Dünya Haberleri

Irak reform istiyor

Yolsuzluğa isyan edenler, yasağa rağmen sokaktan çekilmiyor.

cumhuriyet.com.tr

Yayınlanma: 15.07.2018 - 22:13

Güncelleme: 16.07.2018 - 02:09

Irak geçen hafta Basra’da başlayıp dalga dalga yayılan, ekonomik krize, su ve elektrik gibi temel hizmetlerde yaşanan eksikliklere isyanla patlak veren eylemlerle sarsılıyor. Basra’nın ardından başkent Bağdat, Necef, Kerbela’da da önceki gece ve dün de protestolar sürerken çıkan olaylarda eylemci ve güvenlik güçlerinden onlarca kişi yaralandı. Basra’da yoğun güvenlik kuşatmasına karşın dün de eylemciler meydanlardaydı. Yüzlerce kişinin yerel yönetim binasını basmaya çalıştığı, polisin gözyaşartıcı gaz, tazyikli su ile müdahale bulunduğu belirtildi. Göstericiler “Yolsuzluğa hayır, reforma evet” sloganları attı.

‘Beş kişi öldü’ iddiası

Kimi grupların bina içine ilerlemeye başlaması üzerine polisin havaya ateş açtığı da savunuldu. Rudaw’ın bölge kaynaklarına dayandırdığı haberinde iki eylemcinin yaşamını yitirdiği iddiası aktarıldı. Bir yetkili 48 kişinin yaralandığını açıkladı. Müssane kentinde ise protestocularla güvenlik güçleri arasında çıkan çatışmada 3 kişinin öldüğü öne sürüldü. Geçen hafta arasında Basra’da bir, cuma akşamı ise Meysan’da iki eylemcinin öldüğü haberi gündeme yansımıştı. Can kayıplarının güvenlik güçlerinin ateşinden olup olmadığı konusunda ise karşılıklı suçlamalar sürüyor.

Basra yakınlarında petrol tesisi önünde de protestolar düzenlendi.

Necef’te hava alarmı

Gece sokağa çıkma yasağının ilan edildiği Basra’daki eylemlerin bir diğer adresi de petrol sahalarıydı. İtalyan ENİ’nin işlettiği belirtilen Zubeyr petrol sahasının girişinde toplanan protestocular tel örgülerle çevrili alana doğru taş, tuğla fırlattı. Kimi kaynak, olaylarda polisin gerçek mermi kullandığını, 19 eylemci ile 21 polisin yaralandığını belirtti. Necef’te geçen cuma akşamı protestocuların havalimanını basması, kentte tansiyonun yükselmesi üzerine ise bölgede uçuşlar neredeyse durma noktasına geldi. İran, Necef’e uçuşları başkent Bağdat’a yönlendirdiğini duyurdu. Dubai’nin Flydubai şirketi de 22 Temmuz’a kadar Necef’e uçuşları askıya aldı. Ürdün havayolları da benzer karar aldı. İçişleri Bakanlığı’nın Necef polis şefini görevden aldığı da duyuruldu. Nasıriye’deki gösterilerde bazı yerel yönetim binalarının ateşe verildiği, dört eylemci ile dört polisin yaralandığı iddia edildi.

İbadi'nin zorlu sınavı

Uzun yıllardır istikrarsızlık döngüsündeki Irak’ta protestolar, IŞID’le üç yıllık savaş sonrasında yeniden yapılanma için uluslararası toplumdan maddi destek arayışının olduğu, bölgede Suriye’ye yönelik ABD-Rusya başta olmak üzere uluslararası aktörlerin pazarlıklarının hızlandığı, Washington’ın İsrail ve Sünni Körfez ittifakıyla Tahran’ı bölgede etkisizleştirme hamlelerini artırdığı bir dönemde alevlendi.

3 milyar dolarlık paket

Şii nüfusun yoğun olduğu Irak’ın güney bölgesindeki protesto dalgası Şii ağırlıklı Bağdat yönetimi açısından zorlu bir sınav olarak görülüyor. Halihazırda ülke ekonomik krizin yanı sıra seçimlerde yolsuzluk yapıldığı şikâyetlerinin ardından yargıdan oyların yeniden sayılması kararıyla siyasi belirsizlikte. Gözler IŞİD’e karşı geçen yıl zafer ilan eden, 12 Mayıs seçimlerindeki yenilginin ardından sandıktan Komünist Partisi’yle gittiği ittifakla birinci çıkan Şii din adamı Mukteda el Sadr ile iktidar pazarlıklarını sürdüren Başbakan İbadi’nin krizi dindirmek için nasıl bir yol izleyeceğinde. İbadi, önceki gün Basra’ya gidip bölgeye ekonomik destek ve altyapı için 3 milyar dolar tahsis etme, 10 bin kişilik istihdam sağlanmasını içeren reform paketini açıklamıştı. Ancak bu adımı protestoları dindirmiş değil. Basra’nın enerji zengini olmasına karşın bunun yaşam koşullarının düzeltilmesine, işsizliğin azaltılmasına yansımamasına bölge sakinlerinin uzun süredir tepkili olduğu gündeme yansımıştı. Irak’ın dev miktarda borcu olduğu gerekçesiyle İran’ın bölgeye elektrik satışını kestiği yönündeki haberler de geçen hafta dikkat çekmişti.