimdi olanlar Toyota ve Sony'ın tahminlerinin ötesinde'' diye konuştu.

ABD'de geçen yıl tutsat (mortgage) piyasasında başlayan kriz daha sonra bütün dünyaya yayılarak, Wall Street'in birkaç büyük firmasının çökmesine, yüz binlerce kişinin işini kaybetmesine ve trilyonlarca dolarlık teşvik ve kurtarma paketlerine yol açtı.