Bilgi formları fişlemeye neden oluyor

İstanbul Tabip Odası, Sağlık Bakanlığı’nın uygulamadan bir an önce vazgeçilmesi gerektiğini belirttiler.

İstanbul Tabip Odası’nın Cağaloğlu’ndaki binasında dün düzenlenen basın toplantısıyla uygulamaya yeni konan “Ulusal Yenidoğan Tarama Formu”na tepki gösterildi. Oda Başkanı Prof. Dr. Taner Gören, formlarda yer alan soruların taramayla alakasız olduğunu belirterek, sağlık uygulamalarında kişi mahremiyetinin önemine dikkat çekti. Gören, Sağlık Bakanlığı’nın her şeyi tekelinde gördüğü için bu uygulamayı da düşünmeden devreye soktuğunu ifade etti. Oda adına açıklama yapan Dr. Feray Kaya ise yenidoğan taramasının doğumsal metabolizma hastalarının bir kısmında, erken tedavi ile geriye dönüşümü olmayan kalıcı hasarların ya da ölümün önlenmesi için yapıldığını anımsatarak, “Bu tarama sayesinde 35’in üzerinde hastalığın ortaya çıkarılabiliyor” dedi.

Her çocuğun yenidoğan taramasından yararlanması gerektiğini vurgulayan Kaya, Türkiye’nin 1990 yılında imzaladığı Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne göre çocuklara ırk, renk, cinsiyet, dil, siyasal ya da başka düşünceler, ulusal, etnik ve sosyal köken gibi ayrım gözetilmeyeceğinin taahhüt edildiğini kaydetti. Kaya, özetle şunları söyledi: “Yenidoğan tarama formu Sağlık Net 2 uygulaması ile getirilen, ‘fişleme’, kaydetme, denetleme girişimlerinin bir parçasıdır. Yenidoğan bebeği ve doğum yapan kadını sağlık hizmetleri için bir baba, TC numarasını zorlamak cinsiyetçi bir uygulamadır. Bakanlığa emanet edilen bilgilerin saklanmasını istemek tüm yurttaşların hakkıdır. Bu açıklamalar mahremiyetin, gizliliğin korunmayacağının açık göstergesi, elektronik verilerin üçüncü şahıslarla paylaşılacağının aleni deklarasyonudur. Sağlık Bakanlığını hukuka aykırılığı Anayasa Mahkemesi tarafından da karar altına alınan bu uygulamayı geri çekmeye davet ediyoruz.”

Oda yönetim kurulu üyelerinden Dr. Ümit Şen de son iki aydır uygulanan formun bazı hekimler tarafından yapılamadığını belirterek “Hekimler formlardaki sorulardan duydukları rahatsızlıklar nedeniyle bunu uygulamaktan kaçınıyorlar” dedi. Şen, formlar ile hasta bilgilerinin dijital ortamda depolanması yoluyla kazanç hesapları yapıldığını öne sürdü. Dr. Fethi Bozçalı ise istenen bilgilerin toplanmısının zaman kaybına neden olduğuna, bunun çocuğun olabilecek hsatalıklarında tedavisini engellediğine dikkat çekti. Bozçalı “Bu soruların kartlara koymanızın nedeni nedir? diye sorguladığımızda geçmiş döndemde kürtaj hakkına yönelik girişimleri anımsadık. Bir an önce eski forma dönülmeli” değerlendirmesi yaptı.